سمیه یاری

اختلال نقص توجه بیش فعالی شایع ترین اختلال روانپزشکی در کودکان است که 3 تا 7 درصد کودکان را در مدرسه مبتلا می کند. بنابراین هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر بازی درمانی بر مشکلات رفتاری و کارکردهای اجرایی در بین دانش آموزان مقطع ابتدایی منطقه 5 شهر تهران بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دوره ابتدایی منطقه 4 تهران هستند که در سال تحصیلی 1398-1397 مشغول به تحصیل بودند. برای تعیین حجم نمونه ابتدا از بین مدارس ابتدایی منطقه 4 شهر تهران مدرسه «آیت الله طالقانی» با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید سپس از بین دانش آموزان پایه دوم این مدرسه، 20 نفر از آنها که دارای اختلال نقص توجه بر اساس ملاک های تشخیصی DSM-IV بودند با استفاده از روش نمونه-گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند (گروه آزمایش= 10 نفر/گروه کنترل= 10 نفر). ابزار پژوهش پرسشنامه ارزیابی مشکلات رفتاری – هیجانی و مهارت های کودک ( CBCL) و پرسشنامه عصب روانشناختی کانرز بود. برای تحلیل داده ها از دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریاس نشان داد که روش بازی درمانی بر کارکردهای اجرایی کودکان بیش فعال مؤثر بوده، و باعث افزایش کارکردهای اجرایی آنها شده است (005/0>P). همچنین نشان داد که تاثیر بازی درمانی در کاهش مشکلات رفتاری کودکان مؤثر بوده است (005/0>P). بنابراین استفاده از درمان های مبتنی بر این روش برای درمان دانش آموزان مقطع ابتدایی دارای اختلال نقص توجه/بیش فعال پیشنهاد می شود.

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی تکنیک های شناختی طرحواره درمانی یانگ بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در دختران آزاددیده جنسی صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دختران بی سرپرست و بدسرپرستی می شد که مورد آزار جنسی قرار گرفته اند و در مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی شهرستان ری در سال 1394 نگهداری می شدند. از این جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 20 دختر با استفاده از پرسشنامه ی طرحواره ی یانگ(YSQ-L2) مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از غربالگری 20 دختر (با استفاده از جدول کوهن و در نظر گرفتن حجم اثر 50/0 و توان آزمون 57/0) انتخاب و از طریق جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش(10 نفر) و کنترل(10 نفر) کاربندی شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت درمان تکنیک های شناختی طرحواره درمانی یانگ قرار گرفتند. گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکرد. گروه ها در ابتدا و انتهای پژوهش مجدداً به وسیله ی پرسشنامه ی طرحواره یانگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری(MANCOVA) نشان داد اجرای تکنیک های شناختی طرحواره درمانی بر کاهش ابعاد بریدگی/طرد، دیگر جهت مندی، وخودگردانی و عملکرد مختل طرحواره های ناسازگار اولیه مؤثر است ولی بر کاهش ابعاد محدودیت های مختل و گوش به زنگی بیش از حد و بازداری مؤثر نیست.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه باورهای خودکارآمدی و ادراک خویشتن با اضطراب امتحان در دانش آموزان شهر زاهدان بوده است. روش تحقیق از نوع همبستگی بود. جامعه آماری مورد مطالعه را کلیه دانشآموزان مقطع متوسطه شهر زاهدان تشکیل می داد. حجم نمونه ازتعداد 320 نفر تشکیل می شد که به روش نمونهگیری خوشهای تصادفی انتخاب شدند و به سه پرسشنامه باورهای خودکارآمدی عمومی، مقیاس اضطراب امتحان فیلیپس و پرسشنامه ادراک خویشتن پاسخ دادند. نتایج نشان داد که همبستگی معنیداری بین باور خودکارآمدی و اضطراب امتحان وجود دارد. همچنین همبستگی مثبت معنیداری بین سه مؤلفه ادراک خویشتن شامل ادراک انفعالی، بازیگرانه و پرخاشگرانه، و اضطراب امتحان برقرار است. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز بیانگر آن بود که از بین متغیرهای مورد بررسی، مؤلفه انفعال به تنهایی 25/0 و به همـراه مؤلفه بازیگری 29/0 واریانس اضطـراب امتحـان را پیشبینی میکند. علاوه بر این نتایج نشان داد باور خودکارآمدی دانش آموزان پسر بیشتر از باور خودکارآمدی دانش آموزان دختر بود و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر بیشتر از اضطراب امتحان دانش آموزان پسر است.