محمدحسن معادی رودسری

نقش و جایگاه صنعت خودرو در اقتصاد کشورها موجب شده بعضی از کشورها به این صنعت روی آورند و با سرمایه گذاری جدی در این بخش، به جایگاهی دست یابند که به عنوان خودروساز جهانی نقش مهمی در تولید، اشتغال و ثروت داشته باشند. بررسی مسیری که این کشورها پیموده اند؛ می تواند برای کشورهایی که در این مسیر قرار گرفته اما نتوانسته اند به جایگاه مناسبی دست یابند راهگشا باشد. این مقاله با مروری به تاریخچه شکل گیری، روند تکامل و تحولات رخ داده در صنعت خودروی جهان و زنجیره ارزش این صنعت، سهم هر یک از فعالیت ها در زنجیره ارزش خودرو و تغییرات به وجود آمده در آن را بررسی و مسیر خودروساز شدن مشخص شده است. همچنین با انجام مطالعه تطبیقی و استفاده از نمودار استخوان ماهی، ضمن رویدادنگاری فعالیت ها ، مسیر پیموده شده و سیاست های اتخاذ شده توسط کشورهای منتخب تبیین می شود. با انتخاب روش گلوله برفی و انجام مصاحبه و همچنین جمع آوری گفتگوها، مصاحبه ها و اظهار نظرهای مختلف انجام شده در باره صنعت خودروی ایران و جهان، نظرهای سی نفر از کارشناسان، صاحب نظران و مدیران فعال در عرصه صنعت خودرو اخذ و با تحلیل محتوای آنها با استفاده از نرم افزار Maxqda، مسیر ی که کشورمان برای خودروساز شدن انتخاب و پیموده است تبیین و با الزامات خودروساز شدن، تطبیق داده و نتیجه گیری می شود.

با توجه به رشد روزافزون تقاضای انرژی در دهه های آینده انتظار می رود که انتشار فناوری هایی که اتکا به سوخت های فسیلی را کم می کنند به ویژه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر با استقبال بیشتری در نواحی ای که میزان تقاضای انرژی آنها بیشتر است همراه شود. به انرژی های ناشی از فرایندهای طبیعی که مکررا تجدید می شوند، انرژی تجدیدپذیر یا انرژی نو می گویند. انرژی باد یکی از این انواع انرژی های نو یا تجدیدپذیر می باشد که با استفاده از فناوری توربین های بادی، انرژی باد را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. در بین انرژی های تجدید پذیر، انرژی باد یکی از اقتصادی ترین روش های تولید برق و تضمین کننده بخش قابل توجهی از بحث امنیت انرژی است و در کشور ما نیز استفاده از این فناوری مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش ضمن پرداختن به این موضوع و ارائه اطلاعات و آماری از وضعیت بکارگیری انرژی بادی در کشور و مناطق مختلف جهان، با رویکرد سیستمی هفت بعد کارکردی که در واقع فرایندهایی کلیدی هستند که در تکامل سیستم نوآوری فناورانه نقش دارند و اگر سیستم نوآوری بخواهد با موفقیت تکامل یابد باید در این ابعاد یعنی: توسعه و اشاعه دانش، تاثیرگذاری بر جهت گیری جستجوها و شناسایی فرصت ها، شکل دهی به بازارها، بسیج منابع، تجربیات کارآفرینانه و مدیریت ریسک و عدم اطمینان، مشروعیت بخشی و توسعه ی اثرات جانبی، خوب عمل کند را مورد توجه قرار داده سپس ماهیت مکانسیم های مسدود کننده مورد تحلیل قرار می گیرد و تلاش می شود بر مبنای آن مبانی منطقی برای مداخلات سیاستی مشخص شود.

در این نوشتار به موضوع ارزیابی سیاست پژوهی که یکی از موضوعات اساسی در حوزه سیاست پژوهی است و کمتر مورد توجه قرار گرفته، پرداخته شده است. این موضوع به شاخص ها و عوامل مؤثر در ارتقای سطح کیفیت نتایج سیاست پژوهی می پردازد. در این مقاله ابتدا مفهوم سیاست پژوهی و فرایند سیاست پژوهی بیان شده و سپس با استفاده از روش تحقیق اکتشافی- کاربردی و بهره گیری از روش تحلیل محتوا به بررسی و تحلیل متون حوزه سیاست پژوهی پرداخته می شود تا بر اساس آن الگوی ارزیابی سیاست پژوهی طراحی شود. بر اساس یافته های تحقیق تعداد 34 شاخص نهایی شناسایی شد که این شاخص ها در قالب پنج مقوله یا مرحله اساسی سازمان دهی و در طراحی الگوی ارزیابی سیاست پژوهی به کار گرفته شدند. در ادامه با استفاده از الگوی طراحی شده به بررسی و ارزیابی گزارش های سیاست پژوهی در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی می پردازد که بدین منظور تعداد 10 گزارش سیاست پژوهی انتخاب شدند و نتایج حاصل از ارزیابی ها در قالب جداولی ارائه می شود. در پایان ضعیف ترین و بهترین شاخص های مربوط به ارزیابی گزارش های سیاست پژوهی در مرکز پژوهش ها و همچنین مراحل یا مؤلفه های اصلی سیاست پژوهی به ترتیب احراز کیفیت در مرکز پژوهش ها، بیان شده است.

با آغاز مذاکرات هسته ای بین ایران و گروه 1+5 در دوره دولت یازدهم، دولتمردان و قانونگذاران آمریکایی با استفاده از مبانی نظری قدرت نرم بر این باورند که با کاهش تدریجی تنش بین ایران و آمریکا در بخش هسته ای و کم رنگ شدن تحریم هایی که با ادبیات مقابله با تکثیر تسلیحات کشتار جمعی صادر شده اند، لازم است سیاست های تحریمی در حوزه های حقوق بشری پرنگ تر شود. مسیر حرکت قوانین و مصوبات تحریمی کنگره آمریکا نیز به خوبی نشان می دهد سیاست های تحریمی آمریکا از تحریم های سخت افزاری به سمت گسترش تحریم های نرم افزاری حرکت می کند. در این رویکرد آمریکا با فاصله گرفتن از لفاظی های نظامی، سیاست های تحریمی خود را به سمت بخش هایی همچون نهادهای قضایی و امنیتی، نهادهای دفاعی دانش بنیان و انسجام ملی متمرکز می کند. در کنار سیاست های تحریمی، از فنون تهاجم روانی مانند تصویرسازی مجازی از تهدیدهای موشکی ایران و شیعه هراسی نیز برای اعمال فشار بر ایران استفاده می کند. در این تحقیق ضمن روندکاوی قوانین تحریمی کنگره آمریکا، به ارزیابی چشم انداز سیاست های تحریمی واشنگتن در قالب نظریه قدرت نرم پرداخته می شود