تبیین الگوی مدیریت محله ای با استفاده از نظریه حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه با گسترش شهرنشینی، چالش ها و مسائل متعددی ظهور پیدا کرده است؛ به طوری که دیگر برنامه ریزی متمرکز و از بالا به پایین در عرصه مدیریت شهری کارایی لازم را ندارد. در این راستا، از مهم ترین رویکردهای توسعه شهری جهت ایجاد شهری زیست پذیر و همه شمول، توجه به واحد پایه و اساسی برنامه ر یزی شهری، یعنی مفهوم محله و مدیریت محله ای، مورد توجه قرار گرفته است. محله دارای ابعاد سه گانه برنامه ریزی کالبدی، آرایش اجتماعی و شیوه حکمروایی است. در این بین، با توجه به بُعد سوم، بررسی و نیازهای زمینه ای و بسترساز جهت تبیین الگوی محله- محور از اهمیت اساسی برخوردار است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، تبیین الگوی مدیریت محله ای در حکمروایی شهری با اتخاذ رویکرد تبیینی- اکتشافی در کلانشهر تبریز می باشد. روش تحقیق این پژوهش مبتنی بر حداقل مربعات جزئی است. این روش به عنوان نسل دوم روش های مدل یابی معادلات ساختاری، یک روش ناپارامتریک است که برای اعتبارسنجی یک مدل با بررسی همزمان نقش متغیرهای و آشکار استفاده می شود. بدین منظور، از نرم افزارSmartPLS 4 و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. همچنین آزمون پایایی و ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی، روایی و میانگین واریانس استخراج شده در هر مؤلفه نیز مورد بررسی قرار گرفته که مقادیر آن نشان از آزمون پایایی و روایی مطلوب می باشد. نمونه آماری این پژوهش نیز بر اساس تعداد جمعیت کلانشهر تبریز در آخرین سرشماری سال 1395، 163096 نفر بوده که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر محاسبه گردید. یافته های این پژوهش نشانگر این است که در بین عوامل از نظر شاخص اندازه اثر، «ساختار جامعه شبکه ای» با مقدار شاخص 254/5 در رتبه اول و «حکمروایی شهری»، «سیاست گذاری های جامعه شبکه ای»، «سرمایه اجتماعی» و «ظرفیت حکمروایی» به ترتیب با مقادیر 2/873، 2/630، 2/555 و 1/695 در رتبه های بعدی قرار دارند و از نظر شاخص ضریب مسیر، «حکمروایی شهری» با ضریب مسیر 0/288 در رتبه اول و «ساختار جامعه شبکه ای»، «سیاست گذاری های جامعه شبکه ای»، «سرمایه اجتماعی» و «ظرفیت حکمروایی» به ترتیب با مقادیر 0/268، 0/228، 0/204 و 0/181 در رتبه های بعدی قرار دارد. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که در تبیین عوامل مؤثر در راستای تحقق الگوی مدیریت محله ای، توجه به ساختار جامعه شبکه ای و توجه به سه ویژگی آن یعنی تمرکززدایی، مجازی سازی و هوشمندسازی و آزادی انجام فعالیت ها نقش اساسی دارد.متن
Explaining the model of neighborhood management using the theory of good urban governance (case study: Tabriz metropolis)
With the expansion of urbanization, numerous challenges and issues have emerged, rendering centralized top-down planning ineffective in urban management. Consequently, one of the most important approaches to creating a sustainable and inclusive city is focusing on the fundamental unit of urban planning, namely the concept of neighborhood and neighborhood management. A neighborhood encompasses three dimensions of physical planning, social organization, and governance. Among these, considering the governance dimension, examining contextual needs, and laying the groundwork for defining a neighborhood-centric model are of paramount importance. To elucidate the neighborhood management model in urban governance by adopting an exploratory-descriptive approach in the metropolis of Tabriz.This research employs a Partial Least Squares (PLS) approach as a second-generation non-parametric method of Structural Equation Modeling (SEM). It validates a model by simultaneously examining the roles of variables. SmartPLS ۴ software and questionnaire tools are utilized. Additionally, reliability tests, Cronbach's alpha coefficient, composite reliability, validity, and average variance extracted (AVE) are examined for each component, indicating satisfactory reliability and validity. The sample size is calculated based on the total population of Tabriz in the latest census of ۲۰۱۶, which is ۱۶۳,۰۹۶ individuals, using the Cochran formula, resulting in ۳۸۴ participants. The research findings indicate that among the factors in terms of effect size, the network society structure ranks first with an index value of ۵.۲۵۴, followed by urban governance, network society policies, social capital, and governance capacity with values of ۲.۸۷۳, ۲.۶۳۰, ۲.۵۵۵, and ۱.۶۹۵ respectively. Regarding the path coefficient index, urban governance ranks first with a path coefficient of ۰.۲۸۸, followed by the network society structure, network society policies, social capital, and governance capacity with coefficients of ۰.۲۶۸, ۰.۲۲۸, ۰.۲۰۴, and ۰.۱۸۱ respectively.The research concludes that in elucidating the factors effective in realizing the neighborhood management model, attention to the network society structure and its three characteristics—decentralization, virtualization, and intelligence, along with the freedom of activities, plays a fundamental role.
تبلیغات
