تحلیل مسأله «حد نصاب نیت در ارزش اخلاقی» بر اساس مبانی اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نیت، به عنوان انگیزه ای آگاهانه که بر سایر انگیزه ها در هنگام تحقق فعل اختیاری، ترجیح داده می شود، جایگاه بسیار مهمی در تعیین ارزش اخلاقی آن دارد. سوال اساسی این است که از نگاه اسلام، حدنصاب نیت در ارزش اخلاقی چیست؟ هدف این نوشتار، رسیدن به پاسخ این پرسش است. بدین منظور، با استفاده از روش فلسفی درکنار مراجعه به آیات و روایات، بعد از معرفی اخلاص به عنوان معیار سنجش مراتب نیت، مکتب اخلاقی اسلام مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن جهت و قدرت به عنوان دو مولفه تاثیر گذار در مرتبه نیت، حدنصاب نیت، متناسب با حدنصاب ایمان ترسیم می شود. یعنی از نگاه اسلام، نیتی حدنصاب ارزش اخلاقی را دارد که از ایمان به خدای متعال و در مرحله بعد ایمان به نبوت و معاد نشأت گرفته باشد. در این صورت است که میزان قرب آفرین بودن آن و یا به عبارت دیگر میزان اخلاص موجود در آن، به حد لازم برای تامین سعادت حداقلی فرد رسیده است.Quorum of intention in moral value
Intention, as a conscious motivation that is preferred over other motivations when realizing a voluntary act, has a very important position in determining its moral value. The basic question is, from the perspective of Islam, what is the Nisab of intention in moral value? The aim of this article is to reach an answer to this question. For this purpose, using the philosophical method in addition to referring to verses and narrations, after introducing sincerity as a criterion for measuring the levels of intention, the Islamic moral school was examined. The results of the research indicate that by considering direction and power as two influential components in the level of intention, the Nisab of intention is drawn in proportion to the Nisab of faith. That is, from the perspective of Islam, an intention has a Nisab of moral value that stems from faith in God Almighty and, in the next stage, faith in prophecy and resurrection. In this case, the degree of its nearness, or in other words, the degree of sincerity in it, has reached the level necessary to ensure the individual's minimal happiness.
تبلیغات
