نقش تربیتی به هم پیوستگی ابعاد روان در بازنمایی و جهت دهی رفتار انسان
آرشیو
چکیده
آموزش های راهبردی شناختی-رفتاری در قلمروی یک نظام تربیتی، همواره بر ارتباط تنگاتنگ جنبه نظری رفتار با جنبه عملی آن تأکید می ورزد. از این رو تجزیه و تحلیل رفتار مبتنی بر پیوند ابعاد روان را باید به مثابه یکی از کلیدی ترین مسائل در قلمروی تعلیم و تربیت برشمرد. با مطالعه فرایند ظهور رفتار، روشن خواهد شد که در جریان هر رفتار اختیاری که از انسان سر می زند، ابعاد روان انسان ازجمله سه بُعد بینش، گرایش و کنش، کاملاً با یکدیگر گره خورده و به هم پیوسته اند. در این راستا، یکی از منسجم ترین الگوهای رفتارشناسی، الگوی مبتنی بر هِرم چندبُعدی روان انسان است؛ ابعادی که در پیوند استوار با یکدیگر، به رفتار به مثابه گوهر تربیت، شکل و جهت می دهند. در پژوهش حاضر افزون بر سه بُعد بینش، گرایش و کنش، به ابعاد فرعی تری از زیرمجموعه ابعاد سه گانه اشاره شده است؛ ازجمله بُعد فرعی نگرش زیرمجموعه بینش، و یا بُعد فرعی انگیزش زیرمجموعه گرایش. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری، درصدد است تا ضمن تأکید بر به هم پیوستگی ابعاد روان، تأثیر این به هم پیوستگی را در جهت دهی به رفتار، بررسی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که به هر میزان ابعاد چهارچوب مزبور، در هر ساحتی از ساحت های تربیتی، منسجم تر، منظم تر و دقیق تر باشد، گوهر تربیت در آن ساحت نمایان تر و شکوفاتر خواهد بود و زمینه مناسب تری برای آموزش معارف اسلامی و محتوای تربیتی اسلام فراهم خواهد شد.The Educational Role of the Interconnection of Psychological Dimensions in Representing and Guiding Human Behavior
Strategic cognitive-behavioral training within an educational system consistently emphasizes the close relationship between the theoretical and practical aspects of behavior. Consequently, the analysis of behavior based on the interconnection of psychological dimensions should be considered one of the fundamental issues in the field of education. By examining the process of behavioral emergence, it becomes evident that in every voluntary action performed by a human, the psychological dimensions—including insight, inclination, and action—are closely intertwined. In this context, one of the most coherent behavior analysis models is the multidimensional psychological pyramid model. These dimensions, firmly connected, shape and guide behavior as the essence of education. In the present study, in addition to the three dimensions of insight, inclination, and action, subordinate dimensions such as attitude (a subset of insight) and motivation (a subset of inclination) are also explored. This research adopts a qualitative content analysis method grounded in a cognitive-behavioral approach, aiming to investigate the impact of psychological interconnection on guiding behavior. Findings indicate that the more cohesive, organized, and precise these dimensions are within any educational domain, the more apparent and flourishing the essence of education will be, providing a more suitable foundation for imparting Islamic knowledge and pedagogical content in alignment with Islamic teachings.
تبلیغات
