سعد مجاهد

انگاره های ذهنی مخاطبان از واقعیت های بیرونی متأثر از چارچوبی است که رسانه ها برای ارائه اخبار اتخاذ می کنند. با توجه به اینکه چارچوب ها می توانند معنای اجتماعی جدیدی از یک رویداد بسازند، مطالعه نحوه چارچوب بندی بصری اخبار می تواند به فهم صحیح تری از اینکه رسانه ها در پی ارائه چه دیدگاهی در مورد واقعیت هستند کمک کند. هدف اصلی این مقاله بررسی چارچوب بندی بصری زلزله ترکیه-سوریه در خبرگزاری های ایسنا و فارس است. داده های این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی که ژیلیان رز ارائه کرده است گردآوری شده اند. بر اساس نتایج به دست آمده در چارچوب بندی زلزله ترکیه در خبرگزاری فارس و ایسنا سه مضمون اصلی وجود دارند که شامل خسارت به محیط، قربانیان و امداد و نجات هستند. هر دو خبرگزاری به این سه مضمون پرداخته اند باوجوداین خبرگزاری های مذکور در نحوه چارچوب بندی اخبار تفاوت هایی با یکدیگر دارند. خبرگزاری ایسنا به دو مضمون تخریب ساختمان ها برای تأکید بر ناکارآمدی مدیریت شهری در ترکیه و وضعیت قربانیان برای نشان دادن عدم مدیریت بحران صحیح پرداخته است. در خبرگزاری فارس جنبه تبلیغاتی و اقناعی برجسته است و به کمک رسانی نیروهای امدادی کشور ایران در ترکیه تأکید شده است. بنابراین، رسانه ها در چارچوب بندی بصری واقعیت های بیرونی عملکردی بی طرف ندارند و ابعادی از واقعیت را که با ایدئولوژی مالکان رسانه ها هماهنگ هستند بازنمایی می کنند.

این پژوهش به دنبال کشف عوامل مرتبط با گرایش جوانان زاهدانی به برنامه های فارسی زبان ماهواره ای است. سوال اصلی این است که چه نیازهای رسانه ای آنها را به استفاده از این شبکه ها سوق می دهد و آیا عوامل و نیازهایی که توسط رسانه های داخلی تأمین نمی شود، می تواند زمینه را برای ایجاد نگرش مثبت به استفاده از ماهواره و در نهایت استفاده از برنامه های ماهواره ای فارسی زبان فراهم کند؟ براین اساس، در چارچوب نظری پژوهش از نظریه استفاده و رضامندی استفاده شد. روش این پژوهش پیمایش است و جامعه آماری جوانان زاهدانی هستند، حجم نمونه برابر با 390 نفر است که برای انتخاب آن از روش نمونه گیری، تلفیقی و ترکیبی استفاده شده است. بدین صورت که با استفاده از تکنیک چند مرحله ای و سهمیه ای، جمعیت یا حجم نمونه انتخاب شده و سپس با ابزار پرسشنامه اطلاعات جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که 65درصد از جوانان زاهدان به ماهواره دسترسی دارند و 55درصد از آنها کمتر از یک ساعت ماهواره تماشا می کنند. هم چنین رابطه معناداری بین میزان احساس تعلق مخاطبان به نظام جمهوری اسلامی ایران با گرایش آنها نسبت به استفاده از برنامه های ماهواره ای وجود دارد. علاوه بر این رابطه معناداری بین میزان آگاهی و دانش مخاطبان با گرایش آنها نسبت به برنامه های ماهواره ای وجود دارد. از طرف دیگر رابطه معناداری بین سن، پایگاه اقتصادی و اجتماعی،جنس و میزان دینداری با گرایش به استفاده از شبکه های ماهواره ای وجود ندارد.