سهیلا سادات رسول

هدف این پژوهش، مقایسه تداعی های آشکار و ناآشکار مربوط به بنیان های اخلاقی در دانش آموزان دارای رفتار قلدری بود. روش پژوهش از نوع توصیفی و جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر دوره اول و دوم دبیرستان شهر تهران بود که تعداد ۱۱۳ نفر از چهار دبیرستان به روش نمونه گیری خوشه ای در دسترس در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه قلدری ایلی نویز، پرسش نامه بنیان های اخلاقی (هایت و گراهام، ۲۰۰۷) و آزمون تداعی ناآشکار بنیان های اخلاقی (IAT) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که تداعی های آشکار ابعاد اخلاقی مراقبت/آسیب و اطاعت/براندازی و تداعی های ناآشکار ابعاد انصاف/تقلب، وفاداری/خیانت و پاکی/گناه می توانند رفتار قلدری را با اطمینان پیش بینی کنند (۰۰۰۱/۰p≥). این نتایج تاییدکننده تعامل نقش آشکار و ناآشکار بنیان های اخلاقی در ارتباط با رفتار قلدری است و می تواند در شناخت بهتر آن و طراحی مداخلات آموزشی و درمانی روان شناختی مؤثر باشد.

مقدمه: یکی از حوزه های اصلی فعالیت هیجان ها، انگیختگی و تنظیم آنها در پاسخ به عوامل استرس زا است. در این حیطه راهبردهای تنظیم هیجانی و رفتاری به مثابه راهبردهای مقابله با استرس در نظر گرفته می شوند که در هر دو مفهوم فرآیندهای تنظیمی نقش اساسی دارند. هدف اصلی این پژوهش بررسی خصوصیات روان سنجی مقیاس تنظیم رفتاری هیجان بود که در سال گارنفسکی و کرایج (2019) ساخته شده است. روش: جامعه آماری این پژوهش جمعیت بزرگسال شهر تهران بود که نمونه ای مشتمل بر 320 نفر  شامل193 زن و 127 مرد، به پرسشنامه های تنطیم رفتاری هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2019) (BERQ) و تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی، کرایج، اسپین هوون، 2001) (CERQ) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از روش بازآزمایی 82/0 و آلفای کرونباخ 73/0 بود، که حاکی از پایایی مطلوب آن است. همچنین نتایج تحلیل عامل اکتشافی نیز بیانگر وجود پنج عامل پرت کردن حواس، عقب نشینی، رویکرد فعال، جستجوی حمایت اجتماعی، و نادیده گرفتن بود که در مجموع 84/66 درصد از واریانس کل را تبیین می کرد. نتیجه گیری: در مجموع نتایج به دست آمده بیانگر آن است که پرسشنامه تنظیم رفتاری هیجان برای استفاده در جامعه ایرانی، از روایی و پایایی قابل قبولی برخورداراست.

قلدری در محل کار را می توان یکی از عومل اصلی استرس در فضای کاری دانست که عواقب نامطلوبی به همراه دارد. یکی از محیط های کاری که بروز رفتار قلدری در آن بسیار گزارش شده است، محیط بیمارستان برای پرستاران شاغل در آنهاست. بسیاری قلدری را مربوط به نگرش هایی می دانند که از تعاملات بین فردی در بافت محیط کار سرچشمه می گیرد؛ بنابراین انتظار می رود که مفاهیم مبتنی بر نظریه تبادلات اجتماعی در این مورد راه گشا باشد. هدف این پژوهش، پیش بینی رفتار قلدری در محیط کار پرستاران بر اساس سبک های تبادل اجتماعی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل پرستاران شاغل در بیمارستان شهر تهران بود که تعداد 250 نفر از پرستاران سه بیمارستان آموزشی به روش نمونه گیری خوشه ای در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه قلدری در محیط کار (اینارسن، 2009)، و مقیاس سبک های تبادل اجتماعی (لیبمن، 2011) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که سبک تبادلی انصاف و سرمایه گذاری افراطی می توانند رفتار قلدری در محیط کار پرستاران را با اطمینان پیش بینی نمایند (05/0p≥ ). این نتایج تاییدکننده نقش سبک های تبادل اجتماعی در ارتباط با بروز رفتار قلدری در محیط کار است و می تواند در شناخت بهتر آن و طراحی مداخلات آموزشی و درمانی روانشناختی موثر باشد.

هدف این پژوهش، مقایسه تداعی های ضمنی و آشکار مربوط به پرخاشگری و اضطراب در نوجوانان پسر دارای رفتار قلدری و بدون رفتار قلدری بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن شامل دانش آموزان پسر ۱۲ تا ۱۹ ساله شهر تهران در مقطع متوسطه اول و دوم بود که تعداد 113 دانش آموز از چهار دبیرستان پسرانه به روش نمونه گیری خوشه ای در سال تحصیلی 1398-99 انتخاب شدند. به منظور شناسایی دانش آموزان با و بدون قلدری، از فرم نامگذاری قلدری همسالان (پکاریک و همکاران، ۱۹۷۶) استفاده شد. برای جمع آوری داده های پژوهش نیز با استفاده از پرسشنامه قلدری ایلی نویز (اسپلیج و هالت، ۲۰۰۱)، چک لیست علاِئم بالینی Scl-90 (دراگوتیس، لیپمن و کوی، ۱۹۷۳) و آزمون تداعی ضمنی ( (IATبر اساس مدل گرینوالد و همکاران (۱۹۹۸) جمع آوری شدند. داده ها با استفاده از آزمون مقایسه میانگین، و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که تفاوت نمرات تداعی ضمنی پرخاشگری و اضطراب در دو گروه با و بدون قلدری معنادار است؛ اما تنها نمرات تداعی آشکار پرخاشگری دو گروه معنادار بود و تداعی اشکار اضطراب در دو گروه تفاوتی نداشت. یافته ها همچنین نشان داد که تداعی آشکار و ضمنی پرخاشگری، و تداعی ضمنی اضطراب می توانند رفتار قلدری را با اطمینان پیش بینی نمایند (0001/0p≥ ). این نتایج تایید کننده نقش تداعی های ضمنی و آشکار در عرصه بالینی است؛ و در شناخت بهتر رفتار قلدری کمک می نماید، تا در تدوین برنامه های آموزشی و مداخله های روانشناختی مورد ملاحظه قرار گیرد.