علی اصغر اصغر نژاد فرید

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی بر سازگاری تحصیلی انجام شده است. روش پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل و مرحله ی پیگیری یک ماهه بود. جامعه ی آماری شامل دانش آموزان پایه اول دبیرستان های دولتی دخترانه ناحیه 4 آموزش وپرورش شهر تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بود. 60 دانش آموز با داشتن ملاک های ورود مشخص و به تصادف در 3 گروه 20 نفره (دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل) جایگزین شدند. دو گروه آزمایش به ترتیب آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی را هرکدام در ده جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند، اما گروه کنترل در این مدت هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با استفاده از مقیاس سازگاری تحصیلی بیرز و گوسنز (2002) مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره درون گروهی-بین گروهی استفاده شد. یافته ها نشان داد که آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی به صورت معناداری باعث افزایش سازگاری تحصیلی می شود، اما این دو روش نسبت به یکدیگر تفاوت معناداری ندارند. همچنین اثرات آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمک خواهی بر رضایت تحصیلی ماندگار بود. پیشنهاد می شود که روان شناسان و مشاوران از برنامه آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمک خواهی برای افزایش سازگاری تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی استفاده کنند.

در پژوهش حاضر، تأثیر آموزش های فراشناختی بر بهبود عملکرد خواندن دانش آموزان پسر نارسا خوان پایه ی سوم ابتدایی مورد بررسی قرار گرفته است. طرح پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پسر نارسا خوان پایه ی سوم ابتدایی است که، در سال تحصیلی 92-91 در شهرستان آبیک به تحصیل مشغول بودند. نمونه ی پژوهش نیز شامل 30 نفر دانش آموز پسر نارساخوان است که، به روش تصادفی انتخاب و به تعداد مساوی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین گردیدند. ابزار به کار رفته در این پژوهش شامل آزمون خواندن و نارسا خوانی (نما) و آزمون هوش وکسلر کودکان بود. در گروه آزمایش، آموزش های فراشناختی به مدت 8 جلسه ی 60 دقیقه ای ارائه گردید، در حالی که در گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای صورت نگرفت. پس از پایان مداخله، در هر دو گروه آزمون خواندن و نارسا خوانی اجرا شد. داده های به دست آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد که، آموزش های فراشناختی، بر بهبود عملکرد حیطه های مختلف خواندن دانش آموزان نارسا خوان اثر بخش بوده است.