صفی الله رمضانخانی

مقدمه و هدف: رویکرد راهبردی و عملکردی در برنامه درسی نظام تربیت معلم نقش مهمی در توانمندسازی و تربیت سرمایه انسانی مورد نیاز نظام آموزشی ایفا می کند. هدف پژوهش، شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید دوره کارآموزی مهارت آموزان دانشگاه فرهنگیان تهران بود.  روش شناسی پژوهش: روش پژوهش حاضر آمیخته (کیفی- کمی) بود. در بخش کیفی از اعضای هیأت علمی و کارآموزان دانشگاه فرهنگیان به روش نمونه گیری هدفمند 18 نفر انتخاب و با آن ها مصاحبه شد. در بخش کمی از اعضای هیئت علمی و کارآموزان پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان تهران در سال تحصیلی 1400-1401 تعداد 288 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب و پرسشنامه محقق ساخته برای آن ها اجرا شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل مضمون، مدل SWOT و ماتریس برنامه ریزی کمی (QSPM) انجام شد. یافته ها: دستاور پژوهش شناسایی 16 مؤلفه نقاط قوت و ضعف و 18 مؤلفه فرصت ها و تهدیدهای برنامه کارآموزی مهارت آموزان طرح استخدامی ماده 28 وزارت آموزش و پرورش بود. همچنین، بر اساس ماتریس برنامه ریزی کمی 8 راهبرد برای رویارویی با ضعف ها و تهدیدها و تقویت توانایی ها و فرصت های برنامه کارورزی مهارت آموزان تدوین گردید. بحث و نتیجه گیری: یافته های این پژوهش تأکید می کند، راهبرد توسعه و تجهیز امکانات سخت افزاری و نرم افزاری پردیس ها و مراکز مجری، بیشترین و راهبرد تقویت اطلاع رسانی قابلیت های برنامه جدید، کمترین جذابیت را دارد. دستاورد این مطالعه دریچه های جدیدی را بر روی ایجاد تغییرات مطلوب در بازنگری برنامه آموزش مهارت آموزان و برنامه ریزی های راهبردی تحقیق و توسعه در این عرصه می گشاید. 

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش های بر خط (آنلاین) بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان استان مازندران در پایان پاندمی کووید-19 پس از حضور دانش آموزان در مدارس، انجام شد. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی؛ از لحاظ ماهیت، توصیفی و از نظر روش، زمینه یابی (پیمایشی) بود. تمامی دانش آموزان شاغل به تحصیل در آموزش و پرورش استان مازندران در سال تحصیلی 01-1400 به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد. مطابق با جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان (1970)، تعداد 384 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند (خوشه هفتم: دانش آموزان دختر پایه ششم مدارس شهری مناطق مرکز و شرق استان مازندران). ابزار اندازه گیری، پرسشنامه استاندارد عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) بود. با بهره گیری از نرم افزار SPSS23 و در سطح اطمینان 95 درصد (0/05=a)، یافته ها نشان داد تفاوت معنی داری بین میانگین عملکرد تحصیلی دانش آموزان در قبل و بعد از بازگشایی مدارس به سبب دوران کرونایی و رعایت فاصله گذاری اجتماعی وجود دارد و از آن جا که مقادیر میانگین نمونه بعد از بازگشایی مدارس (61/3) از میانگین نمونه در قبل از بازگشایی مدارس (21/3) بزرگتر است، از نظر آماری میزان عملکرد تحصیلی دانش آموزان در پایان پاندمی کووید-19 و با حضور دانش آموزان در مدارس افزایش یافته است (Sig. < α = 0.05). نتیحه این که با بازگشایی مدارس و ایجاد شرایط حضور دانش آموزان در کلاس های درس عملکرد تحصیلی دانش آموزان را ارتقا داده است.

پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان بهزیستی روان شناختی معلمان آموزش و پرورش پس از دوران اپیدمی کووید-19، انجام شد. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی؛ از لحاظ ماهیت، توصیفی و از نظر روش، زمینه یابی (پیمایشی) و جامعه آماری، شامل تمامی معلمان ابتدایی آموزش و پرورش نواحی یک و دو شهرستان ساری در استان مازندران در سال تحصیلی 01-1400 بود. مطابق با تاباچنیک و همکاران (2007)، 124 نفر به روش نمونه گیری در دسترس (زن: 67 نفر و مرد: 57 نفر) انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه استاندارد بهزیستی روان شناختی نسخه کوتاه (18 سؤالی) ریف (2002) بود. با بهره گیری از نرم افزار SPSS23 و در سطح اطمینان 95 درصد (0/05=a)، یافته ها نشان داد تفاوت معنی داری بین میانگین بهزیستی روان شناختی و مولفه های آن (تسلط بر محیط، استقلال، ارتباط مثبت با دیگران، رشد شخصی، هدفمندی در زندگی و پذیرش خود) با میانگین نظری (نقطه برش: 3/50) وجود دارد (Sig. < α = 0.05) و از آن جا که مقادیر میانگین نمونه از میانگین نظری بزرگتر است از نظر آماری، میزان بهزیستی روان شناختی و مولفه های آن (تسلط بر محیط، استقلال، ارتباط مثبت با دیگران، رشد شخصی، هدفمندی در زندگی و پذیرش خود) در معلمان ابتدایی آموزش و پرورش شهرستان ساری پس از دوران اپیدمی کووید-19، بزرگتر از متوسط است. نتیحه این که شرایط کرونایی و فاصله گذاری اجتماعی تاثیری بر بهزیستی روان شناختی معلمان ابتدایی آموزش و پرورش شهرستان ساری نداشته است.

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی جذب دانشجومعلم در دانشگاه فرهنگیان است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع داده کیفی و از نظر ماهیت و نوع مطالعه داده بنیاد نوظهور است. جامعه مورد نظر پژوهش شامل کلیه خبرگان حوزه تخصصی جذب دانشجویان در دانشگاه فرهنگیان تشکیل می دهد که بر اساس روش نمونه گیری نظری از نوع گلوله برفی و بر اساس اشباع نظری داده ها، 15 نفر خبره برای مصاحبه انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که در آن، ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های الگوی جذب دانشجومعلم تنظیم شد. برای فرم مصاحبه یادشده ابتدا همه الگوها، یافته ها، مطالعات و نظریه های ملی و جهانی بررسی شده، سپس، با کدگذاری باز، شاخص ها احصا شدند و از طریق کدگذاری محوری، در قالب ابعاد، مؤلفه ها و شاخص ها مقوله بندی شد، و برای 15 نفر از خبرگان ارسال و به کمک کدگذاری انتخابی از طریق مصاحبه، فن دلفی و بارش فکری ابعاد و مؤلفه ها شناسایی شد. در نتیجه، 6 بعد، 14 مؤلفه و90 شاخص برای الگوی جذب دانشجومعلم در دانشگاه فرهنگیان نهایی شد. پس از تأیید نهایی و اولویت بندی خبرگان، ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های سازنده الگو ترسیم شده، و مجدداً الگوی یادشده توسط خبرگان اعتباریابی شد.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی پذیرش و جذب دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان انجام گرفت. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نوع دادها، آمیخته اکتشافی واز نظر ماهیت و نوع مطالعه در بخش کیفی، داده بنیاد از نوع خودظهور، و در بخش کمی، پیمایشی- مقطعی بوده است. جامعه پژوهش در بخش کیفی کلیه خبرگان حوزه آموزش و جذب دانشجومعلمان بودند که به روش هدفمند از نوع گلوله برفی و با معیار اشباع نظری داده ها، 18 نفر از آنان انتخاب شدند. در بخش کمّی نیز جامعه پژوهش شامل همه رؤسا و مدیران پردیس های استان های مازندران، گیلان، گلستان، اردبیل، آذربایجان غربی، سیستان و بلوچستان، مرکزی، همدان، قم، سمنان، تهران، قزوین، خراسان شمالی، سبزوار و خراسان رضوی دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر در رشته های علوم انسانی بودند که به روش تصضادفی و براساس جدول مورگان 127 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی، پرسشنامه بود. تحلیل داده ها در بخش کیفی از طریق کدگذار یو در بخش کمی با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت. نتایج پژوهش الگویی مرکب از شش بعد به ترتیب اولویت، شامل ابعاد اعتقادی، ویژگی های شخصیتی، پیشینه تحصیلی، هویت شناسی، بعد اجتماعی، و بعد مهارتی، و 14 مؤلفه و88 شاخص را نشان داد. نتایج بخش کمی نیز نشان داد ابعاد شناسایی شده در یک ساختار متجانس، سازه های الگوی یک مفهوم با عنوان الگوی جذب دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان را حمایت می کنند.