تأثیر مبانی هستی شناختی ملاصدرا بر تحلیل و شناخت او درباره رابطه میان عمل، ملکات و معرفت (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
حکمت متعالیه مبانی هستی شناختی خاصی دارد که درتمامی مسائل حکمت متعالیه به عنوان سنگ بنا جریان دارد. ازجمله این مسائل رابطه میان عمل، ملکات ومعرفت است که مطابق دیدگاه ملاصدرا رابطه طرفینی و سه گانه دارند. اعمال وملکات درقوس صعود شأن إعدادی ومقدمه ای و درقوس نزول شأن وجودی و ثمره وظهور برای معرفت دارند. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این مسأله است که مبانی هستی شناختی صدرالمتألّهین چه تأثیری برتحلیل وشناخت او درباب رابطه عمل، ملکات و معرفت دارد؟ هدف این تحقیق کشف تأثیر مبانی صدرا درفرآیند شکل گیری رابطه عمل، ملکات و معرفت است که با روش توصیفی-تحلیلی دنبال می شود. نگاه صدرا به این رابطه، گسسته ازمبانی هستی شناختی وی نیست. مطابق نظریه اصالت وجود، تکامل علمی شخص توسط تکرار اعمال و رسوخ ملکات صورت گرفته و وجود عالم دچار دگرگونی وتحول می گردد واستکمال وجودی می یابد. باپذیرش اصل تشکیک دروجود، مراتب مختلفی برای علم که امری وجودی است، اثبات می شود و هرانسانی به میزان تکرار عمل خود وکسب ملکات گوناگون، بهره متفاوتی از علم ومعرفت دارد. از این رو هرچه سعه وجودی بیشتر باشد، میزان بهره وری ازعلم نیز بیشتر است. مطابق وحدت شخصی وجود، انسان درمی یابد که او وتمامی ممکنات هیچ گونه وجودذاتی ندارند و فقط به اعتبار ارتباط باپروردگار واتصال به عقل فعال، یک نحوه وجود رابطی خواهد داشت. باحرکت جوهری، ذات نفس، به وسیله علم و عمل مراتب وجودی ناقص را با صیرورت وجودی طی نموده و به مدارج کامل تر می رسد. یعنی نفس، به واسطه حرکت جوهری اشتدادی- استکمالی خود، باحقایق عقلی وملکوتی هم سنخ می گردد. براساس مبنای امکان فقری، انسان با انجام اعمال، به واقعیت فقر، عجز و نقصان امکانی خود در مقابل غنای مطلق پروردگار اقرار می کند.The Effect of Mulla Sadra's Ontological Foundations on his Analysis and Understanding of the Relationship between Action, Property and Knowledge
Sublime wisdom has certain ontological foundations that flow as a foundation stone in all matters of subliminal wisdom. Among these issues is the relationship between action, possessions and knowledge, which according to Mulla Sadra's point of view have a three-way relationship. Actions and properties in the ascending arc have preparatory and preliminary status, and in the descending arc, they have an existential status and fruition and emergence for knowledge. The current research is trying to answer this question, what effect does the ontological foundations of Sadr al-Mutalahin have on his analysis and understanding of the relationship between action, property and knowledge? The purpose of this research is to discover the influence of the principles of Sadra in the process of forming the relationship between action, property and knowledge, which is followed by descriptive-analytical method. Sadra's view of this relationship is not separate from his ontological foundations. According to the theory of originality of existence, the scientific evolution of a person is done by repeating actions and permeation of properties, and the existence of the world undergoes transformation and transformation and attains existential perfection. By accepting the principle of skepticism in existence, different degrees for science, which is an existential matter, are proved, and every human being has different benefits from science and knowledge according to the extent of repeating his actions and acquiring different properties. Therefore, the greater the capacity of existence, the greater the productivity of science. According to the personal unity of existence, man realizes that he and all possibilities do not have any kind of existence and only by virtue of the connection with the Lord and the connection to the active intellect, he will have a relational existence. With the essential movement, the essence of the soul, by means of science and action, goes through the incomplete levels of existence with the existence and reaches the more complete levels. That is, the soul, by means of its essential movement of striving and perfection, is aligned with intellectual and royal truths. Based on the basis of the possibility of poverty, by performing actions, man acknowledges the reality of his poverty, incapacity, and possible weakness in front of the absolute wealth of God.
تبلیغات
