حمزه معلی

رهبر معظم انقلاب اسلامی شعار سال 1399 را جهش تولید انتخاب نمودند و در پیام نوروزی سال 1400 شعار جهش تولید را یک شعار به تمام معنا انقلابی نامیدند. جهش تولید برای جمهوری اسلامی یک ضرورت است. در واقع تحقق جهش تولید را می توان به عنوان یکی از مهمترین راهبردها در گام دوم انقلاب اسلامی برشمرد. ایشان طی سال های گذشته، در مورد جهش تولید بیانات ارزشمندی داشته اند. جمع آوری، مرتب، منظم و نظامند نمودن این بیانات می تواند راه گشای مسیر جهش تولید باشد. هدف مقاله دستیابی به منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد راهبرد جهش تولید است. روش مورد استفاده، روش تحلیل مضمون است. مطابق نتایج، حول راهبرد جهش تولید 9 مضمون فراگیر، 30 مضمون سازمان دهنده و 80 مضمون پایه استخراج شد. مضامین فراگیر عبارتند از: اهمیت تولید، ضرورت جهش، شرایط ایجاد جهش، عوامل جهش، اثرات جهش تولید، مولفه های جهش تولید، الزامات جهش تولید، نمونه های موفق جهش در کشور و اهمیت انتخاب مسیر برای جهش.

هرچند مأموریت اصلی هیأت های مذهبی ترویج شعائر و فرهنگ اهل بیت است، این نهاد اسلامی کارکردهای اقتصادی در مسیر پیشرفت اقتصادی جامعه اسلامی نیز دارد. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی به بررسی نقش هیأت های مذهبی در پیشرفت اقتصادی می پردازیم. در این مطالعه رفتار 50 هیأت مذهبی بین سال های 1396 تا 1401 بررسی شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که هیأت های مذهبی با تقویت و تثبیت ارزش های متعالی همانند عدالت باوری، صبر و بردباری، مقاومت و ایستادگی، حفظ عزت و حریت و آزادگی، موجب ایجاد فرهنگ جهادی و در نتیجه تغییر رفتارهای اقتصادی در راستای پیشرفت اقتصادی جامعه عمل می کنند. کمک هیأت های مذهبی به تحول در ساختارها و ایجاد نهادهای محرک پیشرفت اقتصادی، بخشی دیگر از کارکرد آنها را تشکیل می دهد. هیأت های مذهبی با تشکیل نهادهایی مانند صندوق قرض الحسنه، مؤسسه های خیریه، گروه جهادی و اشتغال زایی به افزایش سرمایه گذاری، کاهش بیکاری، افزایش درآمد، ایجاد رشد اقتصادی، کاهش نابرابری و فقر و درنتیجه پیشرفت اقتصادی کشور کمک می کنند. این کارکرد نتیجه تربیت توحیدی است که در این نهاد مذهبی صورت می گیرد.

تحقق عدالت اقتصادی یکی از آرمان های مهم بانک داری اسلامی است. عدالت اقتصادی در بانک داری اسلامی به معنای مراعات حقوق اقتصادی افراد در حوزة رفتارها و روابط اقتصادی است. همچنین تحقق عدالت اقتصادی در بانک داری اسلامی، مشروط به تحقق معیارهای چهارگانة کارایی، برابری، استحقاق و توازن است. این تحقیق به روش تحلیلی توصیفی، از بین معیارهای ذکر شده، به بررسی و شاخص سازی معیار استحقاق در بانک داری اسلامی خواهد پرداخت. تحقق استحقاق ها در نظام بانک داری اسلامی را می توان با شاخص هایی همچون انجام کامل تعهدات مندرج در قرارداد، پرداخت حق حاکمیت در دریافت سپرده های قانونی و پرداخت بموقع دیون و مطالبات سنجید.