زهرا شوندی

هدف: این پژوهش با هدف اصلی طراحی مدل محرک های همکاری رقابت در هنر و صنعت فرش دست باف اجرا شده است و اهداف فرعی آن، شناسایی محرک های همکاری رقابت و بررسی روابط علّی میان محرک های همکاری رقابت در هنر و صنعت فرش دست باف است. روش: پژوهش پیش رو، از نظر هدف اکتشافی و از نظر رویکرد، کیفی کمی است. جامعه آماری آن تولیدکنندگان فرش دست باف ایران است که در مرحله نخست 32 نفر، در مرحله دوم 6 نفر و در مرحله سوم 14 نفر برای نمونه انتخاب شدند. شیوه نمونه گیری، غیرتصادفی و از نوع قضاوتی است. برای گردآوری اطلاعات از روش میدانی و دو ابزار مصاحبه و پرسش نامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از سه روش تحلیل محتوا برای شناسایی متغیرهای اولیه، روش مدیریت تعاملی برای شناسایی متغیرهایی نهایی و روش مدل سازی ساختاری تفسیری برای شناسایی روابط میان متغیرها و در نهایت ترسیم مدل استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که در هنر یا صنعت فرش دست باف برای پیوستن به شبکه همکاری رقابت ده محرک اصلی به نام های خلاقیت، استانداردسازی، صرفه جویی، نفوذ و تسلط، منابع منحصربه فرد، سود و منفعت، بازارسازی، برقراری ارتباط، شهرت و اعتبار و مقابله با مشکلات وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که محرک های کلیدی و پرنفوذ همکاری رقابت در هنر یا صنعت فرش دست باف، محرک های خلاقیت، استانداردسازی و صرفه جویی هستند.

امروزه یکی از نقاط اصلی فشار خوشه فرش دستبافت قم تامین مواداولیه است. با توجه به اینکه بیشتر مواداولیه مصرفی تولیدکنندگان فرش دستباف قم وارداتی می باشد و تولیدکنندگان، ابریشم را از طریق واسطه ها و با قیمت بیشتری خریداری می کنند، نیاز تولیدکنندگان به تامین مواداولیه با هزینه پایین تر و با کیفیت بهتر، ضرورتی بر انجام این تحقیق شده و ارائه روشی مطلوب برای خرید متمرکز مواد اولیه (ابریشم)، بررسی موانع و مزایای آن نسبت به خرید غیرمتمرکز (از طریق واسطه) و همچنین رتبه بندی مزایا و موانع مهم ترین اهداف این تحقیق در نظر گرفته شده است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق متشکل از تولیدکنندگان خوشه فرش دستبافت قم است که 12 نفر از تولیدکنندگانی که عضو شبکه نرم خرید مشترک مواداولیه هستند و سابقه خرید مواد اولیه به صورت مشترک را دارند، با توجه به روش نمونه گیری غیر تصادفی (قضاوتی) انتخاب شده اند. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی و برای تحلیل داده ها از روش AHP استفاده شده است. پژوهش مورد نظر تاکنون در صنعت فرش دستباف صورت نگرفته و این به عنوان اولین پژوهش علمی است که فرآیند خرید متمرکز مواد اولیه را بررسی کرده است. نتایج مبین آن است که روش خرید متمرکز، مناسب ترین روش خرید برای مواد اولیه (ابریشم) در خوشه فرش دستباف قم می باشد. بنابراین در پژوهش حاضر مراحل انجام این روش به طور کامل ذکر گردیده است. علاوه بر این مزایا و موانع این روش نیز بیان شده و در نهایت رتبه بندی شده اند. نتایج نشان داده که روش خرید متمرکز مزایایی نسبت به خرید غیر متمرکز دارد که با انجام آن بسیاری از مشکلات تامین مواد اولیه، در خوشه حل می گردد.