کیومرث ارجمند قجور

مقدمه: امروزه، سوء مصرف مواد به عنوان یک پدیده ی چند وجهی، به یکی از مشکلات اساسی در جوامع تبدیل شده و اشکال مختلفی به خود گرفته است. هدف : هدف از پژوهش حاضر، تعیین رابطه مدت و میزان مصرف مواد با سوگیری حافظه آشکار و ناآشکار در بیماران وابسته به مواد مخدر و محرک بود. روش: طرح پژوهش از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران وابسته به مواد مخدر و محرک شهرستان تکاب در سال ۱۳۹۶ بود، که از بین آن ها ۳۰ فرد وابسته به مواد مخدر (تریاک) و ۳۰ فرد وابسته به مواد محرک (مت آمفتامین) به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و از لحاظ برخی متغیرهای جمعیت شناختی همتاسازی شدند. ابزار پژوهش شامل آزمون کامپیوتری حافظه ی آشکار، آزمون کامپیوتری تکمیل ریشه ی کلمات، مصاحبه بالینی ساختار نایافته و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آماره های توصیفی از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t و نرم افزار SPSS نسخه ۱۷ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین مدت مصرف مواد و سوگیری حافظه آشکار و ناآشکار در بیماران وابسته به مواد مخدر (۰/۶۸+= r ) و مواد محرک (۰/۷۹+= r ) و نیز بین میزان مصرف مواد و سوگیری حافظه آشکار و ناآشکار در گروه وابسته به مواد مخدر (۰/۷۳+= r ) و مواد محرک (۰/۸۱+= r ) رابطه وجود دارد (۰/۰۵> P )، به طوری که با افزایش مدت مصرف و میزان مصرف، افراد وابسته به مواد مخدر و محرک سوگیری حافظه آشکار و ناآشکار بیشتری نشان می دهند، هرچند که این سوگیری در بین بیماران وابسته به مواد محرک بیشتر از گروه دیگر بود (۰/۰۵> P ). نتیجه گیری: تأکید بر فرآیندهای شناختی در بیماران وابسته به مواد از جمله سوگیری حافظه، یکی از مواردی است که می تواند در پیشگیری و مداخلات درمانی مدنظر قرار گیرد.

مقدمه: امروزه، سوء مصرف مواد به یکی از مشکلات اساسی در جوامع تبدیل شده و شیوع آن در بین جوانان بیشتر شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر وسوسه مصرف و احتمال لغزش در بیماران وابسته به مت آمفتامین بود. روش: در مطالعه حاضر از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان استفاده شد. سه نفر از بیماران مرد وابسته به مت آمفتامین که در سال 1396 به اداره بهزیستی تکاب و مرکز ترک اعتیاد این شهرستان مراجعه کرده بودند از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختاریافته و به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از ابزارهای پژوهش مانند مصاحبه بالینی ساختاریافته (SCID)، پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی، آزمایش ادرار، مقیاس پیش بینی بازگشت (RPS) و پروتکل انفرادی ACT برای افراد سوء مصرف کننده مواد استفاده شد. نتایج به دست آمده به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI)، فرمول درصد بهبودی، بهبود بالینی معنادار و سنجش عملیاتی موردبررسی قرار گرفت . یافته ها: داده های به دست آمده نشان داد کاهش میزان وسوسه مصرف و احتمال لغزش در بیماران ازلحاظ آماری (در سطح 05/0)، بالینی و سنجش عملیاتی معنادار است . نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش میزان وسوسه مصرف و احتمال لغزش در بیماران وابسته به مت آمفتامین مؤثر است و با توجه به اینکه این روش درمانی انعطاف پذیری روان شناختی را در بیماران بالا می برد، می توان از آن در درمان وابستگی به مت آمفتامین استفاده کرد.

مقدمه: امروزه، سوء مصرف مواد به یکی از مشکلات اساسی در جوامع تبدیل شده و شیوع آن در بین جوانان بیشتر شده است. هدف: هدف از مطالعه حاضر تعیین رابطه ی الگوهای شخصیتی مبتنی بر سیستم های مغزی - رفتاری با سوگیری توجه و پیش توجه در بیماران وابسته به مت آمفتامین بود. روش: طرح پژوهش از نوع علی - مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی بیماران مرد وابسته به مت آمفتامین شهرستان تکاب بود که از بین آنها تعداد ۳۰ نفر به شیوه ی نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب و با همین تعداد از افراد گروه کنترل مورد مقایسه قرار گرفتند. هر دو گروه از لحاظ برخی متغیرهای جمعیت شناختی همتاسازی شدند. ابزار پژوهش شامل آزمایه «پروب دات»، پرسشنامه شخصیتی گری - ویلسون (GWPQ) ، مصاحبه بالینی ساختارنایافته و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آماره های توصیفی از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بیمارانی که نمرات بالایی در سیستم فعال سازی رفتاری به ویژه خرده سیستم سائق و جستجوی لذت بدست آورده اند در مقایسه با بیماران دیگر، سوگیری توجه بیشتری نسبت به کلمات محرک مربوط به مواد از خود نشان می دهند. در ارتباط با سوگیری پیش توجه تفاوتی بین افراد مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه با اینکه سو گیری توجه و سیستم های مغزی – رفتاری نقش مهمی را در ابتلا به عود و مصرف مجدد مواد دارند، شناسایی و فهم این عوامل در درمان ضروری به نظر می رسد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی دو رویکرد طرحواره درمانی و روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) بر طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران وابسته به مت آمفتامین انجام شد. این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (سه ماهه) با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل تمامی بیماران وابسته به مت آمفتامین شهرستان های تکاب و شاهین دژ در سال 1393 بود که از بین آنها تعداد 60 نفر به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب و به صورت نمونه گیری تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. گروه اول آموزش طرحواره درمانی و گروه دوم روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد دریافت کرده و گروه کنترل هیچ نوع آموزشی دریافت نکردند. افراد هردو گروه آزمایش تحت 12 جلسه مداخلات درمانی به صورت جداگانه و هرهفته دوجلسه به مدت یک و نیم ساعت قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ ( YSQ- SF ) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آماره های توصیفی از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که طرحواره درمانی و روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری در تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران وابسته به مت آمفتامین مؤثر است ( P<0/001 ). با توجه به این که طرحواره های ناسازگار اولیه در سبب شناسی سوء مصرف مواد در بیماران وابسته به مت آمفتامین نقش عمده ای دارد، پیشنهاد می شود در مراکز پیشگیری و درمان وابستگی به مواد، طرحواره های ناسازگار اولیه مورد توجه قرار گرفته و مداخلاتی بر اساس آن انجام گیرد.

هدف از این پژوهش، تعیین اثربخشی برنامه های پرورش خلاقیت در برنامه درسی هنر بر خلاقیت دانش آموزان دوره ی ابتدایی بود. بر اساس طرح پژوهشی آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل و اجرای آزمون خلاقیت تصویری تورنس، اطلاعات لازم جمع آوری شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی مناطق روستایی شهرستان اورمیه در سالتحصیلی 94- 1393بود. نمونه ی مورد مطالعه متشکل از 50 نفر دانش آموز مقطع ابتدایی(32 نفر پسر که به ترتیب 17 و 15 نفر در گروه آزمایش و کنترل و 18 نفر دختر به ترتیب 8 و 10 نفر در گروه آزمایش و کنترل) با روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. نتایج تحلیل داده ها با روش آماری کوواریانس، نشان داد که برنامه های پرورش خلاقیت در برنامه ی درسی هنر بر میزان خلاقیت دانش آموزان مؤثر بوده است. بنابراین می توان دوره های آموزشی برنامه های پرورش خلاقیت در برنامه درسی هنر برای معلمان و مربیان اجرا کرد تا بتوانند برنامه های مطلوب پرورش خلاقیت را در کلاس های درس اجرا کنند.