حسن محمدشفیعی

باتوجه به تغییر و تحولات زندگی امروزی و همچنین جایگاه ویژه پل های گردشگری در فرهنگ ایرانی، این پژوهش به دنبال کشف نقش عناصر کالبدی در ایجاد و ارتقای حس دلبستگی در گردشگران است. برای این منظور، عناصری مشترک در دو گونه پل سنتی و معاصر (خواجو و پل طبیعت) ویژه عابران پیاده که مخاطبان زیادی را به خود اختصاص داده مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. بر این اساس، هدف این پژوهش، شناخت، تبیین و معرفی ارزش های کالبدی معماری پل های گردشگری در جهت افزایش حس دلبستگی به مکان و به کارگیری این مؤلفه ها در طراحی های آتی این گونه پل ها است، متغیر مستقل پژوهش را عناصر کالبدی پل ها ازجمله (رواق - صحن - و عناصر تشکیل دهنده ریتم و...) است و متغیر وابسته میزان حس دلبستگی ایجاد شده در گردشگران حاضر در محل این دو پل را تشکیل می دهد. روش تحقیق این مقاله کمی و در زمره پژوهش های مقطعی و از نوع کاربردی بوده و در شمار پژوهش های توصیفی - همبستگی قرار دارد. برای تحلیل داده ها، دو نوع پرسش نامه با مقیاس لیکرت طراحی شده که اعتبار و پایایی این پرسش نامه ها با ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید. جامعه آماری پژوهش، شامل گردشگران حاضر در محل پل های مذکور است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss24 تجزیه وتحلیل شد. یافته های پژوهش حاکی از توجه کاربران به عناصر کالبدی به ترتیب: ریتم، رواق، صحن بوده که فرضیه تحقیق را نیز تأیید می کند.اهداف پژوهش:واکاوی عناصر کالبدی پل طبیعت در ایجاد حس دلبستگی به مکانواکاوی عناصر کالبدی پل خواجوی اصفهان در ایجاد حس دلبستگی به مکان.سؤالات پژوهش:عناصر کالبدی پل طبیعت در ایجاد حس دلبستگی به مکان کدام اند؟عناصر کالبدی پل خواجوی اصفهان در ایجاد حس دلبستگی به مکان کدام اند؟ 

 برخی از گردشگران ماندگاری نام خود را بدون هیچ اهمیتی بر دیواره های بناهای تاریخی به شکل یادگاری به ثبت می رسانند. جامعه شناسان این افراد را وندالیسم می نامند. این مقاله از نگاه روانشناسی محیطی به موضوع پرداخته و فرض بر آن دارد که یادگاری ها یکی از نشانه های حس دلبستگی به مکان است. لذا محقق در جستجوی علت بروز این رفتارهاست تا بتواند گامی در جهت کنترل و کاهش تخریب توسط گردشگران به صورت یادگاری نویسی بردارد. پرسش اول، انگیزه برخی از گردشگران از یادگاری نویسی در مکان های تاریخی (سی وسه پل) چیست؟ و در سی وسه پل انگیزه های وندالیستی غلبه دارد یا حس دلبستگی به مکان؟ آثار به جامانده درگروه های (A.B.C.D) تقسیم شده و در تمامی این گروه ها به گونه ای حس دلبستگی قابل رؤیت است. روش تحقیق مقاله تحلیل محتوا از نوع کیفی در جهت دستیابی به معانی پنهان است. ابزار تحقیق بعد از مطالعه کتابخانه ای آثار به جامانده از دست نوشته ها بر دیواره های پل بوده که با کمک پرسش نامه از نوع نیمه ساختاریافته (باز-پاسخ) اقدام به جمع آوری اطلاعات کرده است. مصاحبه از گردشگران وندال حاضر جمع آوری شد و نتیجه حاصله نشان از حس دلبستگی یادگاری نویسان نسبت به مکان دارد. با توجه به تعاریف نظری بروز این گونه رفتارها جهت ثبت خاطرات با نام و تاریخ نشان از احساس دلبستگی افرادی دارد که بارها برای دیدن آن مکان اقدام کرده اند.