زهرا چابکی نژاد

زمینه و هدف: روابط زناشویی یکی از مهم ترین حیطه های زندگی افراد است که عوامل گوناگونی در چگونگی آن نقش دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مشاوره زوجی (Marital counseling) بر تعارضات (Marital conflicts) و صمیمیت زناشویی (Marital intimacy) زوجین دارای ویژگی های شخصیتی متفاوت (Different personality characteristics) مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان یزد انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. به منظور انجام پژوهش از کلیه زوجین دارای ویژگی های شخصیتی متفاوت مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر یزد به صورت در دسترس 32 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت مشاوره زوجی مبتنی بر حل مسائل تفاوت های شخصیتی قرار گرفتند. به منظور انجام پیش آزمون و پس آزمون از دو پرسشنامه تعارضات زناشویی (Marital Conflict Questionnaire یا MCQ) و پرسشنامه صمیمیت زناشویی (Marital Intimacy Questionnaire یا MIQ) استفاده گردید. داده ها به روش آماری تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد مشاوره زوجی بر صمیمیت و تعارضات زناشویی شرکت کننده ها اثربخش بوده است. نتیجه گیری: می توان به منظور کاهش تعارضات زناشویی و افزایش صمیمیت زناشویی زوجین دارای ویژگی های شخصیتی متفاوت از مشاوره زوجی مبتنی بر حل مسائل تفاوت های شخصیتی استفاده نمود و به مشاوران ازدواج و متخصصان آن را پیشنهاد نمود.

در شرایط کنونی موفقیت تحصیلی برای خانواده ها، دانش آموزان و جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است؛ بنابراین شناخت عوامل مؤثر بر پیشرفت و سرزندگی تحصیلی ضروری به نظر می رسد. معنویت، یکی از عواملی است که پیش بینی می شود بر سرزندگی تحصیلی و همچنین اضطراب تأثیرگذار باشد. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر سرزندگی تحصیلی و اضطراب دانش آموزان دختر دوره پیش دانشگاهی استان یزد بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، تمامی دانش آموزان دختر پیش دانشگاهی استان یزد در سال 97-96 بودند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و حسین چاری (1391) و اضطراب اشپیلبرگر (1970) بود. از دانش آموزانی که نمرات پایینی در پرسشنامه سرزندگی تحصیلی و همچنین نمرات بالایی در پرسشنامه اضطراب به دست آوردند، 30 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. درمان یکپارچه توحیدی به مدت 8 جلسه 120 دقیقه ای به گروه آزمایش ارائه شد. پس از اتمام جلسات درمانی داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره در نرم افزار آماری SPSS-22 تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها نشان داد که درمان یکپارچه توحیدی به میزان معناداری باعث افزایش سرزندگی تحصیلی و کاهش اضطراب دانش آموزان شده است؛ بنابراین توصیه می شود که به منظور افزایش سرزندگی تحصیلی و کاهش اضطراب دانش آموزان از این درمان استفاده شود.

زمینه: سرزندگی از ابعاد روان درستی زنان سرپرست خانواده است که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. سبک های کنارآمدن با تنیدگی و باورهای دینی در پیش بینی سرزندگی زنان سرپرست خانواده چقدر نقش دارند؟ در این زمینه خلاء پژوهشی وجود دارد. هدف: این پژوهش با هدف پیش بینی سر زندگی بر پایه سبک های کنارآمدن و باورهای دینی در زنان سرپرست خانواده انجام شد. روش: روش تحقیق از نوع همبستگی بود. از جامعه آماری تمامی زنان سرپرست خانواده شهرستان یزد با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 200 نفر انتخاب و پژوهش بر روی آنها اجرا شد. پرسشنامه های پژوهش شامل سرزندگی رایان و فردریک (1997)، سبک های کنارآمدن با تنیدگی اندلر و پارکر (1990) و باورهای دینی کندلر و همکاران (2003) بود. پس از جمع آوری اطلاعات، داده های تحقیق با استفاده از آزمون های پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین سرزندگی با سبک کنارآمدن اجتنابی همبستگی منفی و با مسأله مدار و باورهای دینی همبستگی مثبت وجود دارد. رگرسیون چندگانه نشان داد از بین سبک های کنارآمدن تنها سبک زندگی مسأله مدار توانست به پیش بینی معنی دار سرزندگی بپردازد (0/001 p< ). همچنین باورهای دینی نیز توانست به پیش بینی معنی دار سرزندگی بپردازد (0/001 p< ). نتیجه گیری: سرزندگی زنان سرپرست خانواده با باورهای دینی و سبک کنارآمدن مسأله مدار قابل پیش بینی است؛ بنابراین از طریق تقویت باورهای دینی و سبک کنار آمدن مسأله مدار می توان سرزندگی این زنان را بالاتر برد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی طراحی مشاوره پیش از ازدواج بر اساس تجارب زیسته زنان با انتخاب ناموفق و ارزیابی اثربخشی آن بر نگرش های ناکارآمد نسبت به انتخاب همسر در دانشجویان دختر انجام گرفت. روش : روش پژوهش حاضر در بخش کیفی، پدیدارشناختی و در قسمت کمی نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی را زنان متاهل با انتخاب ناموفق شهر اصفهان در سال 1398 و بخش کمی را نیز دانشجویان دختر مجرد دانشگاه های شهر اصفهان در سال تحصیلی 1399-1398 تشکیل دادند. در این پژوهش برای تدوین بسته مشاوره پیش از ازدواج تعداد 12 زن با انتخاب ناموفق به شکل هدفمند انتخاب و تحت مصاحبه عمیق قرار گرفتند. در بخش کمی نیز تعداد 40 دانشجوی دختر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش مشاوره پیش از ازدواج (10 جلسه) را دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ) و بر نگرش نسبت به انتخاب همسر ( ATCSQ) بود. داده ها به شیوه تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که مشاوره پیش از ازدواج بر نگرش های ناکارآمد نسبت به انتخاب همسر (0001≥P؛ 56/0=Eta؛ 23/41=F) در دانشجویان دختر تاثیر دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاصل از پژوهش حاضر، بسته مشاوره پیش از ازدواج با بهره گیری از تجارب زنان با انتخاب ناموفق و آشکار نمودن ویژگی های یک انتخاب ناموفق، می تواند به عنوانی روشی کارآمد در جهت کاهش نگرش های ناکارآمد نسبت به انتخاب همسر در جوانان مورد استفاده قرار داد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی الگوی درمانی بر پایه طرحواره درمانی و درمان متمرکز بر شفقت بر رضایتمندی زناشویی در زنان متعارض با طرحواره های ناسازگار اولیه مربوط به حوزه بریدگی و طرد انجام گرفت. روش : پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه با دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زنان متعارض با طرحواره های ناسازگار اولیه مربوط به حوزه بریدگی و طرد شهر اصفهان در تابستان 1399 بود. تعداد 30 زن با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله الگوی درمانی بر پایه طرحواره درمانی و درمان متمرکز بر شفقت (10 جلسه) دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده شامل پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ)؛ طرحواره های ناسازگار اولیه (EMSQ) و رضایتمندی زناشویی (MSQ) بود. داده ها به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که الگوی درمانی بر پایه طرحواره درمانی و درمان متمرکز بر شفقت بر رضایتمندی زناشویی زنان متعارض با طرحواره های ناسازگار اولیه مربوط به حوزه بریدگی و طرد تاثیر دارد (0001≥P؛ 70/0=Eta؛ 84/57=F). نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاصل از پژوهش حاضر، الگوی درمانی حاضر با بهره گیری از مفاهیم طرحواره درمانی و درمان متمرکز بر شفقت می تواند به عنوانی درمانی کارآمد در جهت افزایش رضایتمندی زناشویی زنان متعارض با طرحواره های ناسازگار اولیه مربوط به حوزه بریدگی و طرد مورد استفاده قرار داد.