محمودرضا هاشمی بیستونی

حکمروایی در واقع فرایندی بر اساس کنش متقابل میان سازمان ها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک سو و سازمانهای غیردولتی و تشکلهای جامعه مدنی، از طرف دیگر است. سیستم حکمروایی شهری مطلوب مبتنی بر هفت اصل است که عبارتند از: «مشارکت، قانونمندی، پاسخ گویی، اجماع سازی، کارایی و اثربخشی، شفافیت و عدالت». در این پژوهش به بررسی و اولویت بندی شاخص های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون پرداخته شده است. این پژوهش از نوع «پیمایشی» و با رویکردی توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی تنظیم واطلاعات بصورت میدانی و با استفاده از ابزار «پرسشنامه» محقق ساخته بدست آمده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر بیستون بوده که 365 نفر با روش تعیین حجم نمونه با فرمول«کوکران» مشخص و با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، پرسشنامه ها توزیع گردیده است پس از جمع آوری اطلاعات به تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری پرداخته و برای ارزش گذاری متغیرها نیز از طیف لیکرت بهره گرفته شده است. همچنین جهت بررسی و رتبه بندی شاخص ها ازآزمون فریدمن وآزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است نتایج تحقیق نشان می دهدکه از بین هفت متغیر، شاخص شفافیت رتبه نخست، عدالت رتبه دوم، پاسخگویی رتبه سوم، مشارکت رتبه چهارم، اجماع سازی رتبه پنجم، اثر بخشی و کارایی رتبه ششم و قانونمندی رتبه هفتم را ازحیث اهمیت بدست آورده اند. همچنین براساس آزمون تی تک نمونه ای، پاسخ دهندگان، سطح حکمروایی خوب را در شهر بیستون کمتر از حد متوسط طیف لیکرت ارزیابی نموده اند.

حکمروایی خوب شهری به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد برای اداره ی امورشهر مطرح می شود. درمقاله حاضر به تحلیل و ارزیابی برخی ازمهمترین شاخصهای حکمروایی خوب شهری همچون: «مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی» در جامعه آماری تحقیق، وسنجش رابطه علّی آنها با متغیر وابسته «توسعه گردشگری» پرداخته شده است. این پژوهش که از نوع «پیمایشی» بوده و با رویکردی توصیفی- تحلیلی تنظیم شده و اطلاعات بصورت میدانی و با استفاده از ابزار «پرسشنامه» محقق ساخته بدست آمده است.جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهربیستون بوده که365نفرباروش تعیین حجم نمونه گیری «کوکران» مشخص و درادامه با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، پرسشنامه ها در بین نمونه آماری و به روش کاملاً علمی توزیع گردیده است .درمرحله بعد پس از جمع آوری اطلاعات به تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری Spss/ Excel و ارزشگذاری متغیرها با بهره گیری از طیف لیکرت مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهدکه همه شاخص های حکمروایی خوب شهری مورد بررسی در این پژوهش پس از انجام آزمون پیرسون، میزان Sig بدست آمده برابر با 000/0 بدست آمده و ضریب پیرسون مشارکت 254/0، پاسخگویی 310/0 و قانونمندی 290/0 بوده است این مهم نشان می دهدکه سطح مؤلفه های حکمروایی خوب شهری دربیستون ازسطح متوسط پایین ترهستند. همچنین بین مشارکت،پاسخگویی و قانونمندی با توسعه گردشگری رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. بنابراین با کاهش مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی امتیاز حکمروایی خوب شهری و توسعه گردشگری کاهش می یابد و عکس این عمل نیز صادق است.