تحلیل نشانه های اجتماعی در حکایت پادشاه و کنیزک بر مبنای نظریه پیر گیرو (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نشانه شناسی اجتماعی به بررسی نشانه های اجتماعی متن می پردازد. کاربرد نشانه ها در آثار ادبی، بیان گر شرایط اجتماعی، سیاسی، فرهنگی در بافت اجتماع است. هدف پژوهش حاضر تحلیل حکایت پادشاه و کنیزک مثنوی با رویکرد نشانه شناسی اجتماعی است که به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. در این حکایت، بر اساس تقسیم بندی پیر گیرو نشانه های هویتی با زیر مجموعه شغل، مرتبه اجتماعی، دین، فرهنگ، مکان، زمان، خوراک، پوشاک و نشانه های آداب معاشرت با زیر مجموعه حالات و اطوار، لحن، ارتباط کلامی و غیر کلامی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آنست که بیشترین نشانه های هویتی در این متن شیوه خاص رفتاری و گفتاری پادشاه و رمزگان قدرت اوست. عشق به کنیز رمزگان عرفانی است که شاعر از آن بهره برده و نشانه های دینی و فرهنگی، بر دین اسلام و فرهنگ عرفانی تأکید دارند. پس شغل و طبقه اجتماعی، زمان و مکان مطرح هستند و خوراک کم کاربردترین نشانه هویتی است. از نشانه های آداب معاشرت، لحن بیش از همه به چشم می آید که در کل متن تعلیمی است. لحن های نیازمندانه، خواهش گرانه، مشتاقانه، آمرانه، ستایشگرانه و... در خدمت پیشبرد اهداف شاعر به کار گرفته شده اند. شیوه ارتباطی کلامی و غیرکلامی، در خدمت تعلیم مباحث دینی، عرفانی است. شاعر از نشانه های ظاهری، اطوار و حالات برای القای پیام مسلط متن یعنی جایگاه عشق حقیقی بهره برده است.تبلیغات
