کطیور زیرک ساز

فولکلور اقوام گوناگون، مجموعه ای غنی از مواریث ذوقی و اندیشگانی ایشان است که جنبه های مختلف بافت های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن قوم را بازتاب می دهد و نمودهای گوناگون قدرت حاکم را تبیین می کند. در مناطق کردنشین، ارکانی همچون خان، آقا، ارباب، شیخ و گاه روحانی نمودهای مختلف اهرم های قدرت بوده که کوشیده اند حقیقت را در راستای تثبیت و تقویت قدرت خویش در ادبیات عامه بازآفرینی کنند و بدین سان حافظه تاریخی قوم کرد را رقم بزنند. هدف پژوهش حاضر تبیین «نسبت قدرت و حقیقت» فوکویی در گفتمان مثل های عامه و محلی است تا پاسخی به این پرسش باشد که مراجع قدرت، باورهای حاکم بر زندگی عامه مردم را با چه معیار و تا چه میزانی توجیه کرده اند؟ کاوش در باورها و اندیشه های نهفته در مثل های عامه و محلی کرد، نشان می دهد که متابعت و انقیاد از اهرم های قدرت به گونه ای در اذهان مردم متمکن شده که این نهادها را همانا رژیم های حقیقی پنداشته اند که چاره جویی در برابر آنها بی ثمر است.

سمبولیسم در ادب معاصر ایران با نیما آغاز شد. وی نماد را در راستای معضلات اجتماعی و سیاسی به کار برد و این جریان، بسیاری از شاعران معاصر را تحت تأثیر قرار داد. صفارزاده از زمره شاعرانی است که شعرش آیینه زمانه بوده و از آنجا که شرایط سیاسی- اجتماعی ایجاب نمی کرد که سخن به صراحت بیان شود از نماد بهره گرفته است. در همین راستا، نوشتار حاضر بر آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی، منشأ الهام نمادهارا  در شعر طاهره صفارزاده تحلیل کند. یافته های پژوهش، بیانگر آن است که نماد و سمبل با تجربه های دینی، سیاسی و اجتماعی صفارزاده، پیوندی ناگسستنی دارد و به تبع آن، «ر نگ ها»، «طبیعت» و «اسطوره های دینی و ملی» در شعر وی مفهومی ورای ظاهر را  القا می کنند و همین امر موجب می شود که مخاطب در تعامل با سروده های وی قرار گرفته، در فهم معنا شریک شود.