زهره نیکروی

مطالعات نظام های نوآوری، استفاده از سیاست های یکسان برای طراحی و هدایت مسیر توسعه مبتنی بر نوآوری را مردود دانسته و توجه خاص به ویژگی های مختلف مؤثر بر نوآوری هر منطقه را ضروری می دانند. ایران با داشتن مناطق و اقلیم های متنوع برای سیاست گذاری اقتصادی و اجتماعی، باید به شناسایی ظرفیت ها و شرایط هر منطقه اقدام کند. هدف از این پژوهش تبیین متغیرهای کارآفرینی بومی با توجه به استعداد مناطق مختلف کشور ایران با استفاده از رویکرد فراترکیب است. برای انجام این پژوهش کلیه پژوهش های کارآفرینی بومی بین سال های 1385 تا 1399 مورد بررسی قرار گرفت و پس از انجام گام های فرآیند فراترکیب در نهایت تعداد 91 مقاله انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفت. پس از تحلیل داده ها، مؤلفه های کارآفرینی هنری، کارآفرینی گردشگری، کارآفرینی روستایی، کارآفرینی زنان، کارآفرینی فرهنگی، کارآفرینی منطقه ای، کارآفرینی پایدار، کارآفرینی سنتی، کارآفرینی دانشی، کارآفرینی دینی، کارآفرینی سبز کارآفرینی پزشکی و کارآفرینی کشاورزی به عنوان مؤلفه های تبیین کننده کارآفرینی بومی در مناطق ایران شناسایی شدند و سه مؤلفه کارآفرینی روستایی (26%)؛ کارآفرینی گردشگری (18%) و کارآفرینی فرهنگی (12%) دارای بالاترین نرخ تکرار در میان موضوعات پژوهش های مورد نظر بودند. با توجه به دسته بندی مناطق مشخص شد که بیشترین تعداد مقالات با موضوع کارآفرینی بومی استان های تهران، اصفهان، زنجان، بوشهر و مازندران بوده است که جزو مناطق موفق در سیستم های نوآوری کشور محسوب می شوند. لذا با توجه به استعدادهای کارآفرینانه بومی هر منطقه و خلأها و کمبودهای پیش روی این ظرفیت ها، در درجه اول الزامات قانونی و دستگاهی در چارچوب مناطق کشور برای انتفاع ساکنین مناطق از این فرصت ها و سپس کل کشور مدون شود.