سجاد هاشمی

زمینه و هدف: امروزه ازدواج جوانان به یکی از چالش های اصلی جامعه ایرانی مبدّل شده است؛ جوانان به دلایل مختلفی از مبادرت به ازدواج دوری می کنند و پدیده تأخیر در سن ازدواج به عنوان یک مسئله نمود پیدا کرده است؛ لذا هدف پژوهش حاضر تعیین مقایسه اثربخشی برنامه پیش از ازدواج به شیوه برنامه آگاهی و انتخاب میان فردی (PICK) و مدل پیش از ازدواج سیمبیس ( SYMBIS ) بر ترس از ازدوج دختران مجرد مانده بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی (پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه) است؛ جامعه آماری این پژوهش شامل دختران دانشجوی مجرد بالای 30 سال دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب بودند که پس از اعلام فراخوان در دانشگاه (از طریق نصب آگهی و فراخوان در شبکه های اجتماعی دانشجویان) پس از غربالگری به وسیله پرسشنامه ترس از ازدواج سمیعی و همکاران (1392) 53 دانشجوی دختر داوطلب با رعایت معیارهای پژوهشی 45 دختر انتخاب و 15 دختر در گروه برنامه پیش از ازدواج به شیوه برنامه آگاهی و انتخاب میان فردی وان اپ (2006) و 15 دختر در گروه مدل پیش از ازدواج SYMBIS (پاروت و پاروت (2016) و 15 دختر در گروه گواه به صورت تصادفی کاربندی شدند. داده ها با استفاده از واریانس اندازه های مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد مداخله برنامه پیش از ازدواج به شیوه برنامه آگاهی و انتخاب میان فردی (PICK) و مدل پیش از ازدواج سیمبیس ( SYMBIS ) بر ترس از همسر (80/38= F ، 001/0= P )، ترس از ناتوانی مدیریت مالی (71/19= F ، 001/0= P )، ترس از محدودیت های همسر (00/28= F ، 001/0= P )، ترس از خود (63/18= F ، 001/0= P )، ترس از خیانت همسر (13/31= F ، 001/0= P ) و ترس مالی (33/14= F ، 001/0= P ) موثر است؛ این تاثیر در محله پیگیری پایدار بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج، استفاده از روش آموزش پیش از ازدواج مبتنی بر برنامه آگاهی و انتخاب های میان فردی و مدل پیش از ازدواج سیمبیس برای کاهش ترس از ازدواج و باورهای ناکارآمدی ازدواج در دختران مجرد در آستانه ازدواج ضروری است؛ بنابراین، روانشناسان و درمانگران ازدواج می توانند از روش آموزش پیش از ازدواج مبتنی بر برنامه آگاهی و انتخاب های میان فردی و مدل پیش از ازدواج سیمبیس در کنار سایر روش های آموزشی برای کاهش ترس از ازدواج دختران در آستانه ازدواج استفاده کنند .

زمینه و هدف: کودکان مبتلا به اختلال های رفتاری دارای رفتارهایی هستند که بر افراد و محیط پیرامون شان، تأثیر منفی می گذارند و مشکلات زیادی برای والدین و سایر اعضای خانواده خود ایجاد می کنند. در این راستا هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی مدلی از مداخله دلبستگی محور بر کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای بود. روش: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی مادران دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای ارجاعی به مرکز مشاوره آموزش و پرورش گنبد کاووس در سال 1396 بود که 20 نفر از آنها بر اساس ملاک های ورود و خروج به مطالعه انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (10 مادر) و گواه (10 مادر) جایدهی شدند. گروه آزمایش مدل مداخله دلبستگی محور را به صورت هفتگی در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند، ولی گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در تنیدگی والدینی مادران (17/35=F، 0/001=P) و نافرمانی مقابله ای (17/65=F، 0/001=P) در مرحله پس آزمون و پس از دو ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: درمان دلبستگی مادران راهبردهای کارآمد و سودمندی را برای بهبود عملکرد رابطه والد-کودک و درمان مشکلات رفتاری کودکانی که از مشکلات دلبستگی رنج می برند، در اختیار والدین و مراکز روان درمانی کودکان قرار می دهد.

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش بازی های حرکتی موزون بر دلبستگی و اختلال رفتاری دانش آموزان پسر مقطع اول و دوم ابتدایی بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، گروه گواه و پیگیری 2 ماهه و نمونه هدف 20 دانش آموز 7 تا 9 سال و مادرشان از جامعه 210 نفری دانش آموزان ارجاع داده شده به مرکز مشاوره آموزش و پرورش شهر بابل در سال تحصیلی 96-1395 بود. پس از غربال گری و تکمیل پرسشنامه ها توسط مادران، دانش آموزانی که بیشترین نمره را در پرسشنامه مشکلات دلبستگی راندولف (2004) و اختلال رفتاری نسخه والد راتر (1994) کسب کردند؛ به همراه مادران شان انتخاب در دو گروه آزمایش و گواه به شکل تصادفی جایگزین شدند. بسته بازی های حرکتی موزون رافعی (1391) به مادران و دانش آموزان گروه آزمایش در 10 جلسه 60 دقیقه ای یک بار در هفته در مرکز مشاوره آموزش داده شد و داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در نشانه های مشکلات دلبستگی (48/5 =F، 03/0 =P) و اختلال رفتاری (52/9 =F، 001/0 =P) در مرحله پس آزمون و پس از دو ماه پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: از آنجا که بازی های حرکتی موزون شرایط تعامل والد-کودک را تسهیل می کند و باعث اصلاح رفتار و افزایش تحول مغزی و تخیل مثبت کودکان می شود؛ از این رو، به درمانگران پیشنهاد می شود با استفاده از این روش درمانی در کاهش مشکلات دلبستگی و اختلال رفتاری کودکان بکوشند.