امیر دانیاری

باوجود ادبیات غنی درزمینه اخلاق حرفه ای درمتون مختلف، ماهیت تحقیقات درعرصه فعالیت های سازمانی بازرگانی  با بار فرهنگی و اقتصادی متفاوت، دچار تغییرات عمده شده است و درنتیجه الگوها و مدل های موجود اخلاق سازمانی به خوبی شیوه اخلاق تجاری را در این نوع سازمان ها بیان نمی کنند. بنابراین، هدف کلی ارائه پژوهش حاضر، طراحی الگوی اخلاق تجاری مدیران سازمان های ورزشی ایران بود. این پژوهش کاربردی و ازنظرنحوه گردآوری داده ها، ازنوع پژوهش های اسنادی- فراترکیب به شمار می رود. برای شناسایی الگوی اخلاق تجاری مدیران سازمان های ورزشی ایران، تعداد122 مقاله بررسی و ازآن میان، 32 مقاله برای تجزیه وتحلیل نهایی انتخاب شد. ابتدا244 شاخص معرف اخلاق تجاری مدیران شناسایی و در34  مفهوم و12 مقوله طبقه بندی گردیدند. برای تعیین وزن شاخص ها، از آنتروپی شانون استفاده شد. براساس یافته های پژوهش، ابعاد اصلی الگوی اخلاق تجاری مدیران سازمان های ورزشی ایران شامل حرفه ای گرایی اخلاق محور، آگاهی و اشراف سازمانی، مسئله محوری  و واقع گرایی در برخورد با مسائل سازمانی، نگاه اخلاقی درتعاملات سازمانی، الزامات مدیریتی اخلاق محور، اتخاذ رفتارهای اخلاقی- مالی، پایبندی به رفتارهای اخلاقی- رفتاری بازار، اخلاق مداری در درآمدهای سازمانی، الزامات اموزشی مبتنی براخلاق، روحیه فسادزدایی و استقرارعدالت، ثبات شخصیتی-رفتاری، بصیرت و توانایی مدیریتی رهبری گونه هستند. مدیران وکارکنان هر روزه با چالش تصمیم گیری اخلاقی مواجه هستند و نتایج این مطالعه می تواند ابعاد گوناگون اخلاق تجاری را در مناسبات سازمان های ورزشی بیان نماید.

این پژوهش با هدف دستیابی به چارچوب اخلاق تجاری مدیران سازمان-های ورزشی در ایران با رویکرد کلارک و براون (2013)، انجام شد. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی اکتشافی و به روش تحلیل مضمون و با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی، انجام شد. ابزار اصلی گرداوری اطلاعات، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته بود که اشباع نظری یافته ها در هجدهمین مصاحبه حاصل شد. جامعه اماری این پژوهش، شامل مدیران ارشد ادارات ورزش و جوانان کشور (8نفر)، تعدادی از مدیران عامل باشگاه-های ورزشی (8 نفر) و اساتید خبره ورزشی (4 نفر) بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور سنجش کفایت فرایند تحقیق از معیارهای تایید پذیری، انتقال پذیری، اعتمادپذیری و راستی، استفاده شد. نتیجه تحلیل داده های کیفی، شناسایی119 کد مفهومی، 32 مضمون پایه و12 مضمون سازمان دهنده شامل پایبندی به رفتارهای اخلاقی– رقابتی بازار، اتخاذ رفتارهای اخلاقی مالی، حرفه ای گرایی اخلاق محور، آگاهی و اشراف سازمانی، بصیرت و توانایی مدیریتی رهبری گونه، مساله محوری و واقع گرایی در برخورد با مسائل سازمانی، ثبات شخصیتی-رفتاری، نگاه اخلاقی در تعاملات سازمانی، روحیه فسادزایی و استقرار عدالت و انصاف سازمانی، الزامات مدیریت اخلاق محور، الزامات آموزشی مبتنی بر اخلاق، اخلاق مداری در درآمدهای سازمانی بود.