علیرضا فغانی

پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل شایستگی های حرفه ای داوران لیگ برتر فوتبال ایران انجام شد. تحقیق حاضر یک پژوهش کیفی بود که در بخش کیفی از رویکرد نظریه داده بنیاد (گراندد تئوری) با رهیافت گلیزری (1992) استفاده شد که در قالب مصاحبه و تحلیل محتوایی و ساختاری مصاحبه ها انجام شد. جامعه آماری این تحقیق در بخش کیفی را 5 مربی دارای مدرک مربیگری A آسیا، خبرنگار ورزشی 1 نفر، داور بین المللی فوتبال و فوتسال 8 نفر، کمک داور بین المللی 10 نفر و پیشکسوت داوری 9 نفر در مجموع 33 نفر تشکیل دادند. روش نمونه گیری به صورت گلوله برفی و تا رسیدن به اشباع نظری (تا 13 مصاحبه) ادامه یافت. جهت تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزار Maxquda استفاده شد و کدهای تعیین شده از طریق این نرم افزار تجزیه تحلیل شد و مدل نهایی شایستگی های حرفه ای داوران لیگ برتر فوتبال ایران بازنمایی شد. مهمترین شاخص های شایستگی حرفه ای داوران لیگ برتر فوتبال ایران عبارت بودند از: بعد شایستگی جامعه شناختی شامل 2 کد محوری و 10 کد باز، بعد شایستگی های مدیریتی شامل 2 کد محوری و 16 کد باز، بعد شایستگی های روانشناختی شامل 2 کد محوری و 16 کد باز، بعد شایستگی های جسمانی شامل 2 کد محوری و 7 کد باز، بعد شایستگی های زمینه ای شامل 2 کد محوری و 8 کد باز، بعد شایستگی های تکنیکی شامل 11 کد باز، بعد شایستگی های دانشی شامل 2 کد محوری و 7 کد باز بود.

هدف این تحقیق سطح بندی روابط مولفه های شایستگی های حرفه ای داوران لیگ برتر فوتبال ایران بود. جامعه آماری این تحقیق شامل 13 نفر از خبرگان، داوران، کارشناسان و اعضای هیات علمی بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. جهت سطح بندی مولفه های شایستگی داوران فوتبال از تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM) به کمک نرم افزار MATLAB استفاده شد. به همین منظور در این پژوهش، از سیستم قضاوت خبره گان استفاده شده است و پرسشنامه ای بصورت زوجی از لحاظ تاثیر پذیری و تاثیر گذاری بر یکدیگر مابین گروهی خبره توزیع گردیده است. روایی پرسشنامه نیز از طریق روایی صوری و محتوایی مورد تائید قرار گرفت و برای سنجش پایایی تحقیق از ضریب آلفای استفاده شد که مقدار آن 0/89 برآورد شد. یافته ها نشان دادند در بررسی روابط مولفه های تحقیق، مؤلفه های "شایستگی مدیریتی" در سطح اول و "شایستگی روانشناختی و شایستگی اجتماعی" در سطح دوم قرار گرفته اند که نشان دهنده تاثیرپذیری بالای این سه متغیر می باشد. همچنین مولفه های "شایستگی دانشی و شایستگی جسمانی و شایستگی زمینه ای" در سطح سوم قرار گرفتند که به عنوان تاثیر گذارترین مولفه های شایستگی های حرفه ای داوران لیگ برتر فوتبال ایران بودند. در نهایت با استفاده از تکنیک MICMAC متغیر ها بر حسب قدرت هدایت و وابستگی مورد تحلیل قرار گرفتند