فاطمه اخروی

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، بازیابی تمدن اسلامی مورد توجه محققان قرار گرفته است. از  بین رفتن و افول تمدن و افزایش آگاهی تمدنی در پی گسترش امکانات اطلاعاتی و ارتباطاتی در پی پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تأثیر آن در عرصه بین المللی از جمله دلایل اهمیت به تمدن اسلامی است. شخصیت امام خمینی راهنمای شناخت بارز ابعاد معنوی انقلاب اسلامی ایران بود و امام با هشدارهای مکرر افراد را به ابعاد عرفانی و ارزش های معنوی سوق می داد و خود سکان دار انقلاب در راستای اهداف اسلامی بود. در این مقاله تلاش می شود از ویژگی های تمدن نوین اسلامی شامل دین باوری امت مدار، خردباوری، تمدن اندیشی، خودباوری، غرب پژوهی و غیره بحث شود.این پژوهش با گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و روش توصیفی - تحلیلی صورت پذیرفته است. این پژوهش در نظر دارد تا به پاسخ این پرسش دست یابد که انقلاب اسلامی چه تأثیری در بازسازی تمدن اسلامی در سطح بین المللی در جوامع غربی داشته است؟ به نظر می رسد که بعد از انقلاب اسلامی و تلاش برای حاکمیت اسلام در ابعاد مختلف تمدنی منجر به شکل گیری گفتمان تمدن نوین اسلامی در سطح بین المللی شده است. ایجاد و تقویت این گفتمان در درازمدت می تواند منجر به بازیابی تمدن اسلامی متناسب با مقتضیات دوران حاضر شود. مهم ترین مسئله این گفتمان تمدن نوین، تأثیر آن در عرصه  بین المللی است.

تعتبر أفکار الحسن البصری من أکثر الأفکار تأثیراً فی موضوع المهدویه بین المسلمین. إن تقدیم آرائه فی أعمال ومؤلفات البصری من التقالید والأسس الخاصه فی المنهج السردی میزه عن غیره. بحیث تزایدت فی العصر المعاصر الأنشطه الإعلانیه فی هذا المجال بشکل کبیر. إن إشاره الحسن البصری فی کتاباته إلى مقاربات الحدیث الشائعه بین مجموعه من المحدثین ومطابقتها أیضاً وفق تسلسل زمنی محدد هی سمه من سمات أعمال البصری الموجوده. وعلى ضوء الشکوک الموجوده فی هذا المجال فإنه یقرر ضروره إعاده النظر فی هذا التدفق ومراجعته. وکغیره من الأئمه، اعتبر الحسن البصری نفسه مستفیدا من المعرفه الإلهیه. ویتناول فی مؤلفاته مختلف الموضوعات القرآنیه والحدیثیه والعقائدیه والتاریخیه والفقهیه والأدبیه العربیه. تناول هذا البحث النظریات الصحیحه أو الخاطئه للحسن البصری من خلال المراجعه المکتبیه والمنهج الوصفی التحلیلی. ویتناول فی مؤلفاته مختلف الموضوعات القرآنیه والحدیثیه والعقائدیه والتاریخیه والفقهیه والأدبیه العربیه. تناول هذا البحث النظریات الصحیحه أو الخاطئه للحسن البصری من خلال المراجعه المکتبیه والمنهج الوصفی التحلیلی.

وضعیت اقتصادی شیعیان در دوران ائمه با وجود زمین های زراعی ینبع که در دست آن ها وجود داشت و پر آب بودن دو رود دجله و فرات برای کشاورزان در عراق و مالیات هایی شامل خمس، زکات و غیره را که مسلمانان پرداخت می کردند، قابل اهمیت و بررسی است. همچنین واقفان نیز با انگیزه های معنوی، الهی و عرفانی مانند مقابله با مسائل نفسانی، طی کردن مراتب روحانی، خدمت به خلق خدا صرفأ برای قرب الهی به وقف می پرداختند که در امر اقتصادی تأثیرگذار بود. نویسنده در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است به ارزیابی عوامل موثر بر اقتصاد شیعیان در عراق پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که بی شک تشکیل حکومت الهی که انسان را به تمام اهداف مورد نظر برساند، فقط از طریق پیشوایان معصوم امکان پذیر است، زیرا حکومت های انسانی، همیشه در مسیر منافع مادی افراد یا گروه های خاص سیر کرده اند.لذا حکومت اسلامى از مهمترین مسائلى است که مسلمانان با آن سر و کار دارند و قسمتى از پایه هاى این حکومت بر مسائل اقتصادى نهاده شده است. چرا که نخستین شرط استقلال یک تشکیلات، استقلال اقتصادى است و این مطلب از طریق «زکات»، «خمس»، «انفال»، «خراج» در جهان تشیع به خوبى پیاده شده است.