امرالله دهقانی سانیج

با توجه به توسعه فناوری نانو در ایران، در سال های اخیر پروژه هایی در قالب همکاری های فناورانه بین عرضه کنندگان فناوری نانو در شرکت های کوچک و همچنین متقاضیان آن یعنی شرکت های صنعتی شکل گرفته است. در انجام این پروژه ها اغلب طرفینِ انتقال فناوری با چالش هایی روبه رو می شوند که عمدتاً در مرحله اجرا بوده و منجر به کاهش اثربخشی آن ها می گردد. این پژوهش به بررسی و تبیین چالش های اجرایی این پروژه ها پرداخته است. پژوهش حاضر یک پژوهش پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه و انجام مصاحبه برای گردآوری داده استفاده شده است . در این پژوهش ابتدا با مرور ادبیات و انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته، ابعاد و شاخص های مهم موانع همکاری های فناورانه در حوزه فناوری نانو مشخص و سپس با طراحی پرسشنامه و اخذ نظرات بازیگران اصلی این همکاری های فناورانه، اهم این موانع و چالش ها شناسایی و رتبه بندی شده است. نتایج تحقیق بیانگر این موضوع است که شاخص های ضعف نهادهای میانجی در برقراری ارتباط بین طرفین همکاری، تردید خریدار نسبت به ریسک های استفاده از فناوری جدید و بوروکراسی فرایندهای سازمانی شرکت های بزرگ در تعامل با عرضه کنندگان فناوری، عمده ترین چالش ها و موانع در همکاری های فناورانه هستند. در انتها نویسندگان با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته از طرفینِ این همکاری های فناورانه، راهکارهایی برای غلبه بر این موانع ارائه می کنند.

ارزیابی تکنولوژی ابزاری است، که به درک بهتر توانمندی تکنولوژی بنگاه و در نتیجه تصمیم گیری درمورد آن کمک می کند. لذا درجهت توسعه و بکارگیری تکنولوژی جدید بایستی ابتدا وضعیت تکنولوژی موجود را ارزیابی کرد. بدین منظور مدل های مختلفی برای ارزیابی سطح توانمندی تکنولوژی ارائه شده است. در این مقاله با استفاده از مدل ارزیابی پاندا و راماناسن ، سطح توانمندی های تکنولوژیک شرکت ایران ترانسفو در 3 بعد اصلی و 9 بعد فرعی، مورد ارزیابی قرار داده شده است. و برای تعیین میزان تاثیر هر یک از ابعاد فرعی(شاخص ها) بر سطح توانمندی شرکت ابتدا با استفاده از تکنیک Dematel روابط متقابل عوامل موثر بر سطح توانمندی تکنولوژی به صورت امتیاز عددی مشخص شده و سپس برای رتبه بندی آن از روش ANP استفاده شده است. استفاده از مدل یاد شده و نیز تکنیک Dematel نیازمند آن است تا به به نظر خبرگان در یک صنعت یا بنگاه رجوع شود لذا در این تحقیق جامعه آماری را مدیران میانی، ارشد و کارشناسان شرکت ایران ترانسفو تشکیل داده اند وجمع آوری اطلاعات به صورت سرشماری انجام شده است.