محمد عارف حیدرقزلباش

بخشی از روایات معصومان(ع) به روایات طبی اختصاص دارد. از موضوعات مطرح در ارتباط با این دسته از روایات، مبانی اعتبارسنجی این دسته از روایات است. در این تحقیق با بررسی دیدگاه حدیث پژوهان شیعه و سنی، مبانی سندی و متنی اعتبار روایات طبی بررسی شده و وضعیت تعارض این روایات با یافته های دانش بشری مورد بررسی قرار گرفته است. در اعتبار سنجی سندی روایات طبی، علمای اسلامی ضمن اتفاق نظر بر پذیرش روایات طبی متواتر و محفوف به قرائن صحت، در حجیت روایات طبی غیر محفوف به قرائن که توسط ثقه نقل شده باشد همانند سایر روایات، دو دسته اند و اختلاف نظر دارند. با توجه به ماهیت تجربی موضوع طب و پیشرفت های بشری در توسعه این علم، معیار عدم مخالفت با تجربه و یافته های علمی در میان معیارهای عمومی نقد متن از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در تعارض بین اخبار و یافته های علمی، خبر قطعی بر نظریات اثبات نشده علمی و یافته های قطعی علمی بر اخبار ظنی مقدم می شوند. در صورت ظنی بودن هر دو طرف نمی توان نتیجه را به صورت قطعی به دین نسبت داد. امکان تعارض اخبار قطعی با نتایج قطعی علمی نیز ثبوتاً وجود ندارد و در صورت مشاهده باید به آسیب شناسی دقیق و مجدد اخبار و یافته های علمی پرداخت.