پونه شهریاری

تحقیق حاضرجهت مطالعه تجربه زیسته ى جوانان معتاد به مواد مخدر در استان سلیمانیه کردستان عراق انجام گرفته است. در سال هاى اخیر، سوء مصرف مواد مخدر در جهان افزایش یافته است و کشورهاى در حال توسعه، هزینه هاى قابل توجهى در نتیجه ى خسارت هاى ناشى از سوء مصرف مواد مخدر متقبل مى شوند. در کردستان عراق که جنگ و آوارگى در شرایط سیاسى و اجتماعى این منطقه بسیار تاثیر داشته است و از لحاظ جغرافیایى در مجاورت کشورهاى هم چون ایران و ترکیه مى باشد، در سال هایى اخیر رشد قابل توجهى را در شیوع سوء استعمال مواد مخدر داشته است. تحقیق حاضر از نوع تفسیری بوده و با استفاده از روش کیفى و رویکرد پدیدار شناسى انجام شده است به صورتی که اعتیاد به عنوان پدیده اى اجتماعى مورد مطالعه و فهم واقع گردیده است. براى گردآورى داده ها از تکنیک مصاحبه استفاد گردیده و با 15 جوان معتاد از دو زندان «معسگر سلام» و «بازپروری بزرگسالان» مصاحبه انجام شده است. براى تفسیر و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتواى کیفى استفاده شده با استفاده از کدگذارى متن مصاحبه ها، به دسته-بندى داده ها پرداخته شده است. شش مقوله از کدگذارى ها استخراج گردید که شامل «خانواده نابسامان و خویشاوندان»، «آوارگی و مهاجرت»، «وضعیت اقتصادی نا مناسب»، «نا آگاهی و سهل انگاری نسبت به مواد مخدر و عدم اطلاع رسانی مناسب»، «شیوع سیگار و مشروبات الکلی» و «دوستان ناباب» مى باشند. کلیدواژگان: جوانان، اعتیاد ، مواد مخدر ، معتاد، کردستان عراق، سلیمانیه

مهاجرت یکی از فرایندهای مهم جمعیت شناختی است که با تغییرات گسترده در سطح فردی و اجتماعی همراه است. موضوع باروری مهاجران با توجه به حجم گسترده مهاجرت های بین المللی و نقش روزافزون این مهاجرت ها در شکل گیری پویایی های جمعیتی، مورد توجه جمعیت شناسان قرار گرفته است. در این زمینه، مقاله پیش رو با استفاده از تحلیل ثانویه داده های خرد سرشماری های 1385 و1390 به تحلیل تفاوت های باروری زنان مهاجر عراقی در مقایسه با همتایان ایرانی می پردازد. نتایج پژوهش نشان داد تغییراتی در باروری مهاجران عراقی در ایران رخ داده و  مسیر این تغییرات در طول زمان و در بستر گذار نسلی به سوی همانندی و همگرایی بیشتر با گذار باروری ایران بوده است. البته، هنوز زنان مهاجر عراقی سطح باروری بالاتری در مقایسه با ایرانی ها دارند، هرچند آن ها باروری پایین تری نسبت به همتایان خود در کشور عراق دارند. تفاوت های باروری زنان عراقی با همتایان ایرانی بعد از تعدیل اثر مشخصه های اقتصادی- اجتماعی، حدود 50 درصد کاهش یافت. بنابراین، بخشی از تفاوت های بومی- مهاجر باروری به موقعیت و جایگاه اقتصادی-اجتماعی متمایز آن ها برمی گردد. تفاوت های باقیمانده ممکن است ناشی از تاریخ، آداب و رسوم و ارزش های اجتماعی-فرهنگی متفاوت ایرانی ها و عراقی ها باشد.