محمدباقر ایمانی نژاد

وجود مشکلاتی همچون بی توجهی به مزیت های اقلیمی ایران در صنعت داروهای گیاهی، ظرفیت بالای بازاریابی و صادرات این محصولات باعث شده که پژوهش حاضر با دو هدف کشف الزامات رقابتی تولید برای صادرات در صنعت داروهای گیاهی و اولویت بندی آنها انجام شود. بنابراین مسئله این پژوهش از نوع اکتشافی-تبیینی است؛ برای دستیابی به اهداف روش شناسی پژوهش، رویکرد آمیخته و استراتژی آمیخته همگراست؛ به این ترتیب که داده های کیفی به منظور شناخت مقتضیات بومی و داده های کمی برای آزمون چارچوب مفهومی جهان شمول گردآوری می شوند. در رویکرد کیفی با انتخاب ۷ نفر از میان متخصصان صنعت داروهای گیاهی و در چارچوب استراتژی پژوهش عمومی کیفی و همچنین تحلیل مضمون، اولویت های رقابتی بر اساس فراوانی رتبه بندی شدند. در رویکرد کمی به دلیل ضرورت شناخت اهمیت الزامات از سوی خبرگان و همچنین میزان عملکرد صنعت داروهای گیاهی، از روش تحلیل اهمیت-عملکرد استفاده شد؛ بدین صورت که سؤالات مصاحبه بر اساس چارچوب مفهومی ادبیات موضوع احصاء و تعداد ۵۰ پرسشنامه در میان تولید کنندگان و مجریان این صنعت توزیع شد که ۱۹ پرسشنامه حاوی اطلاعات کامل برگشت داده شد و بر اساس مدل اهمیت عملکرد و در چارچوب استراتژی های چهارگانه این مدل الزامات رقابتی اولویت بندی شدند. نتایج حاصل از تفسیر داده های آمیخته همگرا نشان می دهد تولید قابل اطمینان و مجهز به استاندار ها و مجوز های بین المللی و قابلیت تطابق با ویژگی های مدنظر مشتری در صدر اولویت هایی است که پیشنهاد می شود متخصصان این صنعت برای ورود به بازارهای جهانی روی آن ها سرمایه گذاری کنند.