بازخوانی مفهوم «معماری انتقادی» براساس آرای مایکل هیز و جین رندل (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بیان مسئله: مفهوم «معماری انتقادی» به عنوان پاسخی به محدودیت های تعاریف سنتی از «معماری» به عنوان «ابزار فرهنگ» یا «فرم مستقل»، در جهت ارائه دیدگاهی جامع تر مطرح شده است. این مفهوم نخستین بار توسط مایکل هیز معرفی و پس از آن توسط جین رندل بازتعریف شد. بااین حال، ابعاد مختلف نسبت این مفهوم به نقد معماری و ظرفیت آن در ایجاد تغییرات اجتماعی و فرهنگی همچنان نیازمند بررسی دقیق و تعریف مجدد است.هدف پژوهش: هدف این پژوهش، تبیین ریشه های نظری مؤثر در شکل گیری مفهوم «معماری انتقادی» و ارائه تعریفی جامع از آن و تحلیل رابطه آن با مفهوم «نقد معماری» است.روش پژوهش: این مقاله این هدف را از طریق بررسی مفهوم «معماری انتقادی» با تمرکز بر نظریات مایکل هیز و جین رندل، دو تن از اندیشمندان و نظریه پردازان حوزه معماری، دنبال می کند. راهبرد این پژوهش «تحلیل محتوا» و «تفسیر متون» و روش آن «بررسی اسنادی» است. برای این منظور، از مقالات و متون اصلی این دو نظریه پرداز استفاده و رویکردهای آن ها نسبت به مفاهیمی چون «فرهنگ»، «فرم»، «طراحی» و «نقد» تحلیل و مقایسه شده است.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که «معماری انتقادی» از ریشه های نظری عمیقی در اندیشه های فلسفی «نظریه انتقادی» بهره می گیرد. هیز «معماری انتقادی» را در فضایی میان «فرهنگ» و «فرم» تعریف می کند که با ارائه فرم های مقاوم و اعتراضی، زمینه نقد ایدئولوژی های غالب را فراهم می آورد و بدین ترتیب، معماری را به ابزاری برای بازاندیشی در ارزش های فرهنگی تبدیل می کند. رندل نیز این مفهوم را به عنوان فرایندی «میان رشته ای» معرفی می کند که مرزهای سنتی میان «طراحی» و «نقد» را از میان برمی دارد و آن ها را به اشکالی از «عمل انتقادی» تبدیل می کند. این پژوهش نتیجه می گیرد که «معماری انتقادی» می تواند به عنوان ابزاری برای نقد و تغییر اجتماعی و امکانی برای بازاندیشی در ارزش ها و ایدئولوژی های غالب در بستر معماری ایفای نقش کند.Rereading the Concept of “Critical Architecture” based on the thoughts of Michael Hays and Jane Rendell
Problem statement: The concept of “critical architecture” emerged as a response to the limitations of traditional definitions of “architecture” as either a “cultural instrument” or an “autonomous form.” It seeks to offer a more comprehensive and reflective perspective. Initially introduced by Michael Hays in 1984 and later redefined by Jane Rendell in 2007, this concept has evolved over time. However, the various dimensions of its relationship with architectural criticism, as well as its potential to contribute to social and cultural transformation, still require thorough examination and redefinition.Research objective: This study aims to investigate the theoretical foundations that have influenced the formation of the concept of “critical architecture,” to offer a comprehensive definition of it, and to analyze its relationship with the concept of “architectural criticism.”Research method: This article pursues its objective by examining the concept of “critical architecture” with a focus on the theories of Michael Hays and Jane Rendell, two prominent thinkers and theorists in the field of architecture. The research strategy employs “content analysis” and “textual interpretation,” while the method adopted is “documentary analysis.” To this end, the original texts and articles of these two theorists have been studied, and their approaches to key concepts such as “culture,” “form,” “design,” and “criticism” have been analyzed and compared.Conclusion: The findings of this study indicate that “critical architecture” draws on profound theoretical roots grounded in the philosophical discourse of “critical theory.” Hays defines “critical architecture” within a space between “culture” and “form,” where resistant and oppositional forms enable the critique of dominant ideologies. Rendell, on the other hand, conceptualizes it as an “interdisciplinary” process that dissolves traditional boundaries between “design” and “criticism,” transforming them into forms of “critical practice.” The study concludes that “critical architecture” can serve as a tool for social critique and transformation, providing a framework to rethink dominant values and ideologies within the context of architecture.
تبلیغات
