علیرضا میرزاخانی

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه تأثیر آموزش راهبردهای تبادلی، ارائه بازخورد مؤثر و تأثیر به کارگیری ترکیبی این دو شیوه در بهبود و ارتقای عملکرد درک مطلب دانش آموزان پایه پنجم است که در قالب طرح آمیخته پیچیده با دو عامل بین آزمودنی «نوع آموزش و جنسیت» و یک عامل درون آزمودنی «آزمون» انجام شده است. جامعه پژوهش دربردارنده دانش آموزان دختر و پسر پایه پنجم شهر اراک بوده است که با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ایْ هشت مدرسه و از هر مدرسه یک کلاس (درمجموع چهار کلاس دختران و چهار کلاس پسران) برای نمونه انتخاب شدند. عملکرد درک مطلب با استفاده از سؤال های قابل انتشار مطالعه پرلز 2016 اندازه گیری شد. روایی ابزار با نظر متخصصان تأیید شد و ضریب پایایی، با محاسبه آلفای کرونباخ، 83/0 به دست آمد.پس از اجرای پیش آزمون، در دوازده جلسه، به معلمان کلاس های مشارکت کننده آموزش های لازم داده شد. آن ها به مدت ده هفته، بر اساس دستورالعمل هر شیوه، به آموزش دانش آموزان پرداختند و گروه کنترل به شیوه رایج مدارس آموزش دید. سپس همه دانش آموزان در پس آزمون و شش هفته بعد در آزمون پیگیری شرکت کردند. داده ها با روش تحلیل واریانس دوعاملی با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد که هر سه شیوه آموزشی به کارگرفته شده تأثیر معناداری در بهبود عملکرد درک مطلب دانش آموزان داشته است (0001/0> P ). با توجه به معناداری اثر متقابل میان شیوه های آموزش و جنسیت (05/0> P )، جنسیت دانش آموزان در عملکرد درک مطلب آن ها تأثیر نداشته (179/0= P )، اما شیوه آموزش ترکیبی تأثیری شگرف در عملکرد دختران داشته است. نتایج آزمون پیگیری نشان داد که تداوم اثربخشی شیوه های به کار گرفته شده پذیرفتنی بوده است و تفاوت معناداری میان نمرات پس آزمون و پیگیری وجود نداشت.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سواد والدین بر عملکرد سواد خواندن دانش آموزان پایه ی چهارم و بر اساس مطالعات پرلز 2006 انجام شده است. بعد از پالایش داده ها، نمونه ی مورد مطالعه شامل 4731 دانش آموز شرکت کننده در مطالعه ی پرلز 2006 بوده است. مقیاس های تحصیلات والدین، تعداد کتاب های موجود در خانه، توانایی خواندن اولیه، فعالیت های یادگیری اولیه و نمره کلی سواد خواندن به منظور بررسی اثرات مستقیم، غیرمستقیم و کل متغیر تحصیلات والدین (متغیر برون زا) بر تعداد کتاب های موجود در خانه، توانایی خواندن اولیه و فعالیت های یادگیری اولیه (متغیرهای درون زا) به روش مدل یابی معادلات ساختاری، استفاده شده است. پس از تأیید و برازش مدل تابع ساختاری، نتایج نشان داد، همه ی اثرهای مستقیم مثبت بوده و اثر تحصیلات والدین بر فعالیت های یادگیری اولیه معنادار نمی باشد. تأثیر غیرمستقیم تحصیلات والدین بر توانایی های خواندن اولیه و فعالیت های یادگیری اولیه منفی بوده و تحصیلات والدین تأثیر معناداری بر پیشرفت سواد خواندن داشته و توانسته است 25/0 از واریانس پیشرفت خواندن را تبیین کند. تحصیلات والدین اثر مثبت و معناداری بر تعداد کتاب های موجود در خانه داشته و توانسته است 67 درصد از واریانس آن را تبیین کند. هم چنین تأثیر تحصیلات والدین بر توانایی های خواندن اولیه مثبت و غیر معنادار و بر پیشرفت خواندن مثبت و معنادار بوده است. تأثیر تعداد کتاب های موجود در خانه بر عملکرد سواد خواندن و توانایی های یادگیری اولیه مثبت و معنادار و تأثیر این متغیر بر فعالیت های یادگیری اولیه مثبت و غیرمعنادار بوده است و اثر آن بر توانایی خواندن اولیه منفی و معنادار بوده است. اثر فعالیت های یادگیری اولیه بر عملکرد سوادخواندن و فعالیت های یادگیری اولیه مثبت و معنادار بوده است و تأثیر آن بر عملکرد سواد خواندن منفی و معنادار برآورد شده است.