هانیه بیجاری

ازدواج، اولین گام در شکل گیری خانواده به عنوان بنیادی ترین نهاد اجتماعی و یکی از مهم ترین انتخاب هایی است که فرد در طول زندگی انجام می دهد. پژوهش های مختلف به نقش مهم انتخاب آگاهانه در رضایت زناشویی اشاره داشته اند، اما دلایل متعددی ازجمله مسائل فردی و بین فردی، دگرگونی های سریع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و ... باعث شده اند دستیابی به آن کارآسانی نباشد. افزایش روزافزون آمار طلاق و مشکلات زناشویی، محقق را برآن داشت تا با نگاه پیشگیرانه و هدف کشف ملاک های انتخاب همسر از دید افرادی که به تازگی فرایند انتخاب را پشت سر گذاشته اند و از زندگی زناشویی خود رضایت دارند، نگاه دقیق تری به این مفهوم فرهنگ وابسته در اولین دوره از چرخه خانواده یعنی دوران عقد داشته باشد. مقاله پژوهشی حاضر به شیوه کیفی  با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند شرکت کنندگان از بین افراد راضی از ازدواج در دوره عقد ساکن شهر مشهد انتخاب شدند و تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب ادامه یافت. با 20 نفر (12 زن و 8 مرد) مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته انجام شد. داده ها در طول دوره یک ساله جمع آوری، ثبت، کدگذاری و تحلیل شدند. از مجموع 650 کد اولیه، 3 مقوله اصلی و 14 مقوله فرعی استخراج شد که به ترتیب فراوانی کدها شامل ویژگی های فردی، ویژگی های رابطه و ویژگی های خانوادگی بود. در تبیین یافته ها از نظریه های روان شناختی و جامعه شناختی مرتبط استفاده شد. نتایج پژوهش می تواند راهگشای دست اندرکاران حوزه پیش از ازدواج و افراد در شرف ازدواج باشد.

این پژوهش با هدف اصلی بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر رویکرد امید درمانی بر افزایش امید به زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان انجام پذیرفت. با توجه به ارتباط میان امید، افسردگی و سرطان، بررسی اثربخشی این شیوه درمان بر کاهش افسردگی را نیز به عنوان هدف دوم در نظر گرفتیم. پژوهش حاضر کاربردی و از نوع نیمه آزمایشی (طرح گروه کنترل نابرابر) می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری مبتنی بر هدف یا در دسترس از میان مراجعه کنندگانی که به درمانگاه های پستان شهر مشهد مراجعه کرده بودند، با توجه به ملاک های در نظر گرفته شده 20 نفر را انتخاب کرده و آنها را به دو گروه آزمایشی و گواه تقسیم کردیم (10 نفر برای هر گروه). سپس آزمون های امید اشنایدر با ضریب پایایی 89/0 و افسردگی بک با ضریب پایایی 86/0 از هر دو گروه گرفته شد. نتایج تحلیل آماری آزمون T در پیش آزمون، تفاوت معناداری را در میزان امید به زندگی (با ارزش معناداری 81/0 اطمینان 95%) و افسردگی (با ارزش معناداری 72/0 و اطمینان 95%) نشان نداد. سپس در گروه آزمایش مداخله گروه درمانی مبتنی بر رویکرد امید درمانی اجرا شد. بعد از اتمام دوره 8 جلسه هفتگی درمان (دو ماه و هر جلسه دو ساعت) در گروه آزمایش، به منظور سنجش میزان تغییر متغیرهای وابسته (میزان امید به زندگی و افسردگی)، مجددا آزمون های امید اشنایدر و افسردگی بک به عنوان پس آزمون در هر دو گروه اجرا شد. نتایج تحلیل های آماری آزمون T به تایید فرضیه اول (با ارزش معناداری 000/0 و اطمینان 99 %) و فرضیه دوم (با ارزش معناداری 01/0 و اطمینان 95 % ) انجامید. بدین ترتیب، گروه درمانی مبتنی بر رویکرد امید درمانی در مقایسه با گروه گواه به طور معناداری موجب افزایش امید به زندگی و کاهش افسردگی زنان مبتلا به سرطان پستان می شود.