مرابطه در قرآن: بازخوانی تطبیقی مفهوم با تکیه بر المیزان و التحریر والتنویر
آرشیو
چکیده
مرابطه ازجمله مباحث مهم اجتماعی قرآن است که نقشی مؤثر در شکل گیری ارتباط افراد درراه اهداف و آرمان های اسلامی در جامعه دینی دارد. پژوهش حاضر، این مسئله مهم را به روش تطبیقی و شیوه توصیفی_تحلیلی از منظر دو مفسر معاصر؛ طباطبایی در المیزان و ابن عاشور در التحریر والتنویر موردنقد قرار داده است. به نظر ابن عاشور مرابطه به معنای حفظ آمادگی نظامی در مرزهای کشور اسلامی است؛ درحالی که بر اساس خوانش اجتماعی طباطبایی، مرابطه به معنای ارتباط تمامی افراد در جمیع شئون زندگی اجتماعی است. سؤال اساسی آن است که با عنایت به روابط هم نشینی واژگان و هم چنین بررسی معانی باب مفاعله در آیه 200 سوره آل عمران، تبیین دقیق مفهوم مرابطه چیست؟ با بررسی تطبیقی، ذکر روایت تفسیری انتظار نماز پس از نماز، به عنوان نقطه اشتراک نظر هر دو مفسر به دست آمده است. از طرفی به عنوان نقطه افتراق، تحلیل اجتماعی طباطبایی درباره مرابطه اسلامی به معنای ارتباط تمامی افراد در کنش های اجتماعی، در برابر نظر ابن عاشور، یعنی حفظ مرزهای کشور اسلامی قرار دارد. نتیجه آن که با عنایت به اطلاق رابطوا در آیه و نظر به معانی باب مفاعله، هیچ یک از دیدگاه های مذکور از حد تعیین مصداق فراتر نبوده و رابطوا حکایت از مشارکت مداوم افراد جامعه همراه با ایستادگی محکم و قوی درراه رسیدن به حق دارد.Al-Murābaṭa in the Qurʾān: A Comparative Study Based on Tafsīr al-Mīzān and al-Taḥrīr wa al-Tanwīr
Al-Murābaṭa is one of the important social topics in the Qurʾān that plays an effective role in shaping the connections between individuals towards Islamic goals and ideals in a religious society. This study critically examines this important issue using a comparative and descriptive-analytical method from the perspective of two contemporary commentators: Tabataba'i in Al-Mizan and Ibn ˓Āshūr in al-Taḥrir wa al-Tanwīr. According to Ibn ˓Āshūr, Murabatah means maintaining military readiness at the borders of the Islamic country, while based on Tabatabaʾi's social reading, Murabatah means the connection of all individuals in all aspects of social life. The fundamental question is, considering the co-occurrence of words and the meanings of the verb form in verse 200 of Surah Āl-˓Imrān, what is the precise explanation of the concept of Murabatah? Through comparative analysis, the mention of the interpretive narration of waiting for prayer after prayer has been identified as a common point between both commentators. On the other hand, as a point of divergence, Tabataba'i's social analysis of Islamic Murabatah as the connection of all individuals in social actions stands against Ibn ˓Āshūr's view of maintaining the borders of the Islamic country. The result is that, considering the generality of "Rābiṭū" in the verse and the meanings of the verb form, none of the mentioned views go beyond specifying instances, and "Rābiṭū" indicates the continuous participation of individuals in society along with firm and strong perseverance in the path of achieving the truth.