مرتضی پردل

برپایی نماز ضمن برقراری ارتباط باخدا، باعث ایجاد آثار روانی و جسمانی مثبتی در فرد نمازگزار می شود. باوجود این آثار ارزشمند جسمانی و روان شناختی نماز برای انسان، به طور مکرر مشاهده می شود که بسیاری از افراد در سنین مختلف از کودکی تا بزرگ سالی، در برپایی نماز و اقامه آن اهمال ورزیده و جدیت لازم را ندارند.باعنایت به اینکه شیوه سنجش یک سازه مانند اهمال کاری در نماز، نقش مهمی در نتایج پژوهش های پیرامون آن و به تبع آن کاربردهای مداخلاتی حاصل از آن دارد و تاکنون مقیاسی برای این سازه مورد ساخت و اعتباریابی قرار نگرفته است، پژوهش حاضر به منظور ساخت و اعتبار یابی مقیاس عمومی اهمال کاری در نماز انجام گرفت. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی و ساخت ابزار بود و در چهارمرحله شامل گردآوری و تعیین موضوع ها یا منابع اهمال کاری، اجرای آزمایشی پرسشنامه برای تعیین روایی (CVI)، بررسی و انتخاب سؤالات پرسشنامه و اعتبار یابی فرم نهایی پرسشنامه انجام گرفت. مجموعاً نتایج پژوهش نشان داد که نمره کل دارای همسانی درونی بالایی(89/0) است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که مقیاس ساخته شده از 5 عامل تشکیل شده است که جمعاً 03/63 درصد از واریانس کل را تبیین می کند. در این میان عامل نخست با ارزش ویژه 193/7، درحدود 97/29درصد واریانس کل، عامل دوّم با ارزش ویژه 116/3، درحدود 98/12درصد واریانس کل و عامل پنجم با ارزش ویژه 156/1 درحدود 81/4درصد واریانس کل متغیرها را توجیه می کنند. بنابراین، طبق نتایج این پژوهش، مقیاس عمومی اهمال کاری در نماز، از اعتبار مناسبی برخوردار بوده و می تواند جهت انجام تحقیقات گسترده مرتبط مورداستفاده قرارگیرد.

مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر شکوفایی بر افزایش شکوفایی و درگیری تحصیلی دانش آموزان سه سال اول دبستان صورت گرفت. طرح پژوهش، شبه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان سه سال اول دبستان شهرستان تربت حیدریه در سال تحصیلی 99-98 بود که به روش نمونه گیری در دسترس، 50 نفر از دانش آموزان پسر به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه 25 نفره (آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش پرسشنامه شکوفایی اچ.اف.کیو. (2014) و پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو(2013) بود. گروه آزمایش، طی 8 جلسه 90 دقیقه ای و به صورت هفته ای 2 جلسه، تحت آموزش بسته مبتنی بر شکوفایی قرار گرفت و گروه کنترل، بدون هیچ گونه مداخله ای باقی ماند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-24 و روش تحلیل واریانس چندمتغیره انجام گرفت. یافته ها نشان داد بین میانگین نمرات مؤلفه های شکوفایی و درگیری تحصیلی در گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین در نتایج پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش نیز تفاوت معناداری وجود دارد(01/0>P). بر این اساس می توان آموزش بسته مبتنی بر شکوفایی را به عنوان روشی مؤثر بر افزایش شکوفایی و درگیری تحصیلی دانش آموزان دبستان در نظر گرفت و از آن در مدارس استفاده کرد.