اسلام نجاتیان

    رویکرد نوشهرگرایی بر ارزش های سنتی شهرها تکیه دارد. اصول آن بر بازگشت به ساختار سنتی محلات تأکید می کند و به نظر می رسد قادر است با توجه به ظرفیت های نوین اجتماعی، راهکارهای موثری را در را راستای احیای بافت های کهن و رو به افول شهری ارائه دهد. در این راستا پژوهش حاضر تلاش دارد با استفاده از رویکرد نوشهرگرایی و با تأکید بر حفظ و احیای ارزش های محله محوری، ارتقا عملکرد و افزایش کارایی محله محمود آباد سفلی و سالم آباد را دنبال کند. به منظور انجام پژوهش حاضر از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات و از آزمون تی تک نمونه ای برای آزمون فرضیات استفاده شد. حجم نمونه آماری با توجه به جمعیت ..... محلات محمود آباد سفلی و سالم آباد، با استفاده از روش کوکران 325 عدد تعیین گردید. همچنین پایایی سؤالات با استفاده از روش کرونباخ 8/0 محاسبه گردید. نتایج نشان داد که اصول قابلیت پیاده روی (30/3)، کاربری های مختلط و متنوع (20/4)، مسکن های مختلط (22/4)، معماری و طراحی شهری با کیفیت (57/3)، حمل ونقل (44/3)، پایداری (12/3) و کیفیت (90/3) در محلات مورد مطالعه کیفیت مطلوبی داشته و اصل ارتباط پذیری (86/2) و ساختار سنتی محلات (81/2) میانگینی کمتر از میانگین مطلوب (3) داشته که حاکی از قابلیت پایین محلات در تسهیل مسیرهای پیاده روی و عدم توجه به ساختار سنتی محلات است. به طور کلی ساکنان محلات محمودآباد و سالم آباد کیفیت زندگی را در محله نسبتاً مطلوب (3.90) ارزیابی می کنند.

پارک های کودک به عنوان یکی از پارک های شهری دارای اثرات مختلف اجتماعی، اقتصادی و اکولوژکی می باشند. از اثرات اجتماعی آن ها می توان به افزایش تعاملات اجتماعی، ایجاد زمینه های کاری، اجتماعی شدن افراد و انتشار عقاید و افکار ارزشی اشاره کرد. از این رو پژوهش حاضر به بررسی نقش پارک کودک محله راهنمایی شهر یاسوج در هویت یابی مکانی اهالی این محله می پردازد. بدین منظور برای جمع آوری اطلاعات از روش میدانی در قالب پرسشنامه استفاده شده است. ابتدا براساس جمعیت محله12207، حجم نمونه براساس روش کوکران 373 در نظر گرفته شد. سپس پایایی سوالات براساس روش آلفای کرونباخ 8/0 محاسبه گردید و روایی با توجه به نظر کارشناسان ارزیابی شد. در ادامه از آزمون تی تک نموته ای و آزمون فریدمن برای تجزیه و تحلیل نتایج استفاده شد. نتایج نشان داد که تاسیس پارک پیامدهای اجتماعی مثبت داشته(23/4) و زمینه را برای تعاملات بیشتر فراهم کرده است. با افزایش تعاملات ابعاد سرمایه اجتماعی(22/4) مانند همدردی، مشارکت پذیری و روحیه جمع گرایی افزایش یافته است. همچنین نتایج نشان داد که هویت مکانی اهالی افزایش یافته(4) و حس تعلق آنان به محله بیشتر شده است. در نهایت نتایج آزمون فریدمن نشان داد که تاسیس پارک نقش بیشتری در افزایش سرمایه های اجتماعی(65/1) نسبت به هویت یابی مکانی(35/1) داشته است. 

بهسازی و ساماندهی معبر شهری، نیاز به رویکردی جامع در ارتباط با برنامه ریزی، مدیریت و طراحی فضا دارد. نقش طراحی از این جهت مهم و هدایتگریست که می تواند زمینه زندگی متعادل تر را از نظر منابع و بستر سرزنده تری را از نظر روح مکان ایجاد نماید. در این راستا سه اصل کلی: نظم دهی به محیط در چارچوب اصول نوشهرگرایی، توجه به پیاده مداری، و اولویت دادن به بهسازی و ساماندهی به جای تعریض و احداث، می توانند در پایداری شهری، ارتقای کیفیت فیزیکی خیابان و نیز سرزندگی و حیات شهرها نقش مهمی داشته باشند. نوع پژوهش کاربردی و از نظر روش جمع آوری بصورت میدانی و کتابخانه ای – اسنادی است و در تجزیه وتحلیل از تکنیک دلفی و سوات بهره گرفته شده است. نتایج بیانگر این این است که تمرکز واحد تجاری عمده در خیابان 13 آبان شهر یاسوج در مرکزیت شهری موجب ترافیک سنگین، آلودگی صوتی وبصری و کاهش سرزندگی و کیفیت محیط شهری شده است. لحاظ تغییر کاربری از عمده به خرده فروشی و اولویت دادن به پیاده محوری در این خیابان موجب افزایش کیفیت محیط شهری بخش مرکزی شهر یاسوج می شود.