واکاوی تعامل گفتمان های ایران شناسی و باستان شناسی ایران
آرشیو
چکیده
تغییرات سیاسی و اجتماعی اواخر دوره قاجاریه همزمان با ورود مؤثر شرق شناسان و عتیقه جویان غربی شرایطی را به وجود آورد که ایرانیان برای نخستین بار در طول تاریخ طولانی خود، ایران را ابژه شناخت قرار دادند. روشنفکران ایرانی در پی کسب آگاهی از جریان های فکری اروپایی و در کنار شرق شناسی و ایران شناسی غربیان که منجر به کشف پیشینه تاریخی و آثار باستانی و شکوه و عظمت گذشته ایران شد، به ضرورت درک مجدد و بازتعریفی از خود پی بردند و براین اساس گفتمان ایران شناسی شکل گرفت. همزمان اهداف سودجویانه شرق شناسان و عتیقه جویان غربی که با ناآگاهی پادشاهان قاجار همراه بود، گفتمان باستان شناسی ایران را شکل داد. بدین ترتیب گفتمان ایران شناسی و گفتمان باستان شناسی در ارتباطی تنگاتنگ و در یک برهه زمانی به منصه ظهور رسیدند. پژوهش حاضر با روش تبارشناسانه، درجه صفر پیدایش این گفتمان ها را جهت شناخت دال های مهم آنها و نحوه تأثیر و تأثرشان بر یکدیگر ارزیابی کرده است تا درک جامعی از مبانی نظری، مفاهیم و پیوندهای مشترک گفتمان های مذکور ارائه دهد. نتیجه ارزیابی دال های تأثیرگذار در این دو گفتمان عبارت است از آنکه مجموعه ای از تتبعات ایران شناختی برساختی جدید از هویت ملی ایرانیان منطبق با گذشته غرورانگیز تاریخی آنان پدید آورد و واکاوی های باستان شناختی داده های ملموس این اندیشه را فراهم و تئوری حاکم بر جامعه را رؤیت پذیر کرد.متن
Analyzing the Interaction between Iranology and Iranian Archaeology Discourses
The political and social changes of the late Qajar period, along with the effective arrival of Western orientalists and antiquarians, created conditions in which Iranians, for the first time in their long history, made Iran an object of knowledge. Iranian intellectuals, seeking to gain knowledge of European intellectual movements and, alongside Western orientalism and Iranology, which led to the discovery of Iran's historical background, ancient artifacts, and past glory, realized the need to re-understand and redefine themselves, and on this basis, the discourse of Iranology was formed. At the same time, the profit-seeking goals of Western orientalists and antiquarians, coupled with the ignorance of the Qajar kings, shaped the discourse of Iranian archaeology. Thus, the discourse of Iranology and the discourse of archaeology emerged in close connection and at the same time. The present study, using a genealogical method, has evaluated the zero degree of emergence of these discourses in order to identify their important propositions and how they influence and affect each other in order to provide a comprehensive understanding of the theoretical foundations, concepts, and common links of the aforementioned discourses. The result of evaluating the influential propositions in these two discourses is that a set of Iranological investigations created a new construction of the national identity of Iranians in accordance with their proud historical past, and archaeological investigations provided tangible data for this thought and made the theory governing society visible.
تبلیغات
