سارا السادات کارگر

دسترسی پذیری در فضاهای عمومی شهری، یکی از بنیان های تحقق عدالت فضایی و شاخصی اساسی در ارزیابی کیفیت محیط برای همه اقشار جامعه به ویژه افراد دارای ناتوانی جسمی - حرکتی است. در بسیاری از شهرهای ایران، از جمله شهر پردیس، مبلمان پیاده رو به لحاظ جانمایی، طراحی و تطابق با نیازهای ویژه کاربران با نارسایی های جدی مواجه است. این نواقص باعث شکل گیری موانع کالبدی، حذف ناخواسته اجتماعی، و محدودشدن تعاملات اجتماعی و حضور فعال افراد دارای محدودیت در فضاهای شهری شده است. غفلت از اصول طراحی فراگیر و انسان محور، در کنار عدم انطباق با استانداردهای جهانی دسترسی پذیری، موجب شده تا این فضاها از ایفای نقش فراگیر خود بازبمانند. پژوهش حاضر باهدف تحلیل وضعیت موجود مبلمان پیاده رو در شهر پردیس و ارائه راهکارهای طراحی کارآمد، متناسب با نیاز کاربران دارای محدودیت جسمی - حرکتی، انجام شده است. رویکرد تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و گردآوری داده ها با بهره گیری از روش های مشاهده میدانی سیستماتیک، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با کاربران و تحلیل محتوای اسناد شهری صورت گرفته است. یافته ها نشان می دهد نبود رمپ استاندارد، عدم پیش بینی فضای جانبی نیمکت برای استقرار ویلچر، کف پوش های لغزنده، مسیرهای باریک، و نبود تابلوهای اطلاع رسانی در ارتفاع مناسب از جمله عوامل مؤثر در کاهش دسترسی پذیری و کیفیت تجربه کاربران بوده است. براین اساس، چارچوبی طراحی مبتنی بر اصول عدالت فضایی، طراحی جهانی و انسان محور تدوین گردیده که ضمن ارتقای عملکرد مبلمان پیاده رو، می تواند در بازنگری سیاست های مدیریت شهری و ارتقای شمول پذیری فضاهای عمومی مورد بهره برداری قرار گیرد.

نور خورشید بهترین و ارزان ترین منبع انرژی است که به صورت فعال و غیرفعال می تواند در رسیدن به ساختمان های پایدار نقش مؤثری داشته باشد. ورود مقادیر مناسبی از نور روز به خصوص در فضاهای آموزشی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. وجود نور بیش از حد نیاز و عدم کنترل آن، منجر به بروز خیرگی و نارضایتی بصری می شود. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل هندسه سقف و ارتفاع کلاس در ارزیابی کیفیت آسایش بصری و بهره وری انرژی در اقلیم گرم و خشک با استفاده از شبیه سازی می باشد. پس از بیان مفاهیم و معرفی نرم افزار، دو مدل کلاس درس شمالی و جنوبی از مدارس بومی مدل سازی شده و عملکرد نورروز و انرژی روی آن ها بررسی می گردد. با در نظر گرفتن ارتفاع کلاس و هندسه سقف به عنوان متغیر طراحی، شاخص های ارزیابی عملکرد نورروز، کیفیت نورروز (DLA,UDLI) خیرگیDGP)) و مقدار مصرف انرژی (EUI)در جهت رسیدن به اهداف پژوهش به عنوان متغیرهای وابسته پژوهش محاسبه می شوند. در نتیجه، در جبهه جنوبی سقف گنبدی باعث کاهش خیرگی و مصرف انرژی شده و توزیع نور یکنواخت تر است و در جبهه شمالی فقط خیرگی و مصرف انرژی کاهش پیدا کرد که مطلوب می باشد. اما با افزایش ارتفاع در جهت شمال میزان روشنایی بهبود می یابد که این موضوع پتانسیل کلاس شمالی جهت انتخاب به عنوان بهینه ترین جهت را بالا می برد. اهداف پژوهش:کاربرد فرم هندسی سقف کلاس درس و تأثیر آن بر بهره وری بصری و انرژی در اقلیم گرم و خشک.بررسی ارتفاع کلاس و تاثیر آن بر بهره وری بصری و انرژی در اقلیم گرم و خشک.سؤالات پژوهش:آیا فرم هندسی سقف کلاس درس بر بهره وری بصری و انرژی در اقلیم گرم و خشک تأثیر دارد؟ارتفاع کلاس بر بهره وری بصری و انرژی در اقلیم گرم و خشک چه تأثیری دارد؟

کیفیت نور روز از مهم ترین عوامل کیفی طراحی فضاهای آموزشی است که تأثیر بسیاری بر کارایی دانش آموزان دارد. هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر مؤلفه های کاربردی پنجره بر بهره گیری مناسب از نور روز و کیفیت روشنایی در شرایط گوناگون می باشد. متغیرهای اصلی در این تحقیق؛ جهت، مساحت پنجره و انعکاس مصالح هستند که به عنوان عوامل مورد تحلیل در طرح خیرگی و کیفیت روشنایی مورد بررسی قرار گرفته اند. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر نوع تحقیق توصیفی - کمی می باشد. روش تحقیق تحلیلی - عددی بر مبنای مدل سازی رایانه ای است. نمونه پایه ای تحقیق یک کلاس متداول دروس عملی در تهران است، کیفیت روشنایی آن در جهات مختلف در اولین روز هر ماه بررسی شده و سپس تأثیر ابعاد پنجره کلاس توسط نرم افزار دیالوکس ارزیابی می گردد. نتایج تحقیق نشان می دهد رابطه دقیقى میان جهت استقرار پنجره، مساحت نور گذر و بافت مصالح وجود دارد که تأثیر عمده ای بر عمق نفوذ نور و ایجاد خیرگی و کیفیت روشنایی در کلاس می گذارد.