هاشم عمرانی

مسأله برنامه ریزی دو سطحی (BLP) یکی از مسائل مهم در تئوری تصمیم گیری می باشد که زیر مجموعه مسائل برنامه ریزی چند سطحی به شمار می رود. این مسأله دارای دو سطح بیرونی و داخلی می باشد که فضای جواب مسأله بیرونی یا سطح اول توسط مسأله داخلی یا سطح دوم معین می شود. با توجه به اینکه BLP یک مسأله NP-hard می باشد، حل آن توسط روشهای سنتی به راحتی امکان پذیر نیست. در این مقاله ابتدا مسأله BLP و کاربردهای آن بررسی و سپس برای یافتن نقطه بهینه مسأله از روش شمارش نقاط رأسی استفاده می شود. در این مقاله برای جستجوی فضای اطراف نقاط رأسی و یافتن جواب بهینه از الگوریتم ژنتیک استفاده می گردد. همچنین با استفاده از یک پارامتر کنترلی، شعاع فضایی را که باید جستجو شود کنترل می شود تا از افزایش زمان حل مسأله اجتناب گردد. نتایج خروجی نشان

در این مقاله، مدلی ترکیبی مبتنی بر روش های تحلیل سلسله مراتبی (AHP)- تحلیل مؤلفه های اصلی (PCA)- تحلیل پوششی داده ها (DEA) برای ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه در ایران ارائه می شود و با استفاده از آن، چهارده شرکت بیمه با سیزده شاخص استاندارد، رتبه بندی می شوند. با توجه به ضعف مدل DEA، در مسائلی با متغیرهای زیاد و واحدهای تصمیم کم، از روش PCA برای کاهش بعد مسئله استفاده می شود. از طرفی، نتایج رتبه بندی به دست آمده از روش PCA-DEA، کاملاً عینی و تنها بر مبنای الگوی داده هاست؛ بنابراین، با استفاده از مدل AHP، نظرهای کارشناسی را در رتبه بندی وارد می کنیم. در انتها، رتبه بندی، یک بار به وسیله مدل پیشنهادی و یک بار با مدل PCA-DEA انجام و نتایج این دو روش، با هم مقایسه می شوند و درباره آنها بحث می شود. نتایج مدل ارائه شده نشان می دهد که سه شرکت بیمه دانا، رازی و دی، رتبه های اول تا سوم را به دست می آورند.