محسن محمدپور

مقدمه: احساسات شرم و گناه در طیف وسیعی از اختلالات روان شناختی دیده می شود و این احساسات در اختلالات مرتبط با خوردن و چاقی، از اهمیت بالایی برخوردار هستند. هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه شرم و گناه، انجام شد. روش: پژوهش فعلی ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش شناسی در زمره پژوهش های توصیفی-همبستگی از نوع روان سنجی بود. جامعه آماری شامل تمام مراجعه کنندگان به کلینیک های تغذیه وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1401 بود که دارای شاخص توده بدنی بالا (25BMI>) بودند و تعداد 573 نفر از آن ها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های انعطاف پذیری تصویر ذهنی از بدن (2013)، شرم و گناه (2022) و شرم بیرونی (1994)، استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش همسانی درونی به شیوه آلفای کرونباخ و به منظور بررسی روایی سازه، به روش تحلیل عاملی تأییدی، از نرم افزار SPSS نسخه 25 و Lisrel نسخه 8/8 استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که این پرسشنامه از ویژگی های روان سنجی مطلوبی برخوردار است. بین پرسشنامه حاضر با مقیاس شرم بیرونی همبستگی مثبت معنادار (66/0=r) و با پرسشنامه انعطاف پذیری تصویر ذهنی از بدن همبستگی منفی معنادار (63/0-=r) وجود دارد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ برای نمره کل مقیاس 87/0 به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به ویژگی های مطلوب روان سنجی پرسشنامه شرم و گناه و کوتاه بودن فرم پرسشنامه (8 سؤال)، این پرسشنامه می تواند در افراد با شاخص توده بدنی بالا و افراد دارای اختلالات خوردن، مورداستفاده قرار گیرد

هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس ذهن آگاهی بین فردی بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی افراد شهر تهران مراجعه کننده به بیمارستان رسول اکرم (ص) در مهر و آبان سال 1401 بود. 321 نفر به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب و به مقیاس های ذهن آگاهی بین فردی (پراتچر و دیگران، 2019) ، همدلی اساسی (فارینگتون، 2006) و پریشانی روان شناختی کسلر (کسلر و دیگران ،2002) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش همسانی درونی به شیوه آلفای کرونباخ و برای روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد ضریب آلفای کرونباخ برای نمره کل مقیاس 87/0 و برای زیرمولفه های حضور، آگاهی نسبت به خود و دیگری، پذیرش غیرقضاوتی و غیرواکنشی بودن به ترتیب 69/0، 83/0، 69/0 و 72/0 بود. مقیاس ذهن آگاهی بین فردی همبستگی مثبت معناداری را با مقیاس همدلی اساسی (0.429) و همبستگی منفی را با پریشانی روان شناختی (0.356-) نشان داد. بر اساس نتایج به دست آمده ذهن آگاهی بین فردی می تواند پیامدهای رابطه ی مثبتی را در تعاملات بین فردی داشته باشد. به طور کلی نسخه ایرانی مقیاس ذهن آگاهی بین فردی ساختار 4 عاملی و پایایی و روایی مناسبی را نشان داد و در پژوهش های مختلف می توان از آن استفاده کرد

مقدمه: عشق شفقت آمیز می تواند در رفتارهای اجتماعی مناسب نظیر حمایت دخیل باشد. مقیاس عشق شفقت آمیز نسبت به بشریت برای سنجش این مفهوم ساخته شده است. هدف: مطالعه فعلی با هدف تعیین ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی کوتاه تجدیدنظر شده مقیاس عشق شفقت آمیز نسبت به بشریت در جمعیت ایرانی انجام شد. روش: طرح این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی افراد بالای ۱۸ سال در شهر کرمانشاه در سال ۱۴۰۰ بود که به صورت آنلاین در پژوهش حاضر شرکت کردند. در این پژوهش ۵۱۰ نفر به روش نمونه گیری در دسترس مورد بررسی قرار گرفتند. جهت روایی همگرا از پرسشنامه ذهن آگاهی شناختی عاطفی تجدیدنظر شده فیلدمن و همکاران (CAMS-R) و روایی واگرا از پرسشنامه ترس از شفقت به دیگران گیلبرت و همکاران استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش همسانی درونی به شیوه آلفای کرونباخ و برای روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۵ و Lisrel نسخه ۸/۸ استفاده شد. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ برای نمره کل مقیاس ۸۷/۸ بدست آمد. مقیاس کوتاه تجدیدنظر شده عشق شفقت آمیز نسبت به بشریت همبستگی مثبت معناداری را با مقیاس ذهن آگاهی شناختی عاطفی (۰/۱۳۹) تجدیدنظر شده و همبستگی منفی را با ترس از شفقت به دیگران (۰/۱۲۶-) نشان داد (۰/۰۰۵<p). همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که ساختار تک عاملی از برازش مناسبی در جمعیت مورد مطالعه برخوردار است. نتیجه گیری: اعتبار و روایی نسخه فارسی کوتاه تجدیدنظر شده مقیاس عشق شفقت آمیز نسبت به بشریت در جمعیت ایرانی تائید شد. پژوهشگران و متخصصان سلامت روان می توانند از این ابزار به عنوان ابزاری کوتاه برای ارزیابی عشق شفقت آمیز در پژوهش ها و مداخلات درمانی استفاده کنند.

مقدمه : شیوع جهانی کرونا و اجرای محدودیت باعث ترس و اضطرابی زیادی در افراد جامعه شده است و این به نوبه خود باعث ایجاد مشکلات روان شناختی می شود. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش انعطاف پذیری روان شناختی و دشواری در تنظیم هیجان در پیش بینی ترس از کرونا در بین ساکنان شهر کرمانشاه بود. روش : روش این مطالعه، از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه پژوهش ساکنان شهر کرمانشاه در سال 1399 بودند که از میان آنان 317 نفر به صورت آنلاین از طریق شبکه های مجازی شرکت کردند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس اضطراب کرونا (CAS)، نسخه دوم پذیرش و عمل (AAQ-II) و دشواری در تنظیم هیجان (DERS) استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد که ترس از کرونا با انعطاف پذیری روان شناختی رابطه منفی (0/401-=r) و با دشواری در تنظیم هیجان رابطه مثبت (0/397=r) دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد انعطاف پذیری روان شناختی (اجتناب تجربه ای) و دشواری در تنظیم هیجان توانستند 18/6درصد از تغییرات ترس از کرونا را تبیین نمایند. نتیجه گیری : با توجه به ترس از کرونا در بین افراد، می توان برنامه ها و مدخلاتی را به صورت آنلاین یا آفلاین از طریق کارگاه های آموزشی برای افزایش انعطاف پذیری روان شناختی، پذیرش افراد و بهبود راهبردهای تنظیم هیجان اجرا کرد.

مقدمه: افراد دارای اضطراب اجتماعی از علائمی همچون حساسیت بین فردی و اجتناب تجربه ای رنج می برند. یکی از درمان هایی که اخیراً برای اختلالات اضطرابی به کار رفته است، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد است. هدف : این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر حساسیت بین فردی و انعطاف پذیری شناختی در دانشجویان مبتلا به اضطراب اجتماعی انجام شد. روش: در این مطالعه کار آزمایی بالینی شبه آزمایشی، ۲۴ نفر از دانشجویان مبتلا به اضطراب اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال ۱۳۹۷ پس از ارزیابی های اولیه به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. از پرسشنامه های اضطراب اجتماعی ( SPIN )، حساسیت بین فردی ( IPSM ) و پرسشنامه پذیرش و عمل ( AAQ-II ) در سه بازه زمانی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ۲۲ spss و روش تحلیل کواریانس تک متغیره و چند متغیره انجام شد. یافته ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش اضطراب اجتماعی (۰/۴۲)، نمره کل حساسیت بین فردی و زیر مؤلفه های آن (۰/۰-۴۹/۹۱). همچنین، افزایش انعطاف پذیری روان شناختی (۰/۴۳)، در مرحله پس آزمون تأثیر معناداری داشت. همچنین نتایج در مرحله پی گیری نیز حفظ شد (۰/۰۵> P ). نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می تواند به عنوان یک درمان موج سوم، می تواند مداخله ی کارآمد برای کاهش علائم اختلال اضطراب اجتماعی و حساسیت بین فردی و همچنین ارتقا انعطاف پذیری شناختی در دانشجویان مبتلا باشد.

مقدمه: یکی از مشکلات شایع در افراد دیابتی، درد نوروپاتی است. در این افراد، درد باعث کاهش عملکرد شغلی و اجتماعی فردی می شود. هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و پایبندی بر پذیرش نشانگان بیماری و سازگاری اجتماعی و شغلی در بیماران مبتلا به نوروپاتی دیابتی بود. روش: این مطالعه از نوع شبه آزمایشی بود، که بیماران به صورت تصادفی در گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. شرکت کنندگان کلیه مراجعین دارای تشخیص نوروپاتی دیابتی مراجعه کننده به بخش نورولوژی بیمارستان فارابی کرمانشاه در سال ۱۳۹۸ بودند. ابزارها شامل پرسشنامه پذیرش درد ( CPAQ ) و سازگاری شغلی- اجتماعی ( WSAS ) بود. نتایج در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها به وسیله ی آزمون های توصیفی، آنالیز واریانس مکرر و کای اسکوئر با نرم افزار spss نسخه ۲۲ مورد نجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که در مرحله ی پس آزمون و پیگیری، درمان مبتنی بر پذیرش و پایبندی نسبت به گروه کنترل قادر به افزایش پذیرش درد، بهبود و سازگاری اجتماعی شغلی گردید. در متغیر پذیرش نتایج آزمون درون گروهی نشان داد که اثر زمان ( F =۶/۴۸ ، P =۰/۰۰۳) و اثر تعاملی زمان و گروه ( F =۱۲/۴۹ ، P =۰/۰۰۱) معنادار است. همچنین در متغیر سازگاری شغلی و اجتماعی اثر زمان ( F =۳/۲۱ ، P =۰/۰۴۶) و اثر تعاملی زمان و گروه ( F =۳/۷۴ ، P =۰/۰۲۸) گزارش شد (۰/۰۰۱< P ). نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و پایبندی می تواند به عنوان مداخله ی روانی در کنار دارو درمانی به بهبود سازگاری شغلی و اجتماعی و پذیرش علائم در بیماران مبتلا به نوروپاتی دیابتی دردناک کمک کند.

مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای تاب آوری روانی در رابطه عواطف مثبت و منفی با عملکرد روانی- اجتماعی افراد در دوران کرونا انجام شد. طرح پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی و از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل بزرگسالان ایرانی 18 تا 60 سال بود که از این میان آن ها 461 نفر با روش نمونه گیری در دسترس در این پژوهش شرکت کردند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه های عملکرد روانی- اجتماعی در طول کووید-19( (PFC19آرنولد و همکاران (2021)، تاب آوری روانی (CD-RISC) کانر-دیویدسون (2003) و عاطفه مثبت و منفی (PANAS) واتسون، کلارک و تلگن (1998) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر از طریق نرم افزارهایSPSS-25 وAMOS-v22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که مدل پیشنهادی به خوبی برازش شده است. در این مدل عاطفه مثبت و منفی و تاب آوری روانی اثر مستقیم و معناداری بر عملکرد روانی- اجتماعی داشتند و همچنین تاب آوری روانی به طور معنی داری بین عاطفه مثبت و منفی و عملکرد روانی- اجتماعی میانجی گری کردند (0.01p<). با توجه به این نتایج می توان بر روی بهبود عاطفه مثبت و افزایش تاب آوری روانی و کاهش عاطفه منفی افراد برای داشتن عملکرد بهتر در این شرایط کمک کرد.

مقدمه: در حال حاضر، کرونا ویروس تمام دنیا را فرا گرفته است و بر افراد جامعه اثرات روان شناختی مختلفی را بر جای گذاشته است. در این بین بعضی از افراد رفتارهای خود مراقبتی را بیشتر رعایت می کنند که می تواند به دلایل مختلفی باشد. هدف: این پژوهش با هدف بررسی ارتباط بین ویژگی های شخصیتی (وظیفه شناسی و برون گرایی) و تفاوت های جنسیتی با رفتارهای خود مراقبتی در جامعه شهر کرمانشاه انجام گردید. روش: در این مطالعه توصیفی- همبستگی، ۳۰۴ نفر از بزرگسالان شهر کرمانشاه در سال ۱۳۹۹ به روش در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت آنلاین (واتساپ) به زیر مقیاس های برون گرایی و وظیفه شناسی فرم کوتاه پرسشنامه ۶۰ سوالی نئو و پرسشنامه رفتارهای خود مراقبتی پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از SPSS ورژن ۲۵ و روش تحلیل رگرسیون خطی انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد در مدل نخست از میان متغیرهای مورد مطالعه جنسیت بهترین متغیر پیش بین خود مراقبتی بود. جنسیت ۰۹/۰ تغییرات متغیر خود مراقبتی را تبیین کرد (۰۰۱/۰>P و ۳۰/۱۷=F). در گام دوم متغیر جنسیت و وظیفه شناسی وارد مطالعه شدند این دو متغیر با هم ۱۴/۰ واریانس متغیر خود مراقبتی را پیش بینی کردند (۰۰۱/۰>P و ۹۸/۱۳=F). نتیجه گیری: این نتایج نشان داد افراد با ویژگی های وظیفه شناسی و همچنین زنان، رفتارهای خود مراقبتی مرتبط با کرونا را بیشتر رعایت می کنند. این نتایج دارای تلویحات کاربردی در تدوین مداخلات برای بحران های کنونی و آینده خواهد بود.

اهداف: در شرایط همه گیری ویروس کرونا و تأثیر روان شناختی آن، ساخت ابزارهای مناسب برای سنجش جنبه های آسیب شناسی روانی آن ضروری است. بنابراین هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی های روان سنجی مقیاس پنج سؤالی اضطراب کرونا (شرمن لی) در نمونه ایرانی بود. مواد و روش ها: در این مطالعه ۳۹۹ نفر زن و مرد از جمعیت بزرگسال شهر کرمانشاه به روش نمونه گیری در دسترس مورد بررسی قرار گرفتند. برای بررسی روایی هم گرا از پرسش نامه های ترس از کرونا و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و برای بررسی روایی واگرا از پرسش نامه پذیرش و عمل نسخه دوم استفاده شد. همچنین برای تعیین پایایی از روش همسانی درونی به شیوه آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی به کمک نرم افزار لیزرل نسخه ۸/۸ استفاده شد. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ برای نمره کل مقیاس ۹۱/۵ به دست آمد. مقیاس اضطراب کرونا همبستگی مثبت و معنی داری با مقیاس ترس از کرونا و زیرمؤلفه های دشواری در تنظیم هیجان (به استثنای دشواری در انجام رفتار هدفمند) نشان داد، ولی با پذیرش و عمل همسبتگی منفی داشت. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد ساختار تک عاملی از برازش مناسبی برخوردار است. نتیجه گیری: اضطراب مرتبط با کرونا می تواند نامتناسب و غیرضروری باشد و باعث مشکلات روان شناختی زیادی شود. نسخه ایرانی اضطراب کرونا اعتبار و روایی مطلوبی را نشان داد و می توان از آن به عنوان یک ابزار غربالگری کوتاه و معتبر برای سنجش اضطراب کرونا استفاده کرد.