مهسا زارعی

در میان سلسله های پادشاهی سرزمین ایران، امپراطوری اشکانی از برجسته ترین دولت ها بشمار می آید؛ چراکه یکی از طولانی ترین و نیرومندترین آنهاست که در تاریک ترین دوران تاریخی به مدت 470 سال دفاع از ایران را برعهده گرفت. حکومت اشکانی (225ق.م تا 226 م) یکی از سلسله های پادشاهی دوران تاریخی ایران است که آثار باستانی قابل توجهی از این دوره در مرزهای کنونی ایران یا خارج از آن شناسایی شده، لیکن درباره دوره اشکانیان، اطلاعات ما در زمینه مسائل تاریخی بسیار اندک و محدود است. مدارکی که ما را در این امر یاری می کند به جزء چند نوشته مختصر بر روی پوست، تعدادی کتیبه و سفال نوشته های نسا، که مربوط به خود اشکانیان است، بقیه را متونی تشکیل می دهد که توسط یونانی ها و رومی ها نگاشته شده است. نگاهی به تاریخ این دوران نشان می دهد که اغلب نواحی ایران بخصوص نواحی شرقی و شمال شرقی آن هیچگاه دست از تلاش و ستیز برنداشتند و مبارزه ای پیگیر و بی امان را دنبال می کردند. نکته ی دیگر در بررسی خصوصیات هنر این دوران، عامل تسلط سیاسی و وجود یک ساتراپ یونانی بمنزله ی نفوذ فرهنگ یونانی است. بنابراین با توجه به آنچه که گفته شد ملاحضه می گردد که بطور ضمنی بوجود یک هنر مشخص پارتی پی می بریم که در میان آن نفوذ و پیوند با هنر هلنی را نمی توان نادیده گرفت. این مقاله به تاریخ و هنر در عصر اشکانی نگاهی کوتاه افکنده و به بررسی علل و چگونگی بنیان سلسله اشکانی، سرانجام، وسعت و هنر این دوران می پردازد. نوشتار حاضر با توجه به ماهیت این موضوع، روشی توصیفی _ تحلیلی را برای پژوهش برگزیده است تا به ارزیابی منطقی درباره ی آنها دست یابد. بنابراین به روش کتابخانه ای و با تأکید بر منابع اصلی پس از توصیف موضوع به تحلیل و تبیین گوشه و کنار آن خواهد پرداخت.

اهداف: هدف از این مطالعه، بررسی زبان پریشی در زیرگروه های مختلف دمانس فرونتوتمپورال و استفاده از آن در کمک به تشخیص دقیق تر این بیماران بوده است. مواد و روش ها: این مطالعه کاربردی روی بیست بیمار مبتلا به دمانس فرونتوتمپورال انجام شد که به صورت تصادفی از بین بیماران مراجعه کننده به کلینیک حافظه بیمارستان رسول اکرم (ص) انتخاب شدند. این بیماران سیزده مرد و هفت زن بودند که بین 58 تا 78 سال (میانگین 63 و انحراف از معیار 8/0) سن داشته اند. این بیماران با کمک معاینه های بالینی و تصویر برداری در یکی از سه گروه دمانس فرونتوتمپورال شامل، نوع رفتاری (پنج بیمار)، دمانس سمانتیک (چهار بیمار) و زبان پریشی غیر روان پیش رونده (یازده بیمار) جای گرفتند. برای بررسی زبان پریشی در هر یک از زیرگروه های بیماری، آزمون زبان پریشی فارسی وب 1 (P-WAB-1)، که دارای شش بخش مجزا است، انجام گرفت و نتیجه آن به صورت کمّی، تحت عنوان نمره 8AQ گزارش شد. همچنین نتیجه هریک از بخش های زبانی آزمون برای هریک از زیر گروه ها گزارش شد. پس از ثبت نتایج و تکمیل آزمون ها، داده ها با نرم افزار S PSS نسخه 22 و با آنالیز راک تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنا داری AQ برای هریک از زیر گروه های بالینی به طور مجزا سنجیده شد. یافته ها: با توجه به معنادار بودن نمره کلی AQ و اجزای آن در نوع زبان پریشی غیرروان پیش رونده نتیجه آزمون در این بیماران به صورت اختلال در بخش روانی کلام بود، در حالی که سایر توانایی های زبانی در این بیماران اُفت چندانی نداشت و قابلیت های زبانی این افراد در همه حوزه ها به غیر از حوزه روانی کلام حفظ شده بود. نتیجه گیری: بنابراین آزمون P-WAB-1 می تواند در کلینیک، درکنار معیارهای بالینی و تصویربرداری، برای سنجش اجزای زبان پریشی و تعیین اختلال روانی کلام در بیماران مبتلا به نوع زبان پریشی پیش رونده استفاده شود. این بیماران پس از تشخیص برای اقدامات توان بخشی به گفتار درمان ارجاع داده می شوند.

اورارتوها یکی از اقوام باستانی هستند که نقش مهمی در پیشرفت تکنولوژی در هزاره اول قبل میلاد در شرق باستان داشته اند. در متون آشوری در قرن ۱۳ق.م نام اورارتو به شکل (U(ru)a†ri) ظاهر می شود و با وقفه، مجدد در میانه قرن 9 ق.م در متون مستند می گردد. براساس منابع اورارتویی، می توان دریافت که چرا با وجود تغییرات اساسی در ساختار جوامع در آغاز هزاره اول ق.م کوچ اجباری، تبعید و اسکان مجدد اتفاق افتاده و قومیت های ساکن همچنان به عنوان یک قدرت محدود باقی ماندند. مسئله اصلی این پژوهش مشخص کردن رویکرد کوچ اجباری توسط دولت اورارتو است. بر این اساس سؤالات بدین شرح ذیل مطرح شده است: دلایل و اهمیت کوچ اجباری توسط دولت اورارتو چیست؟ رویکرد و تبعات کوچ اجباری در زمان اورارتو چگونه قابل بیان است؟این پژوهش در چارچوب مطالعات تاریخی انجام گرفته است و هدف آن مشخص کردن تبعات کوچ اجباری در دولت اورارتو است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی براساس منابع مکتوب می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اورارتو ها پس از جنگ ها و لشکرکشی های طاقت فرسا، برخلاف آشوری ها، قصد داشتند بر مناطق پیرامونی تسلط پیدا کنند. آن ها با اعمال نفوذ بر ایالت ها و ایجاد روابط مطلوب سیاسی از طریق پیوندهای قومی، احترام به خدایان منطقه و انجام آیین ها، سعی کرده اند سیاست کوچ اجباری را متفاوت از دیگر اقوام قدرتمند منطقه به اجرا بگذارند.