بازتقریر عدالت الهی در پرتو جستاری در هستی شناسی کلامی امام خمینی و فخر رازی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
شناخت خداوند و صفات او، اساس تمام باورهای دینی و شرط لازم ایمان و عمل است، لذا شبهه و اختلال نظری در این حوزه، صدمات جبران ناپذیری بر نظام اعتقادی و در نتیجه سلوک عملی انسان خواهد گذاشت. پژوهش حاضر با هدف تبیین بازتقریر عدالت الهی در پرتو جستاری در هستی شناسی متکلمین، درصدد است برخی شبهات وارده بر عدل الهی را رفع نماید. روش پژوهش توصیفى، تحلیلى است و داده هاى تحقیق از طریق بررسى اسنادى، فیش بردارى و با رویکرد استدلالی تحلیل شده است. کتاب های امام خمینی و فخر رازی، جامعه تحقیق، و سایر منابع ناظر به اهداف پژوهش، به عنوان منابع تبیینی و تکمیلی مورد استفاده قرارگرفته است. یافته ها حاکی از آن است که «ایجاد» از منظر فخر رازی، فعل مستقیم الهی است و انسان نقش ایجادی ندارد. حسن و قبح مبتنی بر اراده شارع است و عادل بودن خداوند نیز بدین جهت است که خداوند است، لیکن امام خمینی معتقد است انسان به عنوان فاعل مختار در خلق و ایجاد نقش دارد و حسن و قبح، ذاتی و مبتنی بر عقل است. بنابراین خداوند عادل است، زیرا مرتکب قبیح نمی گردد و ساحت الهی از خلق ناقص منزه است.Rereading Divine Justice in the Light of an Inquiry Into the Theological Ontology of Imām Khomeinī and Fakhr Rāzī
Knowing God and His Attributes is the basis of all religious beliefs and a necessary condition for faith (Arabic: إیمان, romanized: ʾimān) and action. Therefore, Shubha (Arabic: شُبْهَه, lit.: doubt, obscurity, or mis-grounded conceit) and theoretical disorder in this field will cause irreparable damage to the belief system and consequently to the practical conduct of human beings. The current research is going to resolve some doubts about Divine justice with the aim of the redefinition of Divine justice in the light of an inquiry into the ontology of theologians. The research method is descriptive-analytical and the research data have been analyzed through documentary review, note-taking and an argumentative approach. The books of Imām Khomeinī and Fakhr Rāzī are the research sources, and other sources related to the research goals have been used as explanatory and supplementary sources. The findings indicate that the act of bringing-into-existence from Fakhr Rāzī’s point of view is a direct act of God and man has no act of bringing-into-existence. Good and evil are based on the will of Shāriʿ Muqaddas (Arabic: شارِع الْمُقَدَّس, the Sacred Legislator), and God’s justice is also due to the fact that He is God. However, Imām Khomeinī believes that humans, as voluntary agent (free agent) have a role in creation. Good and evil are intrinsic and are based on intellect. Therefore, God is just, as He does not commit evil deeds and the divine realm is free from imperfect creation.
تبلیغات
