بازتاب عقل عملی در کلام اجتماعی با تکیه بر آرای شهید آیت الله محمدباقر صدر (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
علم کلام عهده دار ارائه نظام منسجم از باورهای دینی در چارچوب رابطه انسان با خداوند متعال در ظرف عالم هستی و اجتماعات انسانی است. در این راستا شاخه کلام اجتماعی عهده دار ترسیم ساختارها، مناسبات فکری و رفتاری و الگوهای تعاملی میان انسان ها در بستر جامعه بر پایه باورهای دینی و نیز اصلاح و ارتقای باورمندی دینی اجتماع است که در این باره از روش های عقلی و نقلی بهره می گیرد. در روش شناسی کلام اجتماعی، عقل عملی، نقشی محوری و اصیل در استنباط و تولید گزاره ها دارد. در این پژوهش ضمن تبیین دو نظریه «حق الطاعه» و «منطقه الفراغ» مربوط به اندیشمند معاصر اسلامی شهید آیت الله محمدباقر صدر در حوزه کلام اجتماعی به واکاوی روش شناختی با محوریت عقل عملی پرداخته شده تا از این رهگذر جایگاه، قلمرو، ابعاد و میزان کارایی عقل عملی در فهم و تولید نظریه ها و مسائل در حوزه کلام اجتماعی در قالب این نظریه ها آشکار شود و زمینه های ارتقا و توانمندی روش عقلانی در بخش عقل عملی در بارورسازی و کارآمدی دانش کلام اجتماعی در حل مسائل اجتماعی در عرصه باورها و اعتقادات فراهم آید. این پژوهش با گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و اسنادی و بهره گیری از روش های تحقیق توصیفی و اکتشافی به ترسیم هویت عقل و کارکردهای آن در دانش کلام اجتماعی در قالب چهار نظریه مذکور تدوین گشته است.The Reflection of Practical Reason in Social Theology Based on the Opinions of Shahid Ayatollah Muhammad Baqir Sadr (RA)
Theology presents a coherent system of religious beliefs within the framework of man's relationship with God Almighty within the context of the universe and human communities. In this regard, the branch of social theology is viewed to be for drawing structures, intellectual and behavioral relationships, and interaction patterns between humans in the context of society based on religious beliefs, as well as reforming and promoting the religious belief of society, which uses rational and narrative methods in this regard. In the methodology of social theology, practical reason plays a central and original role in inferring and producing propositions. In this research, in addition to explaining the two theories of "the right to obedience" and "the zone of freedom" related to the contemporary Islamic thinker, Shahid Ayatollah Muhammad Baqer Sadr in the field of social theology, a methodological analysis focusing on practical reason has been conducted, so that the position, scope, dimensions, and level of effectiveness of practical reason in understanding and producing theories and issues in the field of social theology within the framework of these theories are revealed, and the areas for the promotion and empowerment of the rational method in the practical reason section in the fertilization and effectiveness of social theology knowledge in solving social problems in the field of beliefs and convictions are provided.This research has been compiled by collecting information through library and documentary methods and using descriptive and exploratory research methods to outline the identity of reason and its functions in social theology knowledge within the framework of the four aforementioned theories.
تبلیغات
