احمدرضا راجی

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر استروئید آنابولیک استانوزول همراه با هشت هفته تمرین مقاومتی بر تغییرات ساختاری بافت کبد در موش صحرایی نر است. به این منظور 28 سر موش صحرایی نر ویستار با سن 12 هفته و وزن 94/7 ± 53/228 به­طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند: کنترل + دارونما (7 = n)، تمرین مقاومتی + دارونما (7 = n)، تمرین مقاومتی + استانوزولول mg/kg 2 (7 = n)، تمرین مقاومتی + mg/kg 5 (7 = n). تمرین مقاومتی سه جلسه در هفته با سه ست پنج تکراری صعود از نردبان (وزنه­ها در هفتة اول 50 درصد وزن موش­ها بود که با افزایش 10 درصدی در هر هفته به 120 درصد در هفتة پایانی رسید) به مدت هشت هفته بود. در پایان دوره، از کبد نمونه­ها لام تهیه شد و با استفاده از میکروسکوپ نوری مطالعه انجام گرفت. یافته­ها نشان داد گروه­های استانوزولول افزایش وزن معناداری را نسبت به دیگر گروه­ها نداشتند (05/0 P<). رنگ­آمیزی بخش­هایی از کبد موش­ها نشان داد گروه کنترل و تمرین بدون دارو سالم بودند، اما در گروه­های دریافت دارو، آسیب­های کبدی از جمله پرخونی عروقی، واکوئل­های چربی، التهاب و دژنراسیون مشاهده شد. آسیب­ها در گروه چهارم شدیدتر بود و با دوز دارو رابطة مستقیم داشت. تغییرات هیستوپاتولوژیکی نشان­دهندة نکروز و مرگ سلولی در بافت کبد بود. براساس یافته­ها، تمرین مقاومتی قادر به جلوگیری از آسیب­های کبدی ناشی از استانوزولول نیست و با وجود مصرف تزریقی و دوز کم نیز این آسیب­ها مشاهده می­شود. بنابراین ورزشکاران نباید از استروئید های آنابلویک (از جمله استانوزول) برای افزایش عملکرد، حجم و قدرت عضلانی استفاده نمایند.