محمدرضا خدابخشی

پژوهش حاضر بر آن است که با هدف سنجش و ارزیابی دروازه های تاریخی شهر کرمان نخست به بررسی دروازه های تاریخی و اهمیت آن ها از جایگاه پردازنده های ماهواره ای پرداخته و سپس با دیدی جامع و نظری به جایگاه این دروازه ها مطابق با اصول و معیارهای منتخب بازآفرینی شهری بپردازد. برای پاسخ به این پرسش ها با نگاهی کلان و انتقادی ، با استفاده از روش تحقیق توصیفی - تحلیل محتوا ، با بررسی اسناد و بیانیه های مربوط به دروازه های مربوطه و جمع آوری داده ها از طریق بررسی اسنادی و کتابخانه ای و میدانی، مهمترین معیارهای موثر بازآفرینی شهری بر دروازه های تاریخی مورد بررسی قرار گرفته و سپس اطلاعات به دست آمده با استفاده از پردازش تصاویر نرم افزار SOPI مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که دروازه ها می توانند به طور موثر احیا شده و با بهره گیری از موقعیت استراتژیک و استفاده از شیوه های پایدار به فضاهای شهری پررونق و سرزنده جهت تعاملات اجتماعی شهروندان تبدیل شوند و در عین حال نقشی موثر و کارامد در توسعه پایدار، احیاء و حفاظت آثار و بافت تاریخی باقیمانده شهر کرمان داشته باشند.موقعیت و جایگاه دروازه های تاریخی در افکار عمومی شهر معاصر کرمان قابلیت برقراری هم پیوندی دوباره شهر با ساختار کهن آن را در ادراک شهروندان دارا بوده و بهبود شش دروازه شهر می تواند فضاهای شهری حضورپذیر و پویا را ایجاد کرده و مراکز تجاری یا فرهنگی را نیز توسعه دهد که بر درک شهروندان از شهر و ساختار قدیمی آن نیز تأثیر گذار باشد.

تبیین موضوع: حکمروایی خوب شهری به عنوان رویکردی از نظام تصمیم گیری و اداره امور شهری تلقی می شودو نهاد مدیریت شهری که در ایران از دو سازمان شهرداری و شورای شهر تشکیل شده است، می تواند یکی از بهترین ساز و کارها، برای تحقق حکمرانی خوب شهری باشد. بررسی برابری در توزیع فضایی خدمات و امکانات شهری از مهم ترین عناوین در مطالعات شهری به شمار می آید. هدف دراین پژوهش، سنجش توزیع فضایی خدمات عمومی شهرکرمان باتأکید برحکمروایی خوب شهری درراستای دست یابی به توسعه پایدار می باشد. مدل های جدید تحلیل فضایی از جمله تحلیل حریم و تکنیک های خود همبستگی فضایی توانسته اند، مسأله ی دسترسی به خدمات شهری را نه تنها برای یک نوع خدمت خاص بلکه برای تعداد زیادی از خدمات تحلیل نمایند و چگونگی پراکنش فضایی خدمات (تمرکز و تفرق) و دسترسی شهروندان و در نهایت عدالت فضایی شهری را تبیین نمایند. روش: روش تحقیق حاضر توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و بررسی های میدانی می باشد. با استفاده از نرم افزار Geoda به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداختهشد. یافته ها: در سطح شهر کرمان، مناطق 2 و 3 با دارا بودن 29 کاربری اداری بیشترین سهم را دارا می باشند و این در حالی است که 95 کاربری سهمی کمتر از 25 درصد و 25 تا 50 درصد از اراضی اداری را به خود اختصاص داده اند .همچنین این مناطق بیشترین تعداد کاربری اراضی آموزشی با 22 کاربری عمده را در بر گرفته اند در حالیکه که 149 کاربری آموزشی سهمی کمتر از 25 درصد را این خدمات به خود اختصاص داده اند. نتایج: نتایج نشان می دهد که خدمات متناسب با جمعیت در مناطق شهریک رمان توزیع نشده اند و دسترسی شهروندان به خدمات عمومی شهری برابر نیست. نواحی مرکز شهر از دسترسی مطلوبی به خدمات برخوردارند و نواحی پیرامونی از دسترسی ضعیفی برخوردار هستند. تمرکز خدمات شهری در شهر کرمان از مدل مرکز – پیرامون تبعیت می کند به این معنی که هر چه از مرکز شهر به سمت نواحی پیرامونی حرکت می کنیم از توزیع خدمات کاسته می شود. نواحی دارای تراکم جمعیتی بالا از تراکم بالای خدمات نیز برخوردار می باشند و در نواحی با تراکم کم جمعیتی نیز تراکم تسهیلات پایین مشاهده شده است.