فضائیل جاوید

در سال های اخیر، گردشگری خود را به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار جامعه میزبان معرفی کرده است. هدف این تحقیق، بررسی نقش گردشگری ورزشی در توسعه پایدار شهرستان سرعین می باشد. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی بود که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را گردشگران، ساکنان و مقامات محلی و مسئولان برگزاری جشنواره ورزش های زمستانی سرعین تشکیل می دادند. با توجه به مشخص نبودن تعداد دقیق جامعه آماری، با استفاده از فرمول کوکران برای حجم جامعه نامعلوم، 384 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه آماری این پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که پس از تایید روایی و پایایی(89 =α) توزیع گردید. داده های 337 پرسشنامه برگشتی توسط نرم افزارهای SPSS V.24 و Amos V.24 و با استفاده از آزمون T تک نمونه ای و تحلیل عاملی تاییدی(CFA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که گردشگری ورزشی در همه ابعاد توسعه نقش مثبت و معناداری دارد (05/0 P<). همچنین در بررسی شاخص های هر کدام از ابعاد توسعه به ترتیب، شاخص «ایجاد مشاغل جدید و کاهش نرخ بیکاری» در توسعه اقتصادی، «مبارزه با تبعیض قومی و نژادی و کمک به پذیرش تفاوت های اجتماعی-فرهنگی» در توسعه اجتماعی و «تغییر رفتار مردم منطقه در جهت حفظ بهتر محیط زیست» در بعد زیست محیطی، مهم ترین شاخص های توسعه پایدار در منطقه مورد بررسی بودند.

روش تحقیق حاضر از نوع کیفی، با رویکرد پدیدارشناسی می باشد. جامعه شرکت کنندگان، شامل افراد فعال در شرط بندی های مجازی فوتبال بودند که ابتدا به صورت هدفمند و سپس به صورت گلوله برفی انتخاب شدند. مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و نهایتا با 19 نفر انجام شد. برای تحلیل داده های تحقیق از روش تحلیل مضمون (تماتیک) استفاده شد. یافته ها نشان داد که در بخش آثار شرکت در شرط بندی، مقوله های اصلی به دو بخش آثار مطلوب و آثار نامطلوب تقسیم بندی شد. آثار مطلوب شرط بندی در ورزش شامل پرکردن اوقات فراغت و بهبود وضعیت روحی-روانی و آثار نامطلوب دارای ابعاد فردی و اجتماعی است. در مولفه علل گرایش به شرط بندی مقوله های آزمون شانس، محرک های محیطی و بهبود وضعیت روحی تعیین شد. مقوله آزمون شانس شامل دستیابی به منافع مادی و بهره برداری از شانس، محرک های محیطی شامل تبلیغات جذاب و توصیه اطرافیان، بهبود وضعیت روحی-روانی شامل تجارب متفاوت تفریحی و رفع ناراحتی های روحی است. در مقوله راه کارهای کاهش آسیب های شرط بندی مقوله های نظارت و کنترل، آموزش رسانه ای و توانمندسازی روانی تعریف شدند. نظارت و کنترل شامل نظارت خانواده و سازمان ها، آموزش رسانه ای شامل اطلاع رسانی و فرهنگ سازی و نهایتا توانمندسازی روانی شامل فراهم کردن تفریحات و ارائه مشاوره های تخصصی است. برای کاهش آسیب های شرط بندی، سازمان های متولی باید به راه کارهای پیشگیرانه برای مقابله با عوارض منفی این پدیده توجه کنند.