فاطمه رحیمی فیض آبادی

رشد سریع جمعیت، استفاده بیش از حد از آب های زیرزمینی و تغییرات آب و هوایی سبب گسترش جهانی بحران مدیریت منابع آب برای کشاورزی شده است. بنابراین تشویق کشاورزان به مدیریت منابع آب با استفاده از رهیافت هایی که مشارکت جامعه و اقدامات داوطلبانه آنان را می طلبد، مسئله ای مهم برای دولت است.  یکی از شیوه های موثردر این راستا، مشارکت آن ها از طریق تشکیل تشکل های آب بران است. هدف این پژوهش بررسی مشارکت کشاورزان در تشکل های آب بران از طریق بکارگیری سرمایه اجتماعی است. نمونه این تحقیق 360 نفر از کشاورزان شهرستان الشتر می باشندکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت انجام شد. پس از تهیه پرسشنامه و تأیید روایی صوری آن توسط متخصصان امر، پایایی آن از طریق محاسبه مقادیر آلفا کرونباخ برای متغیرهای مختلف تحقیق مورد تایید قرار گرفت. جهت تعیین عوامل اجتماعی موثر بر تمایل کشاورزان به تشکیل و عضویت در تشکل های آب بران از تحلیل رگرسیون به روش اینتر استفاده گردید. نتایج نشان داد، سه متغیر مشارکت در جامعه محلی، اعتماد قوی و تحمل تنوع قادر به پیش بینی بخش قابل توجهی (412/0 =R 2 ) از تغییرات در متغیر تمایل به تشکیل تشکل های آب بران می باشند. علاوه براین، چهار متغیر مشارکت در جامعه محلی، اعتماد قوی، ارتباطات برون محلی و مشارکت مدنی همسایگان قادر به پیش بینی بخش قابل توجهی (51/0 =R 2 ) از تغییرات در متغیر تمایل به عضویت در تشکل های آب بران می باشند. در انتهای مقاله، به منظور افزایش تمایل کشاورزان به تشکیل تشکل آب بران و افزایش مشارکت ایشان پیشنهادهایی ارائه گردیده است.