فرناز طاهری

روش تحقیق در پژوهش از نوع توصیفی– تبیینی بوده که با استفاده از روش های گردآوری اطلاعات بصورت مطالعه اسنادی و کتابخانه ای دیدگاه ها، نظریات و تعاریف مربوط به موضوع پژوهش بررسی شد و همچنین با استفاده از روش میدانی (پرسش نامه، مشاهده، مصاحبه و برداشت میدانی) داده های مورد نیاز جمع آوری شده و در نرم افزار SPSS پیاده شد سپس با توجه به آزمون آماری اسپیرمن به تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات پرداخته شد حجم نمونه در این تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری کوکران 120 عدد پرسش نامه که به صورت تصادفی در محل توزیع شد .  در جهت سنجش پایایی پرسش نامه از روش اندازه گیری آلفای کرونباخ استفاده شد. با توجه به اینکه مقدار آلفای بالاتر از 0.7 مناسب و مطلوب بوده و هماهنگی درونی پرسش نامه را نشان می دهد. لذا آلفای به دست آمده برای پرسش نامه تکمیل شده 0.73 به دست آمد که برای تحقیق حاضر ضریب نسبتاً مناسب و مطلوبی می باشد. بر اساس نتایج در فرضیه اول؛ همبستگی اسپیرمن بین متغیر روشنایی-رنگ و زیباسازی سیما و منظر شهری شهر ایذه در سطح معنی داری 000/0 و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که بین این متغیرها رابطه معنی دار وجود دارد شدت رابطه بین متغیرها برابر 951/0 است که نشان دهنده رابطه مستقیم و مثبت بین متغیر است یعنی روشنایی-رنگ فرصت فرارو در زیباسازی سیما و منظر شهری شهر ایذه باشد هرچقدر روشنایی و رنگ شهر بیشتر و جذاب تر باشد در منظر و سیمای شهر تأثیرگذارتر است و تمایل افراد در زندگی در آن و رضایت ساکنین بیشتر می شود. در فرضیه دوم؛ همبستگی اسپیرمن بین متغیر کیفیت های محیطی-روشنایی و زیباسازی سیما و منظر شهری شهر ایذه در سطح معنی داری 000/0 و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که بین این متغیرها رابطه معنی دار وجود دارد شدت رابطه بین متغیرها برابر 878/0 است که نشان دهنده رابطه مستقیم و مثبت بین متغیر است یعنی کیفیت های محیطی-روشنایی فرصت فرارو در زیباسازی سیما و منظر شهری شهر ایذه می باشد و هرچقدر کیفیت محیطی بالاتر باشد تمایل و میل ساکنین در زندگی در منطقه و شهر افزایش می یابد. در فرضیه سوم؛ همبستگی اسپیرمن بین متغیر نمای بدنه ساختمانی و زیباسازی سیما و منظر شهری شهر ایذه در سطح معنی داری 000/0 و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که بین این متغیرها رابطه معنی دار وجود دارد شدت رابطه بین متغیرها برابر 345/0- است که نشان دهنده رابطه معکوس متغیرهای تحقیق است یعنی هرچقدر نمای بدنه ساختمان ساده و معمولی و فاقد جذابیت بصری و ظاهری باشد همین باعث خدشه دار شدن منظر شهری و عدم تمایل ساکنین و رضایت آن ها از ساختمان ها می شود. در فرضیه چهارم؛ همبستگی اسپیرمن بین متغیر رنگ نمای ساختمانی می تواند چالشی فرارو در زیباسازی سیما و منظر شهری شهر ایذه در سطح معنی داری 000/0 و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که بین این متغیرها رابطه معنی دار وجود دارد شدت رابطه بین متغیرها برابر 450/0- است که نشان دهنده رابطه معکوس دو متغیر است هرچقدر رنگ نمای ساختمانی با استانداردها و سلیقه ساکنین مطابقت نداشته باشد و فاقد جذابیت ظاهری باشد همین قضیه باعث عدم نارضایتی ساکنین و چالش منظر شهری است.

این تحقیق با نگرشی کمی- کیفی انجام شده و عمدتاً توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر بهره گیری از روش های آماری، روش اسنادی- کتابخانه ای و پیمایش است. در مطالعات اسنادی از منابع داخلی و خارجی موجود در رابطه اسکان غیررسمی و ارتقاء بخشی و بهسازی در سکونتگاه های غیررسمی و گزارش ها و طرح های موجود درباره محله زینبیه استفاده گردیده است. همچنین در مطالعات پیمایشی و میدانی نیز از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده وضعیت کالبدی -اجتماعی و اقتصادی محله زینبیه استفاده شده است. پس از استخراج جامعه نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 پرسشنامه در بین ساکنین محله زینبیه و 15 پرسشنامه در بین کارکنان سازمان های ذی ربط شهری (شهرداری مناطق اصفهان، سازمان عمران و بهسازی شهری اصفهان) تکمیل شده و داده های به دست آمده در نرم افزار تحلیل آماری Spss مورد آزمون قرار گرفتند که جهت آزمون داده ها نیز از آزمون آماری اسپیرمن استفاده شده است. بر اساس نتایج در فرضیه اول؛ همبستگی اسپیرمن بین متغیر مشارکت محوری و ارتقاء بخشی و بهسازی محله زینبیه در سطح معنی داری 000/0 و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که بین این متغیرها رابطه معنی دار وجود دارد شدت رابطه بین متغیرها برابر 845/0 است که نشان دهنده رابطه مستقیم و مثبت بین متغیر است یعنی مشارکت محوری عاملی مؤثر در ارتقاء بخشی و بهسازی محله زینبیه اصفهان است. در فرضیه دوم؛ همبستگی اسپیرمن بین متغیر آگاه سازی و ارتقاء بخشی و بهسازی محله زینبیه در سطح معنی داری 000/0 و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که بین این متغیرها رابطه معنی دار وجود دارد شدت رابطه بین متغیرها برابر 921/0 است که نشان دهنده رابطه مستقیم و مثبت بین متغیر است یعنی آگاه سازی عاملی مؤثر در ارتقاء بخشی و بهسازی محله زینبیه اصفهان است. در فرضیه سوم؛ همبستگی اسپیرمن بین متغیر نهاد سازی و ارتقاء بخشی و بهسازی محله زینبیه در سطح معنی داری 000/0 و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که بین این متغیرها رابطه معنی دار وجود دارد شدت رابطه بین متغیرها برابر 892/0 است که نشان دهنده رابطه مستقیم و مثبت بین متغیر است یعنی نهاد سازی عاملی مؤثر در ارتقاء بخشی و بهسازی محله زینبیه اصفهان است. در فرضیه چهارم؛ همبستگی اسپیرمن بین متغیر رضایت ساکنین و ارتقاء بخشی و بهسازی محله زینبیه در سطح معنی داری 000/0 و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که بین این متغیرها رابطه معنی دار وجود دارد شدت رابطه بین متغیرها برابر 878/0 است که نشان دهنده رابطه مستقیم و مثبت بین متغیر است یعنی رضایت ساکنین عاملی مؤثر در ارتقاء بخشی و بهسازی محله زینبیه اصفهان است.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی در افزایش مشارکت تحصیلی با تأکید بر نقش واسطه ای استرس تحصیلی و فرسودگی تحصیلی بود. بدین منظور طی یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل، 40 دانشجو به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه 120 دقیقه ای آموزش دیدند. گروه ها در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به پرسشنامه های مشارکت تحصیلی، استرس تحصیلی و فرسودگی تحصیلی پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از رویکرد حداقل مربعات جزئی در قالب الگوی علل چندگانه نشانگرهای چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش ذهن آگاهی توانست در قدم اول موجب کاهش فرسودگی تحصیلی و استرس تحصیلی شده و درگام دوم و به شکل غیر مستقیم بر مشارکت تحصیلی تأثیر گذاشته و آن را ارتقا بخشید؛ مدل پیگیری مؤید این اثرات بود. در مجموع مدل مفهومی پژوهش در مرحله پس آزمون، 68 درصد از واریانس مشارکت تحصیلی و در مرحله پیگیری 50 درصد از واریانس مشارکت تحصیلی را تبیین کرد. در رابطه با این نتایج می توان گفت برنامه آموزشی از این جهت مؤثر واقع شده است که در این برنامه شرکت کننده ها هشیاری بدون قضاوتشان ارتقا می یافت و آنها در مواجهه با چالش ها اطلاعات بیشتری را در نظر می-گرفتند. مشاوران با در نظرداشتن این الگو می توانند بر مشارکت تحصیلی دانشجویان تأثیر بگذارند.

إن الانشغال بالدراسه من أجل إنهاء فتره التحصیل والنجاح فیها هو أمرٌ هام وضروری للغایه، ومع ذلک فقد یواجه بعض الطلاب فی هذه المرحله مشاکل بسبب التحدیدات الموجوده فی هذه الفتره الزمنیه من حیاه الطلاب الجامعیین. یسعی البحث الحالی إلی تطویر مستوی الانشغال الدراسی اعتمادا علی برامج تدریب سبل الوقایه من التوتر الدراسی والإنهاک التحصیلی الذی یساهم فی خلق هذه المشکله التی تواجه الطلاب. وتحقیقا لهذا قمنا بدراسه شبه تجریبیه مستخدمین أسلوب الاختبار القبلی والبعدی من أفراد عینه البحث، وقد اختیر 40 طالبا للقیام بالتجربه تم تقسیمهم بشکل عشوائی إلی مجموعتین ضابطه وتجریبیه. إن المجموعه التجریبیه خضعت لدوره تدریبیه بمده 8 جلسات استغرقت کلّ جلسه 120 دقیقه. قد تمّ تقییم أداء المجموعتین عبر الاختبار القبلی والبعدی والمتابعه المستمره. وبصدد تحلیل البیانات المستخرجه من النماذج البنیویه اعتمدنا منهج الحد الأدنی من المربعات الجزئیه فی إطار نموذج میمیک 1 . أظهرت النتائج أن تدریب الوقایه من التوتر من شأنه أن یساهم فی المرحله الأولی فی انخفاض معدل الإنهاک التحصیلی والتوتر الدراسی، وفی المرحله الثانیه یؤثر بشکل غیر مباشر علی الانشغال الدراسی ویساهم فی تطویره وتقدمه. کما أن أسلوب المتابعه قد أثبتت هذه الآثار. وبشکلٍ عام استطاعت هذه الآلیه التجریبیه للبحث أن تبین 70% من تباین الانشغال الدراسی فی مرحله ما بعد الاختبار، وفی مرحله المتابعه بلغت هذه النسبه 38% من الانشغال الدراسی، وهذا یدلُّ علی أهمیه وفاعلیه التدریب الوقائی ضد التوتر والضغط.

آموزش نهج البلاغه به عنوان یکی از شاخه های مهم متون اسلامی در قالب واحدهای درسی اصلی و اختیاری، بیش از سه دهه در دانشگاه های ایران مورد توجه قرارگرفته است. یکی از شیوه های مطرح و تقریباً سنّتی آموزش این متنِ عظیم، بیان آموزه های دینی، معرفتی، اعتقادی و تربیتی نهج البلاغه است. این در حالی است که نهج البلاغه در تقسیم بندی متون، یکی از شاخه های مهم متون ادبی شناخته می شود؛ لذا، توجه به جنبه های ادبی آن امری ضروری در آموزش است، زیرا استادان می توانند با استفاده از روش های کارآمد و نوین تدریس، مهارت هایی همچون صحیح خوانی، درک و فهم معنایی، ذوق ادبی و تشخیص ویژگی های سبکی حضرت علی (ع) را در دانشجویان افزایش دهند. امروزه، نظریه پردازان و متخصصان آموزش متون ادبی، راهبردهای کارآمدتری را برای آموزش نهج البلاغه ارائه داده اند که نه تنها به آموزش آموزه های محتوایی آن اهمیت می دهد، بلکه ادبیّت این متن عظیم ادبی را نیز پوشش می دهد. از این رو، جستار حاضر درصدد معرفی این راهبردها و میزان اجرای آن ها در دانشگاه های تهران است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و ابزار اصلی آن را پرسشنامة محقق ساخته است. برخی از مهم ترین یافته های پژوهش نشان داد که نهج البلاغه در دانشگاه های تهران به عنوان یک متن ادبی تدریس نمی شود و بیشتر به مسائل محتوایی آن توجه می شود.