شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری طبیعت مبنا با رویکرد آینده پژوهی و روش بهترین - بدترین معیار (مطالعه موردی: استان یزد) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
استان یزد، به دلیل برخورداری از تنوع جاذبه های طبیعی منحصربه فرد همچون کویرها، کوه ها و معادن، توان بالقوهٔ زیادی برای توسعه ازطریق گردشگری دارد. گردشگری طبیعت مبنا به منزلهٔ گونه ای از گردشگری پایدار می تواند نقش مهمی در توسعهٔ منطقه ای و ملی ایفا کند. لذا، هدف پژوهش حاضر، به منزلهٔ مطالعه ای توصیفی - تحلیلی و میدانی، شناسایی عوامل کلیدی تأثیرگذار در توسعهٔ گردشگری طبیعت مبنا در استان یزد است. شیوهٔ گردآوری داده ها مطالعات کتابخانه ای است و با نمونه گیری هدفمند (روش گلوله برفی) تعداد پانزده نفر از استادان و پژوهشگران حوزهٔ گردشگری به منزلهٔ خبرگان انتخاب شده است. سپس، با رویکرد آینده پژوهی و با بهره گیری از روش تحلیل ساختاری و مزایای نرم افزار Micmac، عوامل کلیدی تأثیرگذار در توسعهٔ گردشگری طبیعت مبنا در استان یزد شناسایی شده است. در ادامه، با بهره گیری از روش Best-Worst Method درجهٔ اهمیت هریک از آن ها تعیین شد. درنهایت، نوزده عامل در شش بعد اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، اقتصادی، مدیریتی و کالبدی شناسایی شد. این عوامل در دوازده مورد (شامل فنّاوری های اطلاعاتی، سرمایه گذاری دولتی، سرمایه گذاری غیردولتی، آموزش، کیفیت مسیرهای ارتباطی، مشارکت محلی، گونه های حمل ونقل، حمایت مالی سازمان های بین المللی، برنامه ریزی توسعهٔ گردشگری، امنیت، تبلیغات و جاذبه های گردشگری طبیعت مبنا) با پیشینهٔ پژوهش اشتراک دارد و در هفت مورد (شامل ایجاد هماهنگی و یکپارچگی بین سازمان های مرتبط، قوانین مرتبط با توسعهٔ گردشگری، مناطق حفاظت شده، ایمنی، ارائهٔ تسهیلات دولتی برای جذب سرمایه گذار خصوصی، گردشگرپذیری و کیفیت هوای محیط) متفاوت است. گفتنی است از نظر این پژوهش مهم ترین و کم اهمیت ترین معیار به ترتیب «جاذبه های گردشگری طبیعت مبنا» و « حمایت مالی سازمان های بین المللی» است.Identifying And Prioritizing Factors Affecting The Development Of Nature-Based Tourism With A Future Research Approach And The Best-Worst Criterion Method (Case Study: Yazd Province)
Yazd province has a great potential for development through tourism due to the variety of unique natural attractions, such as: deserts, mountains and mines; Nature-based tourism, as a type of sustainable tourism, can play an important role in regional and national development. Therefore, the purpose of the current research, as a descriptive-analytical and field study, is to identify the key factors influencing the development of nature-based tourism in Yazd province. The method of data collection is library studies, and 15 professors and researchers in the field of tourism have been selected as experts by purposeful sampling (snowball method); Then, with the future research approach and using the structural analysis method and the advantages of Micmac software, the key factors affecting the development of nature-based tourism in Yazd province have been identified. Next, using the Best-Worst Method, the degree of importance of each of them was determined. Finally, nineteen factors were identified in six social, cultural, environmental, economic, managerial and physical dimensions. These factors in twelve cases (including: information technologies, government investment, non-government investment, education, quality of communication routes, local participation, modes of transportation, financial support of international organizations, tourism development planning, security, advertising and nature-based tourism attractions) with background The research is shared and it is different in seven cases (including: creating coordination and integration between related organizations, laws related to tourism development, protected areas, safety, providing government facilities to attract private investors, tourism and environmental air quality). It should be mentioned that according to this research, the most important and least important criteria are "nature-based tourism attractions" and "financial support of international organizations", respectively.