حسین خدری

در دهه های اخیرنحوه ی ارزش یابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان توجّه ی بسیاری از مسؤلین، اولیا و متخصّصان را به خودجلب نموده است. پژوهش حاضر باهدف اکتشاف مبانی واصول ارزش یابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره ی متوسّطه ی اوّل طراحی گردید. این مطالعه با رویکرد کیفی وروش تحلیل محتوا انجام شد. 20 مشارکت کننده به صورت هدفمند از بین متخصّصان برنامه ریزی درسی،کارشناسان حوزه ی ارزش یابی ادارات آموزش و پرورش و دبیران موفّق دوره ی متوسطه اوّل انتخاب شده و با سؤالات باز مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. اطّلاعات با روش تحلیل محتوا در سه گام کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها حول دو محور مبانی شامل 93 کد اوّلیه درکدگذاری باز و 8 دسته در کدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی و در مرحله ی کدگذاری انتخابی،مبانی فلسفی و مبانی علمی به عنوان متغیّر مرکزی یا اصلی ؛و محوراصول شامل 68کد اوّلیه درکدگذاری باز و 8دسته در کدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی و در مرحله ی کدگذاری انتخابی توجّه به فرآیندها،ابزارها و همه جانبه نگری به عنوان متغیّر مرکزی یا اصلی استخراج شدند. براساس یافته های این مطالعه، ارزش یابی پیشرفت تحصیلی دوره ی متوسّطه ی اوّل کشورما با چالش زیادی به ویژه در مبانی واصول روبرو است؛که ضرورت این مورد کاملاٌ به چشم می خورد و رفع این چالش ها با آگاهی دبیران از مبانی و اصول ارزش یابی پیشرفت تحصیلی امکان پذیراست.

هدف اساسی از انجام پژوهش حاضر، شناخت و آگاهی از نقش استفاده از فناوری IT,ICT در بهبود فرایند آموزشی درس قرآن در مدارس دوره ی ابتدایی بود. به این منظور با توجّه به مبانی نظری و پیشینه ی پژوهش، سه سؤال در رابطه با مؤلفه های مورد مطالعه مطرح و از جامعه ی آماری هزار و صد و چهل و شش نفر معلّم، سیصد نفر (صد و بیست و نه نفر شهری و صد و هفتاد و یک نفر روستایی) با فرمول کوکران در سطح اطمینان 95% و با میزان دقّت 5% به عنوان حجم نمونه با روش نمونه گیری تصادفی از بین معلّمان دوره ی ابتدایی استان گلستان، شهرستان گنبد کاوس انتخاب شدند. برای پاسخ به این سؤال ها، از پرسشنامه ی محقق ساخته حاوی سی و یک سؤال، شامل: اطلاعات عمومی، سؤالات کمی و سؤالات مربوط به متغیرهای پژوهش بر حسب طیف طبقه بندی لیکرت استفاده که برای تعیین روایی[1]، از قضاوت متخصصان و برای تعیین پایایی[2] یک اجرای آزمایشی بر روی سی نفر از معلّمان، از طریق آلفای کرونباخ ضریب برابر 81/0 داده های لازم به دست آمد. داده ها با استفاده از شیوه های آمار توصیفی شامل: محاسبه ی فراوانی، فراوانی درصدی، جداول و نمودار و آمار استنباطی شامل: آزمون خی دو مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. نتایج خی دو نشان داد که: بین استفاده از فناوری IT,ICT و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس قرآن دوره ی ابتدایی رابطه ی معنی دار وجود دارد. بین استفاده از فناوری IT,ICT و بهبود فرایند آموزشی دانش آموزان در درس قرآن دوره ی ابتدایی رابطه ی معنی دار وجود دارد. استفاده از فناوری IT,ICT در صورت مشارکت فعّال دانش آموزان تأثیر بیشتری در فرایند تدریس قرآن دارد.