تدوین و ویژگی های روان سنجی ""مقیاس فعالیت های زندگی روزانة سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فعالیت های زندگی روزانه از اساسی ترین اجزای زندگی و بازگوکنندة جنبة مهمی از استقلال کارکردی در سالمندان هستند. هدف این تحقیق، تدوین مقیاسی روزامد و متناسب با فرهنگ بومی برای سنجش فعالیت های زندگی روزانة سالمندان ایرانی بود. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بود و جامعة آماری آن زنان و مردان سالمند (بالای 60 سال) ساکن شهرهای اراک و شازند در سال 91 بودند. نمونة آماری، دو گروه، شامل 297 آزمودنی (تحلیل عاملی اکتشافی) و 280 آزمودنی (تحلیل عاملی تأییدی) بودند که به طور داوطلبانه در تحقیق شرکت کردند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، تحلیل مؤلفة اصلی با چرخش واریماکس استفاده شد. تمامی عملیات آماری با استفاده از نرم افزار SPSS-16 وLESREL انجام گرفت. در نتیجة تحلیل عاملی اکتشافی، پنج زیرمقیاس شامل فعالیت های درشت (9 گویه)، فعالیت های شخصی (7 گویه)، فعالیت های اعتقادی و اجتماعی (8 گویه)، فعالیت های ظریف (4 گویه) و فعالیت های شست وشو با ماشین (2 گویه) استخراج شد. یافته های تحلیل عاملی تأییدی نیز این نتایج را تأیید کرد. این پنج عامل در مجموع 90/75 درصد کل واریانس را تبیین کرد، عامل اول 38/50 درصد، عامل دوم 06/11درصد، عامل سوم 30/6 درصد، عامل چهارم 675/4 درصد و عامل پنجم 485/3 درصد. این ابزار، مقیاس فعالیت های زندگی روزانة سالمندان نام گذاری شد. محاسبة ضریب همبستگی پیرسون بین دوبار تکمیل پرسشنامه توسط30 آزمودنی (50 درصد زن) با فاصلة 1 تا 2 هفته، برای زیرمقیاس های 1 تا 5، همبستگی بین 97/0 تا 76/0 و برای نمرة کل مقیاس 97/0 به دست آمد که نشان دهندة پایایی آزمون مجدد خوب تا عالی است. همچنین پایایی درونی به روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که ضریب 96/0 را به دست داد و نشان دهندة پایایی درونی عالی این مقیاس است. به طور کلی، این نتایج تأیید کرد که مقیاس فعالیت های زندگی روزانة سالمندان ابزاری روا و پایا برای اندازه گیری توانایی و معلولیت سالمندان است.