چکیده

نوسان و بی ثباتی در متغیرهای اقتصادی مانند رشد اقتصادی، بهره وری، تجارت خارجی، قیمت ها و مخارج دولتی باعث انحراف نرخ ارز واقعی از میزان تعادلی می شود، علاوه بر آن که عوامل بیرونی مثل نظام چند نرخی ارز و تحریم های مالی بر ایجاد انحراف نرخ ارز بدون تأثیر نیست. انحراف نرخ ارز سرمایه گذاری، رشد و توسعه اقتصادی، جریان تجارت، تعادل ترازپرداخت ها، تخصیص بهینه منابع و سایر متغیرها و شاخص های مهم اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد. از آنجایی که اقتصاد ایران نوسان های نرخ ارز را به صورت دوره ای در دهه های مختلف تجربه کرده است و با توجه به اهمیت انحراف های به وقوع پیوسته در نرخ ارز و آثار آن بر اقتصاد کشور در این مطالعه ابتدا به تعیین کننده های نرخ ارز واقعی و چگونگی انحراف از آن پرداخته می شود و در ادامه نحوه اثرگذاری سیاست های ارزی مانند یکسان سازی نرخ ارز در تعدیل انحراف از نرخ تعادلی بررسی می شود. بدین منظور با اشاره به مبانی نظری موضوع و با استفاده از داده های سری های زمانی متغیرهای اقتصاد کلان کشور در دوره 2020-1975 (1399-1374) الگوی تجربی انحراف نرخ ارز واقعی به روش بردار خودرگرسیونی (VAR) برآورد شده است. نتایج تجربی حاکی از واکنش معنی دار انحراف نرخ ارز به اتخاذ سیاست ارزی از طریق یکسان سازی نرخ ارز یا بهبود کیفیت نهادها در طول دوره زمانی مورد اشاره بوده است. در مجموع، یک سیاست ارزی مطلوب ناشی از یکسان سازی نرخ ارز موجب میرایی انحراف نرخ ارز واقعی می شود و به متعادل سازی آن کمک می کند.

Exchange Rate Policy in Stabilizing Exchange Rate Misalignment in Iran

Fluctuations and instability in economic variables such as economic growth, productivity, international trade, prices, and government expenses cause the real exchange rate to deviate from its equilibrium level. Moreover, external factors such as a multi-rate currency system and financial sanctions also contribute to the deviation of the exchange rate. The deviation of the exchange rate impacts investment, economic growth and development, trade flows, balance of payments equilibrium, optimal resource allocation, and other important economic variables and indicators. As the Iranian economy has experienced fluctuations in exchange rates periodically over the decades, and considering the significance of the existing deviations in the exchange rate and their effects on the country's economy, this study first addresses the determinants of the real exchange rate and how deviations from it occur. It then explores the impact of exchange rate policies, such as unifying the exchange rate, on correcting deviations from the equilibrium rate. To this end, by referring to the theoretical foundations of the topic and using time series data of the country’s macroeconomic variables from 1975 to 2020, the empirical model of the deviation of the real exchange rate is estimated using the Vector Autoregression (VAR) method. The empirical results indicate a significant response of the exchange rate deviation to the adoption of exchange rate policies through exchange rate unification or improvements in institutional quality over the specified period. Overall, an optimal exchange rate policy resulting from exchange rate unification leads to the damping of the real exchange rate deviation and aids in its stabilization.

تبلیغات