مدلی برای خلق و اجرای نوآوری دوسوتوان در صنعت بانکداری ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: صنعت بانکداری ایران از جمله صنایع خدمات محوری است که در چند سال گذشته با چالش ها و مشکلات عدیده ای روبه رو شده است. یکی از راه های برون رفت از این مشکلات، روی آوردن به نوآوری، به ویژه نوآوری دوسوتوان است. به همین علت، هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل خلق و اجرای نوآوری دوسوتوان در صنعت بانکداری ایران و اولویت بندی این عوامل در قالب مدل ساختاری تفسیری (ISM) است. روش: پارادایم این پژوهش، پراگماتیسم است و از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات رویکرد ترکیبی است. قلمرو مکانی پژوهش، صنعت بانکداری ایران است. جامعه آماری پژوهش، خبرگان، اساتید دانشگاهی، مدیران ارشد بانک ها و همچنین متخصصان حوزه های نوآوری، فناوری، تحول دیجیتال، بازمهندسی فرایندها در بانک بوده است. این افراد در بانک مسئولیت داشتند و در زمینه استراتژی، تصمیم گیری و اجرای نوآوری در بانک ها، از شناخت و تخصص کافی برخوردار بودند. به همین منظور، در این پژوهش از روش نمونه گیری قضاوتی استفاده شده است. پژوهش حاضر در دو مرحله کیفی و کمّی انجام شده است. در مرحله کیفی، از روش تحلیل محتوا بهره گرفته شده است. در این مرحله، ابتدا به مطالعه و بررسی ادبیات موجود در زمینه نوآوری دوسوتوان پرداخته شد؛ سپس با ۲۴ نفر از خبرگان صنعت بانکداری مصاحبه به عمل آمد و در نهایت مؤلفه های خلق و اجرای نوآوری دوسوتوان در صنعت بانکداری استخراج شد. در بخش کمّی نیز پرسش نامه ای بین ۱۳ نفر از خبرگان توزیع شد. داده های جمع آوری شده برای تشکیل ماتریس خودتعاملی و طی کردن مراحل مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شد. در نهایت با اجرای مراحل مدل سازی ساختاری تفسیری، عوامل شناسایی شده در بخش کیفی، اولویت بندی و در قالب مدل ارائه شد. یافته ها: بر اساس یافته های این پژوهش، در بخش کیفی، عوامل مؤثر بر خلق و اجرای نوآوری دوسوتوان در صنعت بانکداری در قالب ۶۷ مؤلفه، ۱۵ مفهوم و ۶ مقوله اصلی شناسایی شد. سازوکار فرایند اجرایی، یادگیری سازمانی، نقش آفرینی سبک رهبری در نوآوری، ایجاد زیرساخت های فناورانه و تکنولوژیک، بسترسازی سازمانی و درک تلاطم های محیط رقابتی، ۶ مقوله اصلی شناسایی شده برای خلق و اجرای نوآوری دوسوتوان در صنعت بانکداری ایران هستند. همچنین بر اساس نتایج بخش کمّی، این عوامل در سه سطح طبقه بندی شدند. در سطح اول، عوامل سازوکار فرایند اجرایی، یادگیری سازمانی و ایجاد زیرساخت های فناورانه و تکنولوژیک قرار گرفت. در سطح دوم، نقش آفرینی سبک رهبری در نوآوری و طبقه بندی شد و در سطح سوم، بسترسازی سازمانی و درک تلاطم های محیط رقابتی قرار گرفت. بدین ترتیب مدل نهایی پژوهش ارائه شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، در وهله اول، مدیران صنعت بانکداری باید بسترسازی سازمانی و درک تلاطم های محیطی را در نظر بگیرند؛ زیرا نسبت به سایر عوامل بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری را دارند. در مرحله بعد، مدیران این صنعت باید از سبک های نوآورانه و مشارکتی، در راستای حمایت از خلق و اجرای نوآوری دوسوتوان در صنعت بانکداری اهتمام ورزند و در آخرین مرحله نیز، مدیران این صنعت باید زیرساخت های تکنولوژیک خود را توسعه دهند، به یادگیری سازمانی و مدیریت دانش در بانک توجه ویژه داشته باشند و فرایند اجرای نوآوری دوسوتوان را عملیاتی کنند. بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت که اجرای نوآوری دوسوتوان مبتنی بر نوآوری اکتشافی و بهره بردارانه، می تواند صنعت بانکداری ایران را به صنعتی پویا تبدیل کند. نوآوری دوسوتوان باعث می شود تا بانک های فعال در کشور ما، از حالت لختی سازمانی و بی انگیزگی کارکنان رها شوند و به سمت ایجاد محصولات مالی متنوع مبتنی بر نیاز مشتریان خود روی آورند. مبتنی بر نتایج پژوهش، یکی دیگر از پیامدهای خلق و اجرای نوآوری دوسوتوان در بانک های ایران، بهبود عملکرد اکوسیستم بانکی و مالی کشور است. ایجاد شبکه ها و اتحادهای مختلف بین ارکان مختلف اکوسیستم بانکی و تأمین مالی برای زنجیره ارزش کسب وکارها، می تواند از نتایج اجرای نوآوری دوسوتوان در نظام بانکی ایران باشد.A Model for Creating and Implementing Ambidextrous Innovation in Iranian Banking
Objective
As a key service sector, Iran's banking industry has encountered numerous challenges and difficulties in past years. One potential solution is embracing innovation, particularly ambidextrous innovation. Accordingly, this research aims to identify the factors influencing the development and implementation of ambidextrous innovation within Iran’s banking sector and to prioritize them using a structural-interpretive model (ISM).
Methodology
This research adopts a pragmatist paradigm and utilizes a hybrid approach that integrates practical objectives with diverse data collection methods. It studies Iran's banking industry, focusing on a statistical population comprising experts, university professors, senior bank managers, and specialists in innovation, technology, digital transformation, and process re-engineering. These individuals possess significant knowledge, expertise, and responsibility in the domains of strategy, decision-making, and the implementation of innovation in banks. The research utilizes a judgmental sampling method. This study was conducted in two stages: qualitative and quantitative. In the qualitative stage, content analysis was employed. The study began with a review of the existing literature on ambidextrous innovation, followed by interviews with 24 experts from the banking sector. These interviews helped identify the key factors influencing the development and implementation of ambidextrous innovation in the industry. In the quantitative phase, a questionnaire was distributed among 13 experts. The data collected was used to develop a self-interaction matrix and to proceed through the stages of structural-interpretive modeling (ISM). Ultimately, the factors identified in the qualitative stage were prioritized and presented in a structured model.
Findings
Based on the findings of this research, the qualitative section identified 67 components, 15 concepts, and 6 main categories that influence the creation and implementation of ambidextrous innovation in the banking industry. The six main categories are the executive process mechanism, organizational learning, the role of leadership style in innovation, the development of technological infrastructure, organizational foundation, and understanding the turbulence of the competitive environment. In the quantitative section, these factors were classified into three levels. The first level included the executive process mechanism, organizational learning, and the creation of technological infrastructure. The second level embraced the role of leadership style in innovation, and the third level comprised the organizational foundation and understanding of the turbulence of the competitive environment. Ultimately, the final research model was developed based on these classifications.
Conclusion
Based on the findings, banking industry managers should prioritize strengthening the organizational foundation and enhancing their understanding of environmental turbulence, as these factors have the most significant influence and are least affected by other variables. In the next phase, they should focus on fostering innovative and collaborative leadership styles to facilitate the creation and implementation of ambidextrous innovation. Finally, managers need to develop technological infrastructures, emphasize organizational learning, and implement knowledge management practices within banks, ensuring that the execution of ambidextrous innovation becomes operational. The findings suggest that adopting ambidextrous innovation—balancing exploratory and exploitative approaches—can transform Iran's banking industry into a more dynamic sector. Ambidextrous innovation can enable banks to overcome organizational stagnation and employee disengagement, fostering the development of diverse financial products that effectively meet customer needs. Furthermore, the research indicates that the creation and implementation of ambidextrous innovation can enhance the performance of Iran’s banking and financial ecosystem. One potential outcome is the formation of networks and alliances among different elements of the banking ecosystem, facilitating financing for the value chains of businesses. This highlights the significant role of ambidextrous innovation in reshaping Iran's banking system.
تبلیغات
